دوربین خوب به لنز خوب نیاز دارد و برای دوربین معمولی بهتر است لنز معمولی خریداری شود. یکی از اقسام لنزها، لنزهایی با نام Cine است. این واژه مخفف لنز سینمایی یا Cinema Lens است و چنین لنزهایی کاربری واقعاً سینمایی دارند. در واقع لنزهای Cine گران‌قیمت و حرفه‌ای هستند و برای فیلم‌سازان و کارهای بسیار حرفه‌ای طراحی شده‌اند. بنابراین قبل از خرید و پرداخت هزینه‌ی گزاف این لنزها، باید به یک سوال ساده پاسخ دهیم:

تفاوت لنزهای سینمایی یا Cine Lens با لنزهای معمولی چیست؟ آیا خرید آن لازم و مفید است؟

در ادامه به تفاوت‌های لنزهای حرفه‌ای با لنزهای معمولی و توضیح علت تفاوت قیمت که گاهی بسیار زیاد است، می‌پردازیم. با ما باشید.

یک عکاس یا فیلم‌برداری حرفه‌ای که برای کاربری‌هایی مثل کاربری شخصی از دوربین استفاده می‌کند و حتی آتلیه‌ی عکاسی و فیلم‌برداری از مجالس و مراسم کوچک و بزرگ دارد، معمولاً دوربین و لنز خوبی تهیه می‌کند اما برخی لنزها بسیار گران‌قیمت هستند. به عنوان مثال یک لنز معمولی کانن با فاصله‌ی کانونی ۵۰ میلی‌متر و دیافراگم نسبی F/1.8 حدود ۱۲۵ دلار هزینه دارد و در مقابل یک لنز ۵۰ میلی‌متری با T/1.3 که از نوع لنزهای سینمایی است، قیمتی در حد ۳۹۵۰ دلار دارد! تفاوت در حدود ۳۲ برابر است و اگر با همین روال هزینه کنید، شاید کسب و کار شما به راحتی ورشکسته شود.

البته انتخاب‌ها متعدد است و قیمت‌ها متنوع. مثلاً کانن لنزهای ۵۰ میلی‌متری مختلفی دارد که عدد F معادل F/1.8‌ و F/1.4‌ و F/1.2 و همین‌طور T/1.3 دارند که قیمتشان به ترتیب ۱۲۵ و ۳۲۹ و ۱۲۹۹ و ۳۹۵۰ دلار است. فاصله‌ی کانونی یکسان اما گشادگی نسبی دیافراگم متفاوت، تفاوت بسیار زیادی در قیمت تمام‌شده ایجاد کرده است.

قبل از ادامه‌ی بحث و بررسی تفاوت‌ها، بهتر است مفهوم T-Stop و شفافیت لنزها را با مقوله‌ی عدد F مقایسه کنید:

در ادامه به علت‌های اصلی تفاوت قیمت‌ها می‌پردازیم.

مواد و جنس بهتر در لنزهای گران‌تر

یکی از مهم‌ترین عامل‌های موثر روی قیمت تمام شده، جنس یا مواد به کار رفته در ساخت لنز است. همان‌طور که قبلاً در بررسی T-Stop و تفاوت آن با F-Stop اشاره کردیم، میزان شفافیت لنزهای بی‌کیفیت، کمتر از لنزهای درجه یک است و به عبارت دیگر نور را کامل‌تر و دست‌نخورده‌تر عبور می‌دهند.

به عنوان مثال لنز ۵۰ میلی‌متری کانن با دیافراگم نسبی حداکثر F/1.8 که یکی از لنزهای محبوب در میان عکاسان و فیلم‌برداران مبتدی و حتی حرفه‌ای است، بدنه‌ای پلاستیکی دارد و خود لنز نیز کیفیت معمولی دارد در حالی که لنزی با دیافراگم نسبی حداکثر F/1.2‌ یا لنز سینمایی T/1.3، بدنه‌ای فلزی دارند و جنس عدسی نیز بهتر است.

دقت و کیفیت ساخت عدسی و بدنه‌ی لنز هم تفاوت قیمت بسیار زیادی ایجاد می‌کند. در ساخت لنزهای سینمایی، سازنده تمام تلاش خود را کرده تا دقت‌ها حداکثر ممکن باشد و اعوجاج سطح عدسی ناچیز شود در حالی که در لنزهای معمولی ممکن است اعوجاج سطوح بیشتر باشد و پدیده‌هایی مثل انحراف رنگ‌ها یا سایه شدن حاشیه‌ها را در عکس و ویدیو شاهد باشیم.

لنزهای Cine چه کاربردی دارند و چرا گران‌تر از لنزهای حرفه‌ای هستند؟

اندکی تفاوت در دقت ساخت، ممکن است هزینه را چند برابر کند و به همین ترتیب قیمت موادی که اندکی بهتر هستند، به مراتب بیشتر از مواد معمولی است.

T-Stop‌ لنزهای حرفه‌ای به جای F-Stop لنزهای معمولی

همان‌طور که در مقاله‌ی دیگری از بخش دانش‌نامه مطرح کردیم، T-Stop در مقال فیلم‌برداری کاربرد دارد و عکاسان در بررسی مشخصات لنزها، به F-Stop توجه می‌کنند. تفاوت در این است که در حالت فیلم‌برداری نمی‌توان برای روشن‌تر کردن ویدیو و در واقع جذب نور بیشتر، تنظیمات مثلث عکاسی را به سادگی تغییر داد و بهینه کرد. لذا در فیلم‌برداری حرفه‌ای باید از لنزهایی با شفافیت عالی استفاده شود. به همین جهت به جای F-Stop، مشخصه‌ی مشابهی به اسم T-Stop مطرح می‌شود.

لنزهای Cine چه کاربردی دارند و چرا گران‌تر از لنزهای حرفه‌ای هستند؟

در لنزهای سینمایی که طبعاً کاربری حرفه‌ای و سینمایی دارند هم از T-Stop استفاده می‌شود و چنین لنزهایی گران‌قیمت‌تر از لنزهای معمولی هستند. معمولاً این نوع لنزها در کنار مدل‌هایی با عدد T مشابه روانه‌ی بازار می‌شوند و در صورت نیاز به تغییر فاصله‌ی کانونی برای زوم کردن روی سوژه‌های دور یا نزدیک، باید از لنزهایی با T-Stop‌ مشابه استفاده کرد.

خرید مجموعه لنز سینمایی گران تمام می‌شود

همان‌طور که کمی بالاتر اشاره کردیم، سازندگان لنزهای حرفه‌ای معمولاً لنزها را به صورت گروهی طراحی و تولید می‌کنند. به عنوان مثال کانن لنزهایی با فاصله‌ی کانونی ۲۴ و ۵۰ و ۸۵ میلی‌متر که برای زاویه‌باز یا واید، معمولی یا نرمال و تله یا زاویه‌بسته محسوب می‌شوند را با کیفیت ساخت مشابه و به صورت یک گروه لنز، روانه‌ی بازار می‌کند. سازندگان فیلم که می‌خواهد لنزهاش مشابهی از نوع Cine Lens تهیه کنند، مجبور هستند که برای انواع فیلم‌برداری‌ها، یک مجموعه را تهیه کنند و در نتیجه هزینه‌ی تمام‌شده چند برابر می‌شود.

البته لنزهای هم‌خانواده از نظر ابعاد و طراحی، اندازه‌ی فیلترهای قابل‌نصب، سیستم آپتیکی و سیستم فوکوس، مشابه هستند که در نتیجه یکنواختی کیفیت فیلم‌برداری تضمین می‌شود.

فوکوس دقیق‌تر با Cine Lens

یکی از وجوه تفاوت بین لنزهای معمولی و حرفه‌ای، فوکوس است. در عکاسی معمولاً می‌توانید با حوصله برای تنظیم کردن دقیق فوکوس وقت صرف کنید و از روش فوکوس دستی یا Manual Focus استفاده کنید اما در دوربین‌های حرفه‌ای امروزی، معمولاً کم و کیف عملکرد سیستم فوکوس خودکار یا Auto Focus عالی است و نیازی به فوکوس دستی وجود ندارد. به همین علت است که روی بدنه‌ی لنزهای معمولی، فاصله‌ی فوکوس ذکر نمی‌شود و حتی درجه‌بندی خاصی وجود ندارد! تنها کاری که عکاس می‌کند، چرخاندن حلقه‌ای است که فوکوس را تغییر می‌دهد.

در لنزهای سینمایی ممکن است فیلم‌بردار بخواهد فاصله‌ای که فوکوس روی آن تنظیم شده را بر حسب فوت و به تناسب موقعیت سوژه یا پس‌زمینه، تنظیم کند. توجه کنید که هر فوت حدود ۳۱ سانتی‌متر است و روی لنزهایی تحت عنوان Cine Lens، حلقه‌ی مخصوص تنظیم فوکوس، فاصله‌ی فوکوس بر حسب فوت ذکر شده است. مثل تصویر زیر:

لنزهای Cine چه کاربردی دارند و چرا گران‌تر از لنزهای حرفه‌ای هستند؟

فوکوس از فواصل کوتاه که برحسب اینچ که معادل ۲.۵۴ سانتی‌متر است، شروع می‌شود و حداکثر آن فوکوس روی فاصله‌ی بی‌نهایت با علامت است که برای فیلم‌برداری از مناظر دوردست یا آسمان مناسب است.

آیا خرید لنزهای Cine مقرون به صرفه و الزامی است؟

با توضیحاتی که دادیم روشن است که تفاوت قیمت بین لنزهای Cine با لنزهای معمولی بسیار زیاد است اما تفاوت کیفیت و عملکردی در آن حد زیاد نیست که عکاس یا فیلم‌بردار حرفه‌ای خود را ملزم به خرید لنزهای سینمایی بکند.

نکته‌ی جالب این است که حتی فیلم‌سازان و سینماگران هم گاه و بیگاه سراغ لنزهای سینمایی نمی‌روند و کار خود را با لنزهای معمولی به پایان می‌رسانند. در حقیقت تفاوت کیفیت آن قدر زیاد نیست که در هر فیلم و سریالی نیاز به استفاده از بهترین تجهیزات فیلم‌برداری شامل لنز وجود داشته باشد.

بنابراین در نهایت توصیه می‌کنیم که برای عکاسی و فیلم‌برداری حرفه‌ای، نیازی به لنزهایی با نام Cine Lens ندارید.