برای سیستم‌های قدیمی و ضعیف، سیستم عاملی بهتر از لینوکس وجود ندارد به خصوص که برخی توزیعات لینوکس بسیار سبک و کم‌حجم هستند. در واقع با استفاده از برخی توزیعات خاص Linux می‌توانید کیس یا لپ‌تاپ قدیمی را برای کارهای ساده به خدمت بگیرید.
در این مقاله می‌خواهیم با تعدادی از کم‌حجم‌ترین توزیعات لینوکس که مناسب نصب روی سیستم‌های قدیمی و حتی روی فلش‌درایو USB است، آشنا شویم. در بخش دوم نیز تعدادی دیگر را معرفی خواهیم کرد.
سیستم عامل Linux از نظر تنوع توزیعات یا به زبان دیگر Distro، کاربردهای بسیار گسترده‌ای را پوشش می‌دهد. در حالی که ویندوز ۱۰ مایکروسافت یا مک‌او‌اس ۱۰.۱۴ اپل و حتی اندروید و iOS روی سخت‌افزارهای قدیمی نصب نمی‌شوند یا بسیار کند اجرا می‌شوند، برخی توزیعات لینوکس بسیار سبک و ساده است و با سرعت خوبی اجرا می‌شود. حتی برخی توزیعات اساساً برای پردازنده‌های کم‌مصرف و بسیار ضعیف مثل سری Atom اینتل طراحی شده است.
قبلاً در مقاله‌ای به معرفی توزیعاتی جالب که برای بوت کردن از فلش‌درایو USB در نقش یک سیستم عامل پرتابل مناسب است، پرداختیم:
در این مقاله و بخش دوم آن، توزیعاتی را معرفی می‌کنیم که بسیار سبک و کم‌حجم هستند. در واقع ممکن است امکانات برخی توزیعات بسیار ابتدایی باشد و برای کاربری خاصی که مدنظر دارید، مناسب نباشد.
بوتابل کردن فلش‌درایو USB برای اجرای لینوکس
قبل از معرفی توزیعات سبک لینوکس، یادآوری می‌کنیم که بوتابل کردن فلش‌درایو USB یا هارد اکسترنال و یا SSD اکسترنال، بسیار ساده است. برای این مهم می‌توانید از نرم‌افزاری مثل Rufus یا Etcher استفاده کنید. استفاده از Rufus را به کاربران ویندوز توصیه می‌کنیم در حالی که برای بوتابل کردن فلش‌درایو در مک‌بوک‌ها و آی‌مک‌های اپل و همین‌طور در محیط لینوکس، نرم‌افزار Etcher توصیه می‌شود.
برای اطلاعات بیشتر در مورد روش کار به مقالات زیر رجوع کنید:
ArchBang برگرفته از Arch Linux
لینوکس ArchBang یکی از توزیعات مبتنی بر Arch Linux است که ایده‌ی شکل‌گیری آن برگرفته از توزیع دیگری به نام CrunchBang است. هر دو توزیع اشاره شده بسیار سبک و کم‌حجم هستند و در عین حال توانمندی و انعطاف‌پذیری Arch Linux را به ارث برده‌اند. نصب کردن ArchBang ساده‌تر از Arch Linux است و در واقع نسخه‌ای ساده شده از این توزیع محبوب است.
لینوکس ArchBang روی پردازنده‌های x86 یا به اصطلاح ۳۲ بیتی و همین‌طور پردازنده‌های x64 امروزی به خوبی اجرا می‌شود. فضای خالی موردنیاز فقط ۷۰۰ مگابایت است و تنها به ۲۵۶ مگابایت RAM برای استفاده از این لینوکس نیاز دارید. البته فراموش نکنید که این توزیع لینوکس دارای محیط گرافیکی و اپلیکیشن‌های متنوع است. لذا می‌توانید از ArchBang در نقش سیستم عامل پرتابل استفاده کنید.
Tiny Core Linux با حجم بسیار پایین
سیستم عامل Tiny Core Linux هم یکی از توزیعات بسیار کم‌حجم لینوکس است. اگر فقط ۴۶ مگابایت رم در سیستمی موجود باشد، می‌توان این توزیع لینوکس را اجرا کرد! البته برای استفاده از اپلیکیشن‌های اضافی می‌بایست رم سیستم بیشتر باشد. امکانات این توزیع لینوکس بسیار ساده و ابتدایی است. به عنوان مثال برای استفاده از اینترنت، می‌بایست از کابل اترنت یا به اصطلاح LAN استفاده کنید چرا که از وای-فای به صورت پیش‌فرض پشتیبانی نمی‌شود.
در عین حال Tiny Core Linux محیط گرافیکی ساده‌ای دارد و کار کردن با آن دشوار نیست. حین نصب این توزیع Linux می‌بایست یکی از پیکربندی‌های کلی را انتخاب کنید. بیشتر کاربران حالت CorePlus را انتخاب می‌کنند که فضای ذخیره‌سازی معادل ۱۰۶ مگابایت نیاز دارد. در این صورت ارتباط با شبکه‌ی وایرلس نیز پشتیبانی می‌شود و می‌توانید زبان کیبورد برای تایپ کردن را نیز انتخاب کنید. اپلیکیشن‌ها نیز بیشتر می‌شود.
Elive با طراحی زیبا و جالب
لینوکسی به اسم Elive بر اساس دبیان طراحی شده و دارای محیط دستاپی خاص و تعدادی اپلیکیشن مفید برای امور مختلف و حتی تعدادی بازی ساده است. در واقع Elive برای کاربران مبتدی یا حرفه‌ای و یا استفاده‌ی شغلی و سازمانی طراحی نشده بلکه صرفاً برای کسانی مفید است که به یک سیستم عامل متفاوت و جالب علاقه‌مند هستند. البته طراحی ظاهری این توزیع لینوکس نیز در نوع خود جالب است.
محیط دستاپ این لینوکس حاصل سفارشی‌سازی سنگین Enlightenment است که زیبایی خاصی دارد. برای استفاده از این توزیع لینوکس، توصیه شده که سرعت پردازنده حداقل ۵۰۰ مگاهرتز باشد و مقدار رم نیز حداقل ۱۹۸ مگابایت باشد. به علاوه ۷۰۰ مگابایت فضای خالی نیاز است.
توجه کنید که دانلود مستقیم این توزیع لینوکس بدون اهدا کردن مبلغی ناچیز امکان‌پذیر نیست. می‌توانید به وب‌سایت رسمی آن مراجعه کرده و ایمیل خویش را ثبت کنید تا پس از ۴ ساعت، لینک دانلود در اختیار شما قرار بگیرد.
برای بوتابل کردن فلش‌درایو USB در ویندوز برای منظور اجرای این توزیع لینوکس، می‌بایست از نرم‌افزار USBWriter استفاده کنید چرا که توسعه‌دهنده‌ی Elive می‌گوید سایر نرم‌افزارها تغییراتی در فایل ایمیل دیسک Elive ایجاد می‌کنند که مشکلاتی به دنبال دارد. اگر از مک‌او‌اس یا لینوکس استفاده می‌کنید، نرم‌افزار Etcher برای بوتابل کردن مناسب است و مشکلی ندارد.
Porteus
Porteus هم یکی از توزیعات سبک و اما کامل لینوکس است که به خصوص برای اجرا از طریق فلش‌درایو USB عالی است. البته می‌توانید آن را روی کارت حافظه، هارد اکسترنال و همین‌طور سی‌دی و دی‌وی‌دی کپی کنید و به صورت پرتابل و زنده، در سیستم‌های مختلف اجرا کنید. Porteus بسیار سریع است و برای اجرای آن تنها ۲۵۶ مگابایت رم و ۵۱۲ مگابایت فضای ذخیره‌سازی خالی نیاز است. اگر حالت Persistent را فعال کنید، اطلاعات روی فلش‌درایو USB ذخیره می‌شود و در واقع سیستم عامل کاملاً پرتابل خواهد بود.
این توزیع لینوکس با دستاپ‌های مختلفی مثل Cinnamon و KDE و MATE و همین‌طور Xfce ارایه می‌شود و نسخه‌ی ۳۲ بیتی برای سیستم‌های قدیمی و ۶۴ بیتی برای سیستم‌های امروزی دارد.
makeuseofسیاره‌ی آی‌تی