آموزش ساخت اسکریپت Bash در لینوکس و اجرا کردن آن

در توزیعات مختلف لینوکس، یک راه انجام دادن سریع کارهای تکراری، استفاده از اسکریپت است. بعضی از اسکریپت‌های Bash کارهای تکراری که شاید ساعت‌ها به طول بیانجامد را ظرف چند دقیقه، انجام می‌دهند.

در این مقاله به شیوه‌ی ساخت اسکریپت‌های شل می‌پردازیم که برای کارهایی نظیر نصب کردن نرم‌افزار، اضافه کردن حساب کاربری جدید، تغییر دادن تنظیمات و پیکربندی بسیار مفید است.

آشنایی با نوشتن اسکریپت Bash

منظور از اسکریپت، مجموعه‌ای از دستورات است که برای انجام دادن کاری خاص، پشت سر هم اجرا می‌شوند. معمولاً در اسکریپت‌ها از دستوراتی استفاده می‌شود که به Shell مربوط می‌شوند. دقت کنید که لینوکس تعدادی شل برای نصب کردن اپلیکیشن و پیکربندی سیستم دارد. مهم‌ترین شل، Bash است ولیکن Zsh و fish نیز کاربرد زیادی دارند. اگر در اسکریپت از دستورات Bash استفاده شود، به آن اسکریپت Bash گفته می‌شود.

به جز اسکریپت‌های باش، اسکریپت‌های پایتون و روبی و پرل و همین‌طور PHP نیز پرکاربرد محسوب می‌شوند.

آموزش ساخت اسکریپت Bash در لینوکس

برای ساختن اسکریپت Bash در توزیعات مختلف لینوکس، می‌توانید از ویرایشگر متن ساده استفاده کنید که در همه‌ی توزیعات به صورت پیش‌فرض موجود است. لذا نیازی به نصب کردن اپلیکیشن اضافی نیست. البته برخی از ویرایشگرهای متنی، امکانات مفید و جالبی برای اسکریپت‌نویسی دارند که کار را ساده‌تر می‌کند.

کار را با ساخت یک فایل جدید شروع کنید و آن را با پسوند sh که در حقیقت به فایل‌های اسکریپت مربوط می‌شود، ذخیره کنید. برای این کار از فرمان torch استفاده کنید.

touch script.sh

فایل متنی ساخته شده را در نرم‌افزار ویرایش متن باز کنید. می‌توانید از Nano Text Editor یا VIM و یا نرم‌افزارهای حرفه‌ای‌تر نظیر Visual Studio Code استفاده کنید. فرضاً اگر بخواهید فایل اسکریپت را در VIM باز کنید، می‌توانید فرمان زیر را اجرا کنید:

vim script.sh

نوشتن دستورات در اسکریپت

پس از باز کردن فایل اسکریپت در نرم‌افزارهای ویرایش متن، نوبت به نوشتن دستورات می‌رسد. به عنوان مثال نمونه‌ی زیر را در نظر بگیرید که دستوراتی برای نمایش نام کاربری و عبارت Hello World است:

#!/bin/bash
echo $USER
echo "Hello World"

می‌توانید از دستورات مختلف برای باز کردن فولدرها و جستجو کردن در میان فایل‌ها و غیره استفاده کنید:

پس از تکمیل کردن دستورات، فایل را ذخیره کنید و ویرایشگر متن را ببندید.

اجرا کردن اسکریپت Bash در لینوکس

برای اجرا کردن فایل اسکریپت، نیازی به نصب کردن کامپایلر یا مفسر نیست چرا که در توزیعات مختلف لینوکس، شل Bash به صورت پیش‌فرض نصب شده و لذا می‌توانید به راحتی از طریق ترمینال یا به صورت گرافیکی، فایل اسکریپت را اجرا کنید.

معمولاً از ترمینال برای اجرا کردن اسکریپت استفاده می‌شود. اما قبل از اجرا می‌بایست دسترسی لازم را به فایل اسکریپت بدهید. برای این مقصود از فرمان chmod استفاده کنید.

sudo chmod +x script.sh

و سپس برای اجرا کردن اسکریپت، نام آن را وارد کنید:

./script.sh

به همین سادگی اسکریپت مثال ما اجرا می‌شود و نام کاربری به همراه Hello World  در محیط ترمینال چاپ می‌شود.

برای اجرا کردن اسکریپت به صورت گرافیکی نیز گام اول فراهم کردن دسترسی‌های لازم است. برای این مقصود روی فایل اسکریپت راست‌کلیک کنید و Properties را انتخاب کنید. سپس گزینه‌ای به اسم Execute که در بعضی از توزیعات، نام آن Is executable است را پیدا کنید و این گزینه را فعال کنید. در نهایت روی OK کلیک کنید تا تنظیمات ذخیره شود.

اکنون با دبل‌کلیک کردن روی فایلی که پسوند sh دارد و انتخاب گزینه‌ی Run in the terminal یا گزینه‌ای با عنوان مشابه، اسکریپت اجرا می‌شود.

makeuseofسیاره‌ی آی‌تی