مهم‌ترین ویژگی پاور، توان خروجی آن و نوسان ولتاژ کم و قابل قبول آن است. در عین حال باید به کابل‌های خروجی از پاور نیز توجه کنید. به عنوان مثال اگر پاوری که خریداری می‌کنید، ۲ عدد کابل ۸ پین نداشته باشد، نمی‌توانید از آن در سیستمی که کارت گرافیک قدرتمند و پرمصرف دارد، استفاده کنید. لذا آشنایی با انواع کابل که از پاور کامپیوتر به قطعات وصل می‌شود، حین خرید سیستم یا اسمبل کردن و ارتقا سیستم مهم است.
در این مقاله به معرفی سیم‌های خروجی از انواع کابل پاور کامپیوتر می‌پردازیم. با ما باشید.
کابل اتصال پاور به پریز برق
همواره به جنس و ضخامت کابلی که پاور را به پریز برق متصل می‌کند، توجه کنید. اگر پاوری با توان خروجی بالا داشته باشید، طبعاً به کابل پاور کامپیوتر ضخیم و مرغوب نیاز دارید. البته ضخامت به تنهایی مشخص‌کننده‌ی کیفیت نیست چرا که ممکن است یک کابل نازک‌تر و نرم‌تر که از فلز مس در آن استفاده شده، کیفیت بالاتری نسبت به کابل ضخیم‌تر با سیم‌های آلومینیومی داشته باشد. خلوص فلز مس به کار رفته در کابل نیز روی مقاومت الکتریکی و در نتیجه کیفیت آن، موثر است.
بهتر است برای اتصال کیس به برق، از کابل اصلی که در جعبه پاور قرار داده شده، استفاده کنید اما اگر به کابل بلندتری نیاز داشتید، توجه کنید که هر چه طول کابل بیشتر باشد، مقاومت الکتریکی آن بیشتر می‌شود و لذا لازم است که کیفیت کابل یا به عبارت دیگر ضخامت کابل و کیفیت فلز به کار رفته در آن بالاتر باشد.
به طور کلی سیمی که طولانی‌تر و نازک‌تر باشد، مقاومت الکتریکی بالاتری دارد و جریان الکتریکی کمتری از آن عبور می‌کند. لذا در اتصال وسایل مختلف نظیر شارژر گوشی به گوشی یا کابل برق پاور به کارت گرافیک و هارددیسک و غیره، اگر طول کابل کم است، کابل طولانی‌تر با ضخامت کم و کیفیت پایین خریداری نکنید چرا که احتمال بروز مشکل وجود دارد.
کابل ۲۰ یا ۲۴ پین برای مادربورد
مهم‌ترین کابلی که از پاور ساپلای خارج می‌شود، کابل ۲۰ پین برای مادربوردهای قدیمی و کابل ۲۴ پین برای مادربوردهای جدیدتر است. البته سر کابل ۲۴ پین که روی مادربورد متصل می‌شود معمولاً به دو بخش ۲۰ و ۴ پین تقسیم می‌شود تا پاور به مادربوردهای قدیمی و جدید وصل شود.
کابل ۲۴ یا ۲۰ پین نسبتاً کوتاه است و اگر بخواهید مادربورد را در فاصله‌ی زیاد از پاور قرار بدهید، با مشکل مواجه می‌شوید.
یکی از نکات مهم در نحوه اتصال سیم های پاور به مادربرد و تست کردن سیستم این است که حین جدا کردن این کابل از مادربورد دقت کنید که باید ابتدا گیره‌ی کنار کابل را فشار دهید و سپس آن را بکشید. علاوه بر این توجه کنید که کانکتور را مستقیم بکشید و از کشیدن سیم‌ها خودداری کنید!
کابل ۴ یا ۸ پین پاور برای CPU
کابل مهم بعدی نیز به دو صورت است: ۴ پین و ۸ پین برای پردازنده. معمولاً کابل ۸ پین پردازنده کامپیوتر به دو بخش ۴ پین تقسیم شده تا امکان اتصال پاور به انواع مادربورد وجود داشته باشد. روی مادربوردهایی که از مدل‌های قوی‌تر و پرمصرف‌تر پردازنده پشتیبانی می‌کند، سوکت ۸ پین در بالای مادربورد و نزدیک به پردازنده دیده می‌شود در حالی که در مادربوردهایی که برای پردازنده‌های کم‌مصرف‌تر طراحی شده، فقط یک سوکت ۴ پین برای اتصال کابل پاور پردازنده وجود دارد.
بعضی از مادربوردها سوکت ۱۲ پین دارند و حین خرید پاور باید دقت کنید که کابل ۸ پین و ۴ پین برای تأمین کردن توان مصرفی پردازنده، وجود داشته باشد.
کابل ۶ و ۸ پین برای کارت گرافیک و کارت‌های PCIe
مهم‌ترین کارتی که روی اسلات‌های پی‌سی‌آی اکسپرس مادربورد قرار می‌گیرد، کارت گرافیک است. اگر کارت گرافیک توان مصرفی کمتر از ۷۵ وات داشته باشد، ممکن است سوکتی برای اتصال کابل از پاور به کارت گرافیک روی آن مشاهده نکنید چرا که توان الکتریکی که از طریق اسلات PCIe تأمین می‌شود، حداکثر ۷۵ وات است. اما کارت گرافیک‌هایی که برای بازی و رندرینگ و غیره طراحی می‌شوند، توان مصرفی بالاتری دارند و لذا وصل کردن کابل برق که به صورت ۶ یا ۸ پین است، ضروری می‌شود.
معمولاً روی کانکتور کابلی که به کارت گرافیک وصل می‌شود، عبارت PCIe درج شده است. کابل ۸ پین اغلب پاورها به دو بخش ۶ و ۲ پین تقسیم می‌شود تا امکان وصل کردن به انواع کارت گرافیک وجود داشته باشد.
بعضی از کارت گرافیک‌ها به همراه تبدیل خاصی که ۲ کابل ۸ پین را به یک کابل ۱۲ یا ۱۶ پین تبدیل می‌کند، عرضه می‌شوند و باید با استفاده از این تبدیل خاص، پاور را به کارت گرافیک وصل کرد. برخی دیگر که توان مصرفی بالاتری دارند نیز ممکن است ۳ کابل ۸ پین نیاز داشته باشند!
دقت کنید اگر پاور به تعداد کافی کابل ۶ یا ۸ پین نداشته باشد، به این معنی است که توان پاور برای تأمین برق موردنیاز کارت گرافیک کافی نیست. استفاده از تبدیل‌هایی که فرضاً یک کابل ۶ پین را به ۲ کابل ۶ پین تبدیل می‌کند، توصیه نمی‌شود و ممکن است محدودیت‌ها یا مشکلاتی برای کارت گرافیک ایجاد شود. خرید تبدیل 6 پین به 8 پین نیز اشتباه است چرا که کابل ۶ پین توان الکتریکی پایین‌تری دارد.
اگر کارت گرافیک رده‌اول با توان مصرفی بسیار بالا خریداری می‌کنید، علاوه بر چک کردن توان پاور، به کابل‌های خروجی پاور توجه کنید و از تبدیل‌هایی که تعداد کانکتورها یا پین‌ها را افزایش می‌دهد، استفاده نکنید! تبدیل ۶ پین به ۸ پین گرافیک معمولاً جوابگوی نیاز کارت گرافیک نیست یا سیستم هر از گاهی کرش می‌کند.
کابل ۱۲ یا ۱۶ پین 12VHPWR برای کارت گرافیک
همان‌طور که اشاره کردیم برخی از کارت گرافیک‌ها توان مصرفی نسبتاً بالایی دارند و برای تأمین کردن برق مورد نیاز، کابل برق کارت گرافیک 8 پین ضروری است. بعضی از کارت گرافیک‌ها توان مصرفی بسیار بالایی دارند و کابل ۱۲ ولت ولتاژ با توان بالا که به اختصار 12VHPWR گفته می‌شود، نیاز دارید. چنین کابلی قادر به تأمین حداکثر ۶۰۰ وات برق برای کارت گرافیک است و جایگزین چند کابل ۸ پین شده است. سوکت سر کابل 12VHPWR شامل ۱۲ پین بزرگ‌تر برای انتقال توان الکتریکی و ۴ پین کوچک‌تر برای انتقال اطلاعات می‌شود. چنین کابلی برای کارت گرافیک‌های پرمصرف نظیر RTX 4090 انویدیا کاربرد دارد. انتقال اطلاعات با هدف هماهنگ شدن پاور و کارت گرافیک انجام می‌شود.
