این روزها برای ساخت موسیقی از روشهای نرمافزاری به وفور استفاده میشود چرا که انعطافپذیری بالایی دارد و کمهزینهتر و سادهتر است. نرمافزارهای DAW یا ایستگاه صوتی دیجیتال متعددی نیز برای ساخت موسیقی وجود دارد و همینطور VSTها یا سمپلها که نمونه صدای سازها به همراه افکتها و تکنیکهای جالب هستند نیز بسیار متنوع هستند.
در این مقاله میخواهیم به معرفی بهترین نرمافزارهای رایگان برای ساخت موسیقی بپردازیم. طبعاً نرمافزارهایی مثل کیوبیس یا سونار و همینطور افال استودیو بسیار عالی هستند اما در کنار این نرمافزارهای پولی، نرمافزارهای کاملاً رایگان و قدرتمندی وجود دارد که بد نیست هر تازهکاری آزمایش کند و در صورت کافی بودن امکانات، از آن استفاده کند.
در نرمافزارهای پولی که به صورت غیرقانونی و کرکشده نصب میشود، ممکن است مشکلاتی مثل کارکرد ناقص و شناسایی نشدن برخی پلاگینها و ... به وجود بیاید. البته ممکن است با خرید یک Midi Controller گرانقیمت و مرغوب، لایسنس یکی از نرمافزارهای پولی را دریافت کنید و مشکلی وجود نداشته باشد، اما همواره در کنار نرمافزارهای پولی، بهتر است نرمافزارهای رایگان و متنباز را آزمایش کنید. به خصوص مواردی که مرتباً آپدیت میشوند و امکاناتی در سطح نرمافزارهای پولی دارند.
در ادامه به معرفی بهترین نرمافزارهای ساخت موسیقی برای سیستم عاملهای ویندوز، لینوکس و مکینتاش اپل میپردازیم.
نرمافزار GarageBand برای مکبوکها و آیمکهای اپل
این نرمافزار رایگان از نظر طراحی برای افراد مبتدی بسیار عالی است و به علاوه کاملاً رایگان است. برای دانلود و نصب کردن این نرمافزار روی مکهای اپل، میتوانید به وبسایت رسمی اپل مراجعه کنید. حتی آموزش سادهی این نرمافزار برای افرادی که تازه وارد عرصهی تولید موسیقی شدهاند نیز به صورت آنلاین موجود است.
بهتر است نسخهی ویژهی iOS نرمافزار GarageBand را روی آیفون یا آیپد خود نصب کنید تا مراحل یادگیری نرمافزار و همینطور کار روی موسیقیها در گوشی و تبلت نیز ممکن شود.
خوشبختانه میتوان فایلها را روی iCloud ذخیره کرد و سپس از طریق اینترنت و قابلیت همگامسازی، فایلها را در گوشی و تبلت باز کرد و مشغول کار کردن روی پروژهها شد و در نهایت فایلهای جدید را برای ادامهی کار، روی آیکلود ذخیره کرد. در حقیقت کار کردن روی پروژهها در محصولات مختلف اپل امکانپذیر است و همیشه میتوان ایدههای نو را به سرعت استفاده کرد.
در این نرمافزار میتوان موسیقیهایی با بیش از ۲۰۰ ترک ساخت و حتی استفاده از درامر مجازی نیز امکانپذیر است. در صورت نیاز به نرمافزار حرفهایتر مثل Logic Pro، میتوان به سرعت فایلها را به نرمافزار Logic Pro منتقل کرد و فرآیند توسعهی موسیقی را روی این نرمافزار دنبال کرد.
DarkWave Studio برای ویندوز
نرمافزار بعدی برای کاربران ویندوز طراحی شده است. DarkWave Studio از ویندوز XP گرفته تا ویندوز ۱۰، تمام پلتفرمهای مایکروسافت را پشتیبانی میکند. خوشبختانه نرمافزار سبک و کمحجمی است و لذا سرعت اجرا در سختافزارهای قدیمی و ضعیف، نسبتاً بالاست. توجه کنید که این نرمافزار کاملاً رایگان است اما به همراه تبلیغات نصب میشود.
از قابلیتهای DarkWave Studio میتوان به استدیوی مجازی، ویرایشگر طرح یا Pattern Editor، ویرایشگر ترتیبها یا Sequence Editor و سیستم ضبط چند ترکی یا Multitrack Hard Disk Recorder اشاره کرد. با ایجاد پترنها میتوان ساخت موسیقی دیجیتالی که بخشهای تکراری دارد را ساده کرد و با سیکوئنس ادیتور یا ویرایشگر ترتیب نیز میتوان Patternهای ساخته شده را با ترتیبهای مختلف در ساخت موسیقی استفاده کرد. در نهایت میکس یا ترکیب ترکها انجام میشود.
در این نرمافزار مجموعاً ۱۹ پلاگین مختلف برای اعمال افکتهای متنوع وجود دارد. به علاوه در بخش Settings یا تنظیمات نرمافزار، گزینههای زیادی دیده میشود.
شاید استفاده کردن از DarkWave Studio برای افراد مبتدی کمی مشکل به نظر برسد اما خوشبختانه منابع آموزشی آنلاین که کار با این نرمافزار را به صورت قدم به قدم آموزش میدهند، موجود است.
نرمافزار Audacity برای ویندوز و مکینتاش
نرمافزار Audacity یکی از معروفترین نرمافزارهای ویرایش صدا است که کاربران زیادی از آن به جای نرمافزارهای پولی و همینطور نرمافزارهای رایگانی مثل GarageBand که معرفی کردیم، استفاده میکنند. اما متأسفانه این نرمافزار نقش DAW یا ایستگاه صوتی دیجیتال را ایفا نمیکند بلکه برای ویرایش تخصصی صدا مفید است.
در Audacity میتوان فایلهای MIDI را پخش کرد و همینطور ویرایش کرد، اما امکانات ساخت موسیقی به این سبک، محدود و ضعیف است.
توانمندی اصلی Audacity این است که میتوان انواع فایلهای صوتی با فرمتهای معروف مثل MP3 و WAVE و AIF را باز کرد و ویرایش کرد. ویرایش کردن سمپلها، موسیقیها و پردازش و بهینهسازی صدا همگی در این نرمافزار ممکن است. به عبارت دیگر حتی اگر یک مهندس صدا نباشید هم میتوانید از افکتهای متنوعی که در این نرمافزار پیشبینی شده استفاده کنید و ویرایش موسیقی را به شکل حرفهای انجام دهید.
نرمافزار Linux MultiMedia Studio یا LMMS برای ویندوز، مک و لینوکس
این نرمافزار ظاهراً لینوکسی برای تمام پلتفرمها ارایه شده و میتوان در ویندوز و مک نیز از آن استفاده کرد. خوشبختانه پیچیدگی و قابلیتهای نرمافزار LMMS به گونهای است که هم برای افراد تازهکار مفید است و هم افراد حرفهای را راضی میکند. بد نیست به نمونه ترکهایی که با این نرمافزار قدرتمند و صداهای ساده و کمحجم آن ساخته شده را گوش کنید. LMMS سینتیسایزرهای (ارگ) متعددی دارد که برای ساخت موسیقی دیجیتال سبکهای مدرن امروزی عالی است.
در کنار سینتیسایزرها که صدای مصنوعی دارند و همهی کاربران را راضی نمیکنند، از پلاگینهای VST و LADSPA پشتیبانی میشود و این یعنی محدودیتی در ساخت موسیقی با استفاده از سمپلهایی با کیفیت بالا وجود ندارد.
در نرمافزار LMMS میتوان با یکی از ۵ ادیتور کار کرد. هر ادیتور کاربری خاصی دارد، در Song Editor میتوان ملودیها را طراحی و پیادهسازی کرد. در ادیتور Beat و Baseline میتوان بیتها را طراحی کرد و در ادیتور FX نیز میتوان میکسهای دلخواه را پیادهسازی و سمپلها را ارنج کرد.
نرمافزار Ableton Live 9 Lite برای ویندوز و مک
نرمافزار Ableton Live علاوه بر نسخهی کامل و پولی، نسخهی لایت یا سبک که رایگان است نیز دارد. نسخهی اصلی این نرمافزار یکی از بهترین گزینهها در میان نرمافزارهای DAW است و افراد زیادی از آن برای ساخت موسیقی و ریمیکس استفاده میکنند.
شاید برای کسی که در تولید موسیقی به روش دیجیتال کمتجربه است، Ableton Live پیچیده به نظر برسد و قیمت بالایی نیز داشته باشد. اما نسخهی Lite رایگان است و امکانات سادهتری دارد و البته محدودتر است. به عنوان مثال فقط ۸ ترک برای ساخت و ضبط موسیقی در اختیار کاربر است. تعداد افکتهای صوتی و اینسترومنتها یا آلات موسیقی نیز محدودتر است. اما به هر حال میتوان MIDI Controller یا کیبوردهایی که قابلیت میدی کنترلری نیز دارند را در این نرمافزار استفاده کرد و ساخت موسیقی را به صورت حرفهای انجام داد.
در نهایت فراموش نکنید که نرمافزار ساخت موسیقی یا DAW با پشتیبانی از VSTها و نصب کردن سمپلهای باکیفیت، قابلیت تبدیل شدن به استدیویی مملو از سازهای واقعی را دارد و لذا ساخت موسیقی در نرمافزارهای DAW به معنی ساخت موسیقی الکترونیک نیست!
makeuseofسیارهی آیتی