یکی از جلوه‌های بصری جالب در عکاسی، تار کردن پس‌زمینه یا Blur کردن. بلِر کردن که به اشتباه بلور نیز گفته می‌شود و همین‌طور افکتی به اسم بوکه، به این معنی است که فوکوس دوربین روی اجسام نسبتاً نزدیک باشد و پس‌زمینه مات شود. با فتوشاپ هم می‌توان این حالت را ایجاد کرد. اینکه پس‌زمینه چقدر و چگونه تار شود، سوال بحث‌برانگیز کسانی است که به عکس و عکاسی علاقه‌مند هستند. با کمی آشنایی و تسلط به تنظیمات دوربین و یا با یادگیری فوکوس دستی در اپلیکیشن‌های دوربین اندروید و آیفون، می‌توان به راحتی تصاویری با پس‌زمینه‌ی مات یا بلر شده تهیه کرد.
مات کردن پس‌زمینه ممکن است شدید یا خفیف انجام شود. همه‌چیز بستگی به شرایط و تجربه‌ی عکاس یا هنرمند دارد. همیشه مات کردن شدید پس‌زمینه مفید نیست و باید با کمی سعی و خطا و تجربه، حالت بهینه را انتخاب کرد.به عنوان مثال افکت بوکه در تصویر زیر موجب شده که لامپ‌ها و نقاط نورانی به دوایر بزرگ و جالب تبدیل شوند:
در ادامه با سه اصل کلی در عکاسی بوکه آشنا می‌شویم. طبعاً توضیحات کوتاه است و برای کسانی مفید است که آشنایی مقدماتی با تنظیمات دوربین دارند. در آینده‌ی نزدیک به تدریج پیرامون تنظیمات دوربین و اصطلاحات و فنون عکاسی خواهیم نوشت.
قدم اول در عکاسی با پس‌زمینه‌ی مات: منابع نور را پیدا کنید
تعریف دقیق و اصیل افکت Bokeh این نیست که صرفاً پس‌زمینه‌ی تصویر مات شود. می‌بایست منابع نور نیز مات شوند. بنابراین در قدم اول می‌بایست منابع نور را شناسایی کنیم و به خوبی در ترکیب‌بندی عکس جای دهیم. در روزهای جشن و سرور معمولاً لامپ‌های رنگارنگ و زیبا بسیار است و به راحتی می‌توان عکس‌های جالب تهیه کرد. روشنایی‌های شهر در شب‌هنگام هم گزینه‌ی جالبی است اما در روز روشن هم می‌توان منابع نور را از نگاه متفاوتی نظاره کرد. به عنوان مثال عبور باریکه‌های نور از شاخ و برگ درختان هم برای عکاسی بوکه مفید است.
حتی اگر حوصله کنید می‌توانید یک فویل آلومینیومی که فروشگاه‌های لوازم ساختمانی فراوان است، پیدا کنید و آن را کمی مچاله کرده و سپس باز کنید. با قرار دادن این فویل ناصاف و تاباندن کمی نور، می‌توان عکس‌های بوکه‌ی جالبی تهیه کرد. مثل نمونه‌ی زیر:
دقت کنید که منابع نور مناسب برای افکت بوکه، منابع نور نقطه‌ای یا کوچک هستند. به همین علت باریکه‌های نوری که از لابلای شاخ و برگ درختان می‌گذرد هم برای افکت بوکه عالی است اما روشنایی مستقیم خورشید کاملاً نامناسب است!
فاصله‌ی سوژه از پس‌زمینه‌ی مات بسیار زیاد باشد
قدم دوم تنظیم فاصله است. عکاسان مبتدی می‌توانند کار خود را ساده کنند و دوربین را به سوژه نزدیک کنند. به این ترتیب پس‌زمینه در فاصله‌ی نسبتاً دور قرار می‌گیرد. بله، فواصل نسبی است. می‌توانید سوژه را در فاصله‌ی بیشتر نیز قرار دهید اما در این حالت پس‌زمینه می‌بایست بسیار دور باشد. هر چه تفاوت فاصله‌ی سوژه از دوربین با پس‌زمینه از دوربین بیشتر باشد، تفاوت فوکوس روی این دو بخش، آشکارتر است و به بیان دیگر پس‌زمینه مات‌تر و جالب‌تر خواهد شد. همان‌طور که در ابتدا اشاره کردیم، لزوماً پس‌زمینه‌ی بسیار بلور یا مات، بهتر نیست.
به این نکته توجه کنید که اگر می‌خواهید منابع نقطه‌ای نور به دوایر غول‌آسا تبدیل شوند، لازم است که دوربین به سوژه نزدیک‌تر شود.
اکنون دوربین یا اپلیکیشن دوربین را در حالت عکاسی دستی قرار دهید تا بتوان به صورت دستی فوکوس کرد. با استفاده از حالت عکاسی Micro که معمولاً با آیکون گل در اپ‌ها و دوربین‌ها مشخص می‌شود هم می‌توان فوکوس را روی اجسام نزدیک تنظیم کرد ولیکن بهترین گزینه استفاده از حالