تمیز و ضدعفونی کردن هدفون و ایرفون، نه تنها از منظر بهداشت فردی مهم است بلکه موجب بهبود کیفیت صدا می‌شود. در گذر زمان چربی گوش روی ایرفون (هدفون‌های داخلی گوشی) جمع می‌شود و گرد و غبار روی سطوح تلنبار می‌شود. ممکن است در درازمدت مش یا به عبارتی حفره‌های خروج صدا مسدود شود و در نتیجه بلندی صدا و همین‌طور کیفیت صدا افت کند.

در این مقاله به اصول تمیز و ضدعفونی کردن انواع هدفون و ایرفون می‌پردازیم. با ما در ادامه‌ی مطلب همراه شوید.

آیا تمیز کردن ایرفون و هدفون ضروری است؟

شیوع ویروس جدید کرونا موجب شده که بسیاری از کاربران در مورد اصول تمیز کردن وسایل هوشمندی که همیشه استفاده می‌کنند، کنجکاو شوند و در این رابطه تحقیق و بررسی کنند. اما توجه کنید که تمیزکاری وسایل صرفاً از نظر بهداشتی مهم نیست بلکه موجب افزایش عمر مفید و کارکرد با کیفیت بهتر می‌شود. به عنوان مثال اگر کیبورد و موس را تمیز نکنید، دیر یا زود با جمع شدن ذراتی مثل گرد و خاک و کثیفی‌های دیگر، برخی دکمه‌ها سفت‌تر از روزهای اول کار خواهد کرد و حتی احتمال کار نکردن برخی دکمه‌ها وجود دارد. اگر ایرفون را تمیز نکنید، حفره‌های ظریف خروج صدا تدریجاً مسدود می‌شود و کیفیت صدا پایین می‌آید.

اما به طور معمول هدفون، هدست، ایرفون و هندزفری به کدام وسایل صوتی اطلاق می‌شود؟

هدست به هدفونی گفته می‌شود که دارای میکروفون است.

هندزفری نیز نوع خاصی از هدست است که برای گوشی‌ها طراحی شده و علاوه بر بلندگوی چپ و راست، میکروفون دارد.

هدفون که دارای میکروفون نیست، به دو نوع بزرگ یا روی گوشی یا Over the Ear و داخل گوشی یا Earphone تقسیم می‌شود. البته به ایرفون، Earbud نیز گفته می‌شود.

آموزش تمیز و ضدعفونی کردن هدفون و ایرفون (هدفون داخل گوشی)

هدفون‌های بزرگ که روی گوش قرار می‌گیرند، در گذر زمان با جذب کردن عرق، بدبو می‌شوند. چربی گوش نیز عامل اصلی بی‌کیفیت شدن صدای ایرفون‌ها است. بهتر است برای از بین بردن باکتری‌ها و میکروب‌ها، هر از گاهی این وسایل را با دقت و حوصله تمیز کنید.

این روزها که ویروس جدید کرونا و بیماری کووید-۱۹ مشکلات بزرگی برای همه‌ی کشورها به وجود آورده، تمیز کردن هدفون و ایرفون بیش از پیش ضروری به نظر می‌رسد به خصوص که این ویروس روی سطوح پلاستیکی سخت، حتی تا سه روز فعال می‌ماند! طبعاً اگر سطح هدفون چرب یا مرطوب باشد و دست یا جسم آلوده و حتی جریان هوایی که در آن ذرات حاوی ویروس موجود است با آن برخورد کند، ویروس راحت‌تر جذب آن می‌شود.

مطالعه علمی نشان داده که ایرفون و هدفون موجب افزایش رشد باکتری درون گوش می‌شود! اگر ایرفون را موقتاً در اختیار کسی قرار دهید، احتمال انتقال باکتری‌ها زیاد خواهد بود. برخی انواع استافیلوکوکوس از جمله باکتری‌های متداولی هستند که از گوش به ایرفون و برعکس منتقل می‌شوند. رشد بیش از حد این نوع باکتری‌ها ممکن است به عفونت گوش بیانجامد.

تمیز کردن هدفون‌های روی گوشی

هدفون‌های بزرگ که روی گوش قرار می‌گیرند و دورتادور آن را می‌پوشانند، برای استفاده‌ی طولانی‌مدت طراحی شده‌اند. در طراحی اغلب مدل‌ها مسأله‌ی تمیز کردن آسان و سریع مورد توجه قرار گرفته است. لذا قطعه‌ی نرم و حلقوی که از فوم ساخته شده، قابلیت جدا کردن و همین‌طور تعویض کردن دارد. از طرفی کابل برخی مدل‌ها قابل جدا کردن است. برخی برندها نظیر Apple و Beats و Bose دارای دستورالعمل ساده برای تمیزکاری یا جدا کردن قطعات هستند.

آموزش تمیز و ضدعفونی کردن هدفون و ایرفون (هدفون داخل گوشی)

برخی هدفون‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که جدا کردن قطعه‌ی نرم حلقوی امکان‌پذیر نیست یا لااقل دشوار است. ممکن است دستورالعملی برای تمیزکاری نیز ارایه نشده باشد.

وسایل و مواد لازم برای تمیز و ضدعفونی کردن اصولی هدفون، معمولاً موارد زیر است:

  • یک پارچه‌ی نرم که کمی مرطوب شده است
  • محلول حاوی حداقل ۷۰ درصد الکل ایزوپروپیل
  • پنبه
  • دستمال کاغذی یا حوله یا هر دو

توجه کنید که برخی هدفون‌ها تماماً پلاستیکی و فلزی هستند و لذا استفاده از محلول حاوی الکل ایزوپروپیل هیچ مشکلی ایجاد نمی‌کند. مقدار کمی از این محلول به چرم مصنوعی یا چرم طبیعی نیز آسیب نمی‌زند ولیکن درصورت استفاده از مقدار زیادی محلول، احتمال آسیب دیدن وجود دارد. بهتر است قبل از تمیزکاری همه‌ی بخش‌ها، محلول حاوی ۷۰ درصد الکل ایزوپروپیل را با پارچه‌ی نرم روی نواحی غیرمهم بمالید و تست کنید که آیا آسیبی دیده می‌شود یا خیر.

مراحل تمیزکاری و ضدعفونی کردن به صورت زیر است:

اگر فوم نرم حلقوی قابل جدا کردن است، آن را جدا کنید تا دسترسی به سوراخ‌های خروجی صدا ساده شود.

با پارچه‌ی نرمی که اندکی مرطوب شده، مواد جمع شده روی فوم حلقوی و روی بدنه را با حوصله و دقت پاک کنید.

دستمال کاغذی یا دستمال معمولی را با اندکی الکل مرطوب کنید و تمام سطوح داخلی فوم حلقوی و بدنه را تمیز کنید.

مقداری پنبه را با الکل مرطوب کنید و نقاط گوشه و حفره‌ها را تمیز کنید. این کار را هم در مورد قطعه‌ی نرم فومی و هم در مورد بدنه‌ی هدفون انجام دهید.

اگر بخشی از هدفون که روی سر قرار می‌گیرد، طول متغیر دارد، آن را تا اندازه‌ی حداکثری باز کنید. سپس این بخش را نیز با دستمال کاغذی یا حوله‌ی نرم که با الکل مرطوب شده، تمیز کنید. دقت کنید که بخش‌هایی که همیشه با دست تماس پیدا می‌کند را با حوصله و دقت بیشتر تمیز کنید.

دور دکمه‌ها، ولوم و اطراف پورت‌ها را با دستمال یا پنبه آغشته به الکل با حوصله و دقت تمیز کنید. دقت کنید که کثیفی به داخل هدایت نشود!

در نهایت نوبت به سوراخ‌های خروج صدا می‌رسد. این بخش را با حوله و پنبه که با الکل مرطوب شده، به دقت تمیز کنید.

اگر هدفون شما دارای میکروفون و به اصطلاح هدست است، فراموس نکنید که سوراخ‌های بخش میکروفون را نیز با پنبه یا حوله‌ی مرطوب شده با الکل، تمیز کنید. 

در نهایت برای ضدعفونی کردن کابل، جک هدفون و میکروفون و قطعه‌ی میانی که ولوم و برخی دکمه‌ها روی آن است، از دستمال کاغذی و پنبه آغشته به الکل استفاده کنید.

صبر کنید تا الکل کاملاً تبخیر شود و سپس فوم حلقوی و کابل‌هایی که جدا کرده‌اید را متصل کنید.

تمیز و ضدعفونی کردن ایرفون‌‌ها

همان‌طور که اشاره کردیم ایرفون‌ها به هدفون‌هایی گفته می‌شود که داخل گوش قرار می‌گیرند و بسیار کوچک هستند. Earphone حفره‌های بسیار ظریفی برای خروج صدا دارد و لذا در صورت کثیف و چرب شدن، صدای آن سریع‌تر افت پیدا می‌کند. به علاوه با توجه به قرار گرفتن در عمق گوش، شرایط رشد باکتری مساعدتر است. در مجموع تمیز کردن ایرفون در بازه‌های زمانی کوتاه‌تر نسبت به هدفون‌های بزرگ، ضروری است.

آموزش تمیز و ضدعفونی کردن هدفون و ایرفون (هدفون داخل گوشی)

برای تمیز کردن ایرفون به مواد و وسایل زیر نیاز پیدا می‌کنید:

  • پارچه‌ی نرم و مرطوب
  • محلول الکل ایزوپروپیل دارای حداقل ۷۰ درصد الکل
  • حوله یا دستمال کاغذی یا هر دو
  • پنبه
  • خلال دندان
  • آب و صابون برای تمیز کردن قطعه‌ی نرم سیلیکونی
  • کمی چسب مایع غلیظ

و اما مراحل تمیز کاری و ضدعفونی کردن ایرفون‌ها:

بیشتر ایرفون‌ها قطعه‌ی نرم از جنس سیلیکون دارند که به محکم قرار گرفتن داخل گوش کمک می‌کند. ابتدا این قطعه را جدا کنید.

