هنگ کردن ناگهانی ویندوز و به ناچار خاموش کردن یا ریستارت کردن کامپیوتر و لپ‌تاپ، مشکل بزرگی است و باید به سرعت علت را شناسایی و مشکل را برطرف کرد چرا که ممکن است دیر یا زود این اتفاق تکرار شود. برای بررسی مشکلات کامپیوتری که هر از گاهی هنگ می‌کند، می‌توانید از ابزاری به اسم Windows Reliability Monitor استفاده کنید که جزو برنامه‌های پیش‌فرض ویندوز است.

در ادامه به معرفی Windows Reliability Monitor و روش استفاده کردن از آن می‌پردازیم. با سیاره‌ی آی‌تی همراه باشید.

Windows Reliability Monitor چیست؟

سال‌ها پیش و از زمان معرفی ویندوز ویستا و ویندوز سرور ۲۰۰۸، مایکروسافت ابزاری به اسم Windows Reliability Monitor را به عنوان یکی از ابزارهای مهم و کاربردی ویندوز معرفی کرده ولیکن بیشتر افراد از آن استفاده نمی‌کنند و حتی اسم این ابزار را نشنیده‌اند. ابزار Windows Reliability Monitor برای بررسی پایداری سیستم و ریشه‌یابی و حل مشکل اپدیت ویندوز ۱۱ و رفع مشکل درایورها در ویندوز و علت کردش کردن برنامه‌ها و غیره به کار می‌رود. این ابزار نمایی ساده و گرافیکی از اطلاعات مربوطه نمایش می‌دهد تا کاربر با بررسی کردن آن، مشکل را ساده‌تر شناسایی کند. البته برای ریشه‌یابی مشکل با توجه به هشدارها و ارورهای سیستم، تجربه و تحقیق و تست کردن راهکارهای مختلف ضروری است.

روش استفاده از Windows Reliability Monitor در ویندوز

برای باز کردن ابزاری به اسم Windows Reliability Monitor در ویندوز می‌توانید از قابلیت جستجو کردن در منوی استارت استفاده کنید. کافی است عبارت Reliability Monitor یا عبارت‌های مشابه نظیر View reliability history یا حتی reliability را جستجو کنید و روی اولین نتیجه کلیک کنید.

معرفی Windows Reliability Monitor برای شناسایی و رفع مشکلات ویندوز

روش دیگر برای باز کردن ابزار Reliability Monitor ویندوز این است که دستوری را در محیط cmd اجرا کنید. لذا ابتدا با زدن کلید میانبر Win + R پنجره Run را باز کنید و سپس دستور cmd را تایپ کرده و Enter را بزنید. در نهایت دستور زیر را در محیط cmd وارد کنید و کلید Enter را فشار دهید:

perfmon /rel

راهکار کوتاه‌تر این است که دستور فوق را مستقیماً در پنجره‌ی Run تایپ کنید و کلید Enter را فشار دهید.

معرفی Windows Reliability Monitor برای شناسایی و رفع مشکلات ویندوز

چگونه مشکلات ویندوز را در Reliability Monitor بررسی کنیم؟

رابط کاربری ابزار Reliability Monitor شبیه تصویر زیر است. به صورت پیش‌فرض داده‌های مربوط به یک ماه اخیر روی نمودار نمایش داده می‌شود که شاید برای شناسایی و ریشه‌یابی مشکلات سیستم شما کافی باشد. می‌توانید روزها یا هفته‌های موردنظر را در گوشه‌ی بالای نمودار انتخاب کنید یا با کلیک روی گزینه‌ی View all problem reports در گوشه‌ی پایین، همه‌ی گزارشات مشکلات سیستم را مشاهده کنید.

معرفی Windows Reliability Monitor برای شناسایی و رفع مشکلات ویندوز

روی نمودار یک خط آبی دیده می‌شود که Reliability Scale یا مقیاس قابلیت اطمینان است و عددی بین ۱ تا ۱۰ است. عدد ۱۰ به این معنی است که سیستم شما کاملاً قابل اعتماد است و مشکلاتی نظیر هنگ کردن و کرش کردن برنامه‌ها اتفاق نمی‌افتد. لذا برای پیدا کردن اطلاعات مربوط به کرش و هنگ کردن سیستم، می‌بایستی نواحی که خط آبی پایین‌تر است را بررسی کنید.

معرفی Windows Reliability Monitor برای شناسایی و رفع مشکلات ویندوز

در سمت راست نمودار، چند برچسب برای دسته‌بندی اطلاعات دیده می‌شود:

  • Application Failures یا کرش کردن نرم افزارها
  • Windows Failures یا مشکلات ویندوز
  • Miscellaneous Failures یا مشکلات متنوع دیگر
  • Warnings یا هشدارها
  • Information یا اطلاعات کلی

معرفی Windows Reliability Monitor برای شناسایی و رفع مشکلات ویندوز

روبروی هر یک از برچسب‌ها و به عبارت دیگر دسته‌بندی‌ها، در زمان‌های مختلف آیکون‌هایی دیده می‌شود. به عنوان مثال:

  • آیکون ضربدر قرمز به این معنی است که یک رویداد مهم و حیاتی ثبت شده که نیاز به بررسی دقیق دارد.
  • آیکون هشدار زرد با نماد ! به معنی وقوع رویداد از نوع هشدار است که شاید رویداد مهم و حیاتی نباشد و ارتباط خاصی با هنگ کردن ویندوز یا کرش کردن نرم‌افزارها نداشته باشد. ولیکن به هر حال این نوع رویدادها نیز ارزش بررسی کردن دارد.
  • آیکون آبی اطلاعات با نماد i به معنی رویداد از نوع اطلاعات کلی است.

برای استفاده کردن از اطلاعات متنوعی که ابزار Windows Reliability Monitor ثبت کرده، روزها و ساعت‌هایی که سیستم کرش کرده و خط آبی پایداری سیستم سقوط کرده را پیدا کرده و روی آن کلیک کنید. سپس رویدادها و اطلاعات ثبت شده که زیر نمودار ظاهر می‌شود را بررسی کنید. ابتدا از رویدادهای مهم و حیاتی شروع کنید و سپس هشدارها و سایر موارد را بررسی کنید. به عنوان مثال ممکن است پس از آپدیت کردن ویندوز، مشکلاتی پیش آمده باشد. در این صورت نصب کردن آپدیت‌ها ویندوز یا بسته‌های بروزرسانی درایورها در ویندوز علت احتمالی مشکلات سیستم است.

معرفی Windows Reliability Monitor برای شناسایی و رفع مشکلات ویندوز

برای اطلاعات بیشتر می‌توانید جزئیات بیشتری که در مورد رویدادها ثبت شده را چک کنید. به عنوان مثال در تصویر زیر اروری در مورد هوش مصنوعی Microsoft Copilot در ویندوز ثبت شده و کد خطا 0x80073D02 است. می‌توانید در مورد این کد خطا گوگل کنید و اطلاعات مفیدی در مورد نحوه رفع ارور کسب کنید و راهکارهای ارایه شده را تست کنید.

معرفی Windows Reliability Monitor برای شناسایی و رفع مشکلات ویندوز

گاهی اوقات مشکلاتی مثل کرش کردن نرم‌افزار و بسته شدن ناگهانی آن یا مشکل باز نشدن برنامه ها در ویندوز 11 با یک روش ساده مثل آپدیت کردن، نصب مجدد برنامه یا تغییر دادن برخی تنظیمات ویندوز حل می‌شود و نیازی به جستجو کردن در مورد راهکارهای مختلف و کد خطا وجود ندارد اما زمانی که مشکل عجیب و پیچیده است، می‌توانید از Windows Reliability Monitor به عنوان نرم افزار رفع مشکلات ویندوز 11 استفاده کنید و در مورد کدهای خطا و هشدارها جستجو و تحقیق کنید.

بررسی ترتیب رویدادها نیز کمک زیادی به حل کردن برخی مشکلات می‌کند. به عنوان مثال اگر سیستم شما درست پس از بروزرسانی کردن آنتی ویروس یا ویندوز و یا درایورها مشکل پیدا کرده باشد و خط آبی قابلیت اطمینان سقوط کرده باشد، به این معنی است که احتمالاً آپدیت اخیر مشکل‌ساز بوده است و باید نسخه‌های قدیمی‌تر آنتی ویروس یا درایورها را نصب کرد.