باتری لپ تاپ هنگام بازی و استفاده‌ی سنگین داغ می‌شود و دمای بالا عمر مفید را کاهش می‌دهد. بنابراین اغلب گیمرها می‌پرسند که آیا بهتر نیست باتری را خارج کنیم؟ در عین حال بعضی از افراد که کار سنگین انجام نمی‌دهند می‌پرسند که آیا اتصال مستقیم لپ تاپ به برق بدون شارژ شدن باتری امکان‌پذیر است و آیا در این حالت هم باتری آسیب می‌بیند و عمر مفید آن کمتر می‌شود؟
در این مقاله به هر دو سوال پاسخ می‌دهیم. با ما باشید.
عمر مفید باتری لیتیوم یون یا لیتیوم پلیمر کم نیست ولیکن در صورت استفاده‌ی مکرر و در واقع شارژ و دشارژ مکرر، به سرعت درصد فرسایش باتری بالا می‌رود و ظرفیت آن کاهش پیدا می‌کند تا جایی که پس از یکی دو سال، مدت زمانی که شارژ نگه می‌دارد بسیار کم می‌شود. برای جلوگیری از کاهش شدید عمر باتری، بهتر است مدت زمان استفاده از لپ‌تاپ بدون اتصال به شارژر و برق را کاهش دهید. و اما دو سوال مهمی که در مقدمه مطرح کردیم: اگر باتری به برق متصل باشد، بهتر نیست باتری را خارج کنیم؟ اگر باتری را جدا نکنیم چطور، آسیب می‌بیند یا تفاوتی وجود ندارد؟
داغ شدن لپ تاپ و عمر باتری
عمر باتری‌های لیتیوم یون و لیتیوم پلیمر و در حالت کلی عمر مفید باتری‌های شارژ شدنی، با دما رابطه‌ی معکوس دارد. به عبارت دیگر اگر باتری در محیط گرم استفاده شود، زودتر یا بیشتر فرسوده می‌شود.
دما لپ تاپ گیمینگ و لپ‌تاپ‌های مجهز به پردازنده و گرافیک قوی، حین کارکرد سنگین افزایش پیدا می‌کند. در مورد لپ‌تاپ‌های معمولی هم سیستم خنک‌کاری ساده‌تر و ضعیف‌تر است و در نتیجه حین کار سنگین، دما در حد محسوسی بالا می‌رود در حدی که کاربر به دنبال علت داغ شدن لپ تاپ در اینترنت جستجو می‌کند و به دنبال چاره است. در این حالت طبعاً باتری متصل به بدنه یا باتری توکار که در لپ‌تاپ‌های باریک و جدید به کار رفته هم داغ می‌شود و عمر مفید آن کاهش پیدا خواهد کرد!
منظور ما از دمای بالا، هر دمایی بالاتر از ۳۰ درجه‌ی سانتی‌گراد است. هر چه دما بالاتر باشد، سرعت فرسایش بیشتر می‌شود اما اگر دما پایین‌تر از ۲۵ درجه سانتی‌گراد باشد، تفاوت کم می‌شود. همان‌طور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید پس از ۱ سال کار کردن باتری که تا ۴۰ درجه‌ی سانتی‌گراد شارژ شده، ۴ درصد شارژ خود را از دست می‌دهد در حالی که اگر دما ۰ درجه‌ی سانتی‌گراد باشد، ۲ درصد از شارژ آن کاهش پیدا می‌کند. اما زمانی که دما به ۶۰ درجه می‌رسد، ۲۵ درصد افت شارژ مشاهده می‌شود که رقم قابل توجهی است.
بنابراین بهتر است حین بازی یا استفاده‌ی سنگین، باتری از لپ‌تاپ جدا شود. البته در محصولات جدید این کار معمولاً غیرممکن است و در واقع باتری توکار است.
اما سوال مهم:
اگر دما بالا نباشد چطور؟ استفاده همزمان از باتری و برق در لپ تاپ مشکلی دارد یا خیر؟
مضرات استفاده از لپ تاپ بدون باتری اندک است، اگر واقعاً دما در حد قابل توجهی بالا نرفته است، بهتر است باتری را جدا نکنید. دقت کنید که در لپ‌تاپ‌ها زمانی که باتری تا درصد مشخصی مثل ۹۰ یا ۱۰۰ درصد شارژ می‌شود، از مدار خارج شده و عملاً به صورت خودکار جدا شده است. در نتیجه اگر دمای بدنه زیاد نباشد، نباید باتری را جدا کرد.
دقت کنید که همه‌ی لپ‌تاپ‌ها به صورت خودکار باتری شارژ شده را از مدار خارج می‌کنند و نیازی به دانلود نرم افزار قطع شارژ باتری لپ تاپ ASUS یا برند دیگری نیست!
آیا باتری لپ تاپ را در بیاوریم؟
سازندگان لپ‌تاپ توصیه‌های متفاوتی در مورد جدا کردن باتری دارند و مدار شارژ نیز عملکرد متفاوتی دارد. به عبارت دیگر اتصال مستقیم لپ تاپ به برق بدون شارژ شدن باتری در شرایط متفاوتی انجام می‌شود. برخی مدل‌ها زمانی که باتری ۱۰۰ درصد شارژ شده، آن را از مدار خارج می‌کنند و برخی دیگر زمانی که سطح شارژ ۹۰ درصد است، آن را از مدار خارج می‌کنند.
حالت بهینه شارژ باتری این است که همیشه درصد شارژ بین ۴۰ و ۸۰ باشد. در این بازه عمر مفید باتری حداکثر می‌شود.
کمپانی ایسوس و اپل توصیه می‌کنند که سعی کنید هر از گاهی از لپ‌تاپ بدون اتصال به برق استفاده کنید و سایر اوقات آن را به برق متصل کنید. توصیه‌ی Acer این است که در صورت پر بودن باتری، زمانی که لپ‌تاپ را به شارژر متصل می‌کنید، باتری را جدا کنید. کمپانی Dell نیز می‌گوید که همیشه به برق متصل بودن لپ‌تاپ مشکلی برای باتری به وجود نمی‌آورد.
با توجه به نظر متفاوت سازندگان لپ‌تاپ، بهتر است بر اساس مبانی علمی و کارکرد باتری، تصمیم بگیرید. توصیه‌ی ما این است که:
باتری لپ تاپ هنگام بازی یا استفاده از برنامه‌های سنگین جدا شود و در ساعات کم‌کاری و در مسافرت، باتری متصل شود و تا جایی که ممکن است، از لپ‌تاپ بدون اتصال به برق استفاده نکنید و در عین حال هر چند روز یک مرتبه لپ‌تاپ را بدون اتصال به برق به مدت یکی دو ساعت استفاده کنید.
سیاره‌ی آی‌تی