قطعه‌ی سیلیکونی را در آب گرم و صابون غرق کنید و پس از مدتی به آرامی کمی مالش دهید و سپس آب بکشید و بگذارید خشک شود. دقت کنید که این قطعه نرم است و با فشار و مالش شدید ممکن است پاره شود! اگر بی‌احتیاطی کرده‌اید، می‌توانید یدکی این قطعه را در بازار پیدا کنید.

اگر ایرفون دارای کاوری از جنس فوم است هم می‌توانید آن را جدا کنید و با آب گرم و صابون تمیز کنید. استفاده از الکل ایزوپروپیل نیز برای از بین بردن باکتری‌ها و میکروب‌ها توصیه می‌شود.

با پارچه‌ی نرم بدنه‌ی درایور یا همان بخشی که بلندگوی ظریف داخل آن کار گذاشته شده را با حوصله و دقت تمیز کنید. چربی، گردوخاک و سایر کثیفی‌های جمع شده را تمیز کنید.

حفره‌های ظریف خروج صدا یا به عبارت دیگر مش را با خلال دندان یا اندکی پنبه که روی سر چوب کبریت پیچانده‌اید، تمیز کنید. دقت کنید که به این بخش ظریف فشار وارد نکنید تا آسیبی نبیند.

برای تمیزکاری بهتر مش، اندکی چسب مایع با غلظت بالا در حدی که به راحتی از انگشت جدا نمی‌شود را روی انگشت بمالید و سپس انگشت خود را روی مش به آرامی فشار داده و با حرکتی سریع دور کنید! این ترفند برای جذب کردن ذرات جمع شده روی حفره‌ها و حتی ذراتی که به داخل نفوذ کرده‌اند مفید است. در صورت نیاز چند بار این کار را انجام بدهید.

دستمال کاغذی یا پارچه‌ی نرم را با الکل مرطوب کنید و تمام سطوح دور درایو را تمیز کنید. دقت کنید که اگر سنسوری نظیر تشخیص گوش روی هندزفری بلوتوث AirPods وجود دارد، سطح آن را با دقت تمیز کنید تا آسیبی نبیند.

برای تمیز کردن مش و از بین بردن آثار چسب، از پنبه‌ی مرطوب شده با الکل استفاده کنید. این کار موجب ضدعفونی شدن مش و بهبود کیفیت صدا می‌شود.

در نهایت کابل و جک هدفون و کنترل میان‌راهی را با دستمال مرطوب شده با الکل، تمیز و ضدعفونی کنید.

صبر کنید تا الکل تبخیر شود و قطعه‌ی سیلیکونی خشک شود و سپس همه‌چیز را سرهم کنید اما فعلاً هدفون را داخل کیس آن قرار ندهید چرا که کیس نیز می‌بایست تمیز شود.

تمیز و ضدعفونی کردن کیس ایرفون یا هدفون

برخی از هدفون‌ها و ایرفون‌ها، کیس مخصوصی دارند. به عنوان مثال هندزفری بلوتوث اپل دارای کیس ظریف و کوچکی برای شارژ کردن باتری داخلی است. با توجه به کاربرد زیاد این نوع کیس‌ها، کثیف و آلوده شدن به باکتری و ویروس، محتمل است و می‌بایست پس از هر بار تمیز کردن ایرفون، کیس آن را هم تمیز کنید.

خوشبختانه تمیز کردن کیس به مراتب ساده‌تر از تمیز کردن ایرفون است. می‌توانید از دستمال، قلموی نرم یا مسواکی که استفاده نمی‌کنید، برای تمیزکاری کیس استفاده کنید. همیشه ابتدا کثیف، چربی و گردوخاک جمع شده روی سطوح خارجی و سپس داخلی را با دستمال مرطوب تمیز کنید و سپس ضدعفونی کردن به کمک الکل را شروع کنید.

برای ضدعفونی کردن، ابتدا سطوح خارجی را با دستمال مرطوب شده با الکل تمیز کنید. سپس از قلمو یا مسواک آغشته به الکل برای تمیز کردن سطوح داخلی استفاده کنید. اگر نقاط گوشه به خوبی پاک نشده، می‌توانید از خلال دندان یا پنبه‌ای که نوک چوب کبریت پیچیده شده، برای تمیز کردن این بخش‌ها استفاده کنید.

آموزش تمیز و ضدعفونی کردن هدفون و ایرفون (هدفون داخل گوشی)

کیس هدفون‌های بزرگ معمولاً کاملاً پلاستیکی و فلزی است و مدار الکترونیکی خاصی ندارد. لذا می‌توان از آب گرم و صابون برای شستشوی کامل آن استفاده کرد. اگر کیس دارای قطعات الکترونیکی است، از دستمال آغشته به الکل برای تمیز کردن آن استفاده کنید تا آسیبی نبیند.