متأسفانه از زمان معرفی کارت گرافیک پرمصرف RTX 4090، مشکلات و خرابی کابل 12VHPWR نسبت به سایر کابل‌های پاور زیاد بوده چرا که این کارت گرافیک به توان الکتریکی زیادی نیاز دارد و سوکت سر کابل بیش از حد داغ می‌شود. لذا سازمان استانداردسازی PCIe تصمیم گرفته که کابل ۱۲ ولت دیگری که ترکیبی از ۲ بخش ۶ پین است را جایگزین کابل ۱۲ پین کند.
کابل ۱۲ پین کارت گرافیک به شکل ترکیب ۲ کابل ۶ پین
همان‌طور که اشاره کردیم کابل 12V-2x6 جایگزین کابل 12VHPWR شده است. لذا این کابل نیز برای تأمین کردن حداکثر ۶۰۰ وات برق موردنیاز کارت گرافیک کاربرد دارد. مشکلات این کابل با تغییراتی که در طراحی و استانداردسازی آن صورت گرفته، کمتر از کابل ۱۲ پین است. به عنوان مثال پین‌های مربوط به انتقال داده، 0.25 میلی‌متر کوتاه‌تر شده و ترمینال اتصال کابل نیز 1.5 میلی‌متر بلندتر است. این ۲ تغییر ساده، موجب اتصال بهتر و محکم‌تر کابل می‌شود و مشکلات مربوط به داغ شدن سوکت و کانکتور سر کابل را کاهش می‌دهد.
مزیت مهم کانکتور 12V-2x6 این است که با کانکتور 12VHPWR سازگار است و لذا اگر کارت گرافیک و پاور ساپلای سیستمی، کانکتور و سوکت ۱۲ پین سابق را داشته باشد، با کابل جدید سازگار است.
در خرید پاور برای کارت گرافیک‌های پرمصرف و جدید دقت کنید که پاور با استاندارد PCIe 5.0 سازگار باشد.
کابل برق SATA
کابلی که برای تأمین کردن برق موردنیاز انواع هارددیسک و درایو SSD استفاده می‌شود به کابل برق SATA معروف شده است در حالی که کاربرد این کابل، متنوع‌تر است. به عنوان مثال در بعضی از کیس‌ها که نورپردازی RGB و فن‌های RGB دارند، بخشی برای کنترل و تغییر رنگ لامپ‌های LED وجود دارد که برق موردنیاز آن به کمک کابل برق ساتا تأمین می‌شود.
معمولاً هر پاوری، یک یا چند کابل برق ساتا دارد که روی هر کابل، یک یا چند کانکتور به چشم می‌خورد. به عبارت دیگر هر کابل برق ساتا برای تأمین کردن برق موردنیاز بیش از یک درایو هارددیسک یا SSD کاربرد دارد.
می‌توانید از تبدیل‌های خاصی که کابل‌های دیگر را به کابل برق ساتا تبدیل می‌کند، استفاده کنید. اما به طور کلی استفاده کردن از تبدیل برای وصل کردن قطعات مهم و حساس نظیر هارددیسک، توصیه نمی‌شود.
کابل دیتای ساتا عرض کمتری نسبت به کابل برق ساتا دارد.
کابل مولکس یا ۴ پین قدیمی
در سیستم‌های قدیمی کابلی با کانکتور ۴ پین کاربرد زیادی داشت و انواع هارددیسک و فن کامپیوتر با استفاده از چنین کابلی به پاور وصل میشد. به مرور زمان کاربرد این کانکتور کمتر شده ولیکن هنوز هم برای اتصال فن‌های کیس به پاور از کابل مولکس استفاده می‌شود.
برای تأمین برق بعضی از قطعات می‌توانید از تبدیل مولکس به برق ساتا استفاده کنید اما بهتر است سراغ تبدیل مولکس به 8 پین نروید. اگر پاور سیستم تعداد کافی کابل ۸ پین یا ۶ پین برای کارت گرافیک ندارد، بهتر است پاور جدید خریداری کنید چرا که کارت گرافیک قطعه‌ی مهم و گران‌قیمتی است و خراب شدن یا عملکرد ناقص آن به دلیل استفاده از کابل و تبدیل نامرغوب، محتمل است.
makeuseofسیاره‌ی آی‌تی