محیط دستاپ ویندوز و مک‌او‌اس را از فاصله‌ی زیاد تشخیص می‌دهیم چرا که فقط یک دستاپ برای این سیستم عامل‌ها وجود دارد. اما در مورد لینوکس می‌توانید محیط‌های دستاپی متنوعی که بسیار متفاوت هستند را نصب و استفاده کنید. در توزیعات مختلف لینوکس از دستاپ‌های مختلف استفاده شده که برخی سریع و ساده و برخی پیچیده و مدرن هستند.
در این مقاله به معرفی محبوب‌ترین و بهترین دستاپ‌های Linux می‌پردازیم. با ما باشید.
GNOME
دستاپ GNOME در حال حاضر محبوب‌ترین محیط دستاپ لینوکس است و در بسیاری از توزیعات سیستم عامل Linux مثل Ubuntu و Fedora از گنوم استفاده شده است.
دستاپ گنوم به گونه‌ای طراحی شده هم برای کاربری معمولی با موس و کیبورد و هم برای صفحات لمسی مثل صفحه‌ی گوشی و تبلت‌ها بهینه باشد. به جای استفاده از داک یا لیست پنجره‌ها برای مدیریت پنجره‌ی نرم‌افزارها، از Activities Overview استفاده شده که اپلیکیشن‌ها و نرم‌افزارهای باز و حتی دستاپ‌های مجازی را نمایش می‌دهد! به عبارت دیگر آنچه در ویندوز ۱۰، اندروید و iOS مشاهده می‌کنید، ریشه در این طراحی زیبا و کاربردی دارد.
توسعه‌دهندگان محیط دستاپ گنوم از GTK+ استفاده کرده‌اند و در نتیجه کاربر می‌تواند اپلیکیشن‌هایی که لازم است نصب شود را انتخاب کند.
برای بررسی دستاپ گنوم می‌توانید از لینوکس فدورا استفاده کنید.
KDE Plasma
محیط دستاپ KDE Plasma هم یکی از بهترین دستاپ‌های لینوکس است چرا که قابلیت سفارشی‌سازی آن بسیار عالی و گسترده است. هر یک از عناصری که روی صفحه مشاهده می‌کنید در حقیقت یک Widget است. هر ویجت را می‌توانید جابجا کنید، تغییر اندازه دهید و یا حذف کنید. در واقع با این ویژگی جالب، می‌توانید KDE Plasma را به گونه‌ای تغییر بدهید که شبیه دستاپ سیستم عامل همیشگی شما که ممکن است ویندوز یا مک‌او‌اس باشد، شود.
نرم‌افزارهایی که برای KDE طراحی شده هم گزینه‌های متنوعی دارند و بسیاری از این نرم‌افزار جزو بهترین نرم‌افزارهای دستاپ لینوکس هستند. توجه کنید که توسعه‌دهندگان KDE از Qt به جای GTK استفاده می‌کنند.
برای تست کردن دستاپ KDE Neon، به neon.kde.org مراجعه فرمایید.
Cinnamon
دستاپ Cinnamon نیز واسط گرافیکی پیش‌فرض برای لینوکس Mint است و یکی از محبوب‌ترین دستاپ‌ها محسوب می‌شود. دستاپ Cinnamon در حقیقت زمانی شکل گرفت که گنوم تغییرات بزرگی کرد و به همین جهت است که سبک طراحی آن کمی کهنه‌تر به نظر می‌رسد.
بسیاری از کاربران Linux از سادگی و طراحی آشنای Cinnamon خوششان می‌آید اما توجه کنید که در پروژه‌ی توسعه‌ی دستاپ Cinnamon، ایده‌های جدید نیز دیده می‌شود. به عنوان مثال MintInstall شبیه ترکیبی از فروشگاه‌های اپلیکیشن موبایل و ابزارهای مدیریت بسته‌های نرم‌افزاری قدیمی به نظر می‌رسد.
برای تست کردن دستاپ Cinnamon، سیستم عامل Linux Mint را نصب کنید.
MATE
دستاپ MATE در زمان تغییر شدید GNOME شکل گرفته و هدف شکل‌گیری آن حفظ آنچه موجودیت قبلی گنوم است. اگر به استفاده از GNOME 3.0 علاقه‌مند نیستید و گنوم قدیمی یا در واقع نسخه ۲ را می‌پسندید، بهتر است دستاپ میت را آزمایش کنید.
توسعه‌دهندگان دستاپ MATE تلاش و وقت زیادی برای بروزرسانی کدهای پس‌زمینه کرده‌اند در حالیکه ظاهر دستاپ شبیه دهه‌های قبلی است و این برای کاربران کهنه‌پسند که به سختی به محیط‌های دستاپی جدید عادت می‌کنند، بسیار خوب است.
خوشبختانه با وجود بهینه‌سازی‌های صورت گرفته و سبک بودن طراحی قدیمی گنوم، می‌توان گفت که MATE دستاپ سبک و سریعی است.
Xfce
محیط دستاپ Xfce مبتنی بر GNOME نیست اما از همان تول‌کیت بهره می‌برد. Xfce سبک و ساده و سریع است و به نوعی جایگزین MATE محسوب می‌شود. توسعه‌دهندگان این دستاپ همواره روی سبک باقی ماندن و سرعت بالای آن متمرکز بوده‌اند و به همین جهت است که یکی از سریع‌ترین دستاپ‌ها برای توزیعات Linux محسوب می‌شود.
تیم توسعه‌ی این دستاپ چندان بزرگ نیست و آپدیت‌های آن با فاصله‌ی زمانی نسبتاً زیاد منتشر می‌شود. لذا تغییرات زیادی در دستاپ Xfce در سال‌های اخیر صورت نگرفته است.
برای تست کردن دستاپ Xfce، لینوکس Ubuntu MATE را نصب کنید.
Pantheon
دستاپ Pantheon که در سیستم عامل elementary OS به کار رفته، یکی از محدود دستاپ‌هایی است که شدیداً به توزیع خاصی از لینوکس وابسته شده است. در نگاه اول شاید تصور کنید که در حال استفاده از macOS با اندکی تغییرات هستید!
پنل پایین صفحه شبیه به Dock مک‌او‌اس است و اپلیکیشن‌ها با طراحی خاص و یکپارچه‌ای در این توزیع لینوکس در پنجره‌های مخلتف اجرا می‌شوند. اما در حقیقت زبان طراحی Pantheon برگرفته از تجربیات طراحی اصلی این پروژه در کار روی پروژه‌ی گنوم است و ارتباط خاصی با مک‌او‌اس ندارد.
پروژه‌ی elementary OS از اصل "پرداخت آزادانه" تبعیت می‌کند و به همین جهت است که جایگاه خوبی برای اپلیکیشن‌های جدید شده است. این اپلیکیشن‌ها و همین‌طور دستاپ Pantheon از سبک اصلی لینوکس جدا شده‌اند و در عین حال قابلیت سفارشی‌سازی و توسعه‌ی زیادی دارند.
برای تست کردن دستاپ Pantheon، لینوکس elementary OS را نصب کنید.
Budgie
دستاپ Budgie نسبتاً جدید و جوان است و از پروژه‌ی Solus متولد شده است. برخلاف Xfce و MATE از طراحی مدرن استفاده شده در حالی که بخش‌هایی از طراحی دستاپ، قدیمی است و تغییر زیادی در آن دیده نمی‌شود.
به نظر می‌رسد که طراحان دستاپ Budgie از سیستم عامل Chrome OS و اپلیکیشن‌های موبایل ایده‌های اصلی خویش را دریافت کرده‌اند. این دستاپ در حال حاضر با هر بروزرسانی جدید، تغییرات زیادی می‌کند و هنوز به مرحله‌ی پختگی نرسیده است.
برای تست کردن دستاپ Budgie از Solus استفاده کنید.
Unity
دستاپ Unity که سابقاً محیط دستاپ پیش‌فرض در لینوکس محبوب Ubuntu بوده است، محبوب‌ترین محیط دستاپ لینوکس محسوب می‌شود چرا که اوبونتو محبوب‌ترین توزیع است. در اوبونتو ۱۷.۱۰ شرکت Canonical تصمیم گرفت که یونیتی را از چرخه‌ی بروزرسانی و توسعه خارج کند و به جای آن از دستاپ قدرتمند GNOME استفاده کنید.
اما در حال حاضر علاقه‌مندان دستاپ یونیتی بسیارند و هنوز در کامپیوترهای بسیاری از این دستاپ استفاده می‌شود. کنونیکال توسعه‌ی این دستاپ را متوقف کرده اما کدهای آن موجود است و علاقه‌مندان تغییرات دلخواه خویش را اعمال می‌کنند.
برای تست کردن یونیتی می‌توانید نسخه‌های قدیمی اوبونتو را نصب کنید.
LXDE
LXDE هم از جمله دستاپ‌های سبک و سریع است که حتی به کاهش مصرف باتری کمک می‌کند. این پروژه نیز بر اساس GTK+ شکل گرفته و حتی از Xfce نیز سریع‌تر اجرا می‌شود.
خوشبختانه LXDE طراحی ماژولار دارد و این یعنی اگر چیزی کم و کسر باشد، لزوماً نباید سراغ محیط دستاپی دیگری بروید. می‌توانید ماژول‌های جدیدی را اضافه کنید. به عنوان مثال ماژول مدیریت پنجره‌ها که OpenBox است را با جایگزینی که با سلیقه و شیوه‌ی کاربری شما سازگارتر است، جایگزین کنید. ابزار مدیریت شبکه، مدیریت نشست‌ها و سرور صدا همگی به صورت ماژول‌های جداگانه قابل تغییر هستند.
برای آزمایش دستاپ سریع LXDA از لینوکس Lubuntu قدیمی‌تر از نسخه‌ی ۱۸.۰۴ استفاده کنید.
LXQt
دستاپ LXQt نیز مثل KDE Plasma مبتنی بر Qt است و البته بسیار سبک‌تر و ساده‌تر است.
در حقیقت LXQt حاصل پورت کردن LXDE برای Qt و Razor-Qt است که البته مورد دوم دیگر وجود ندارد. احتمالاً در آینده LXQt به کلی جای LXDE را می‌گیرد اما در حال حاضر هر دو به موازات هم در حال توسعه هستند.
برای آزمودن دستاپ LXQt می‌توانید از Lubuntu نسخه‌ی ۱۸.۱۰ به بعد استفاده کنید.
makeuseofسیاره‌ی آی‌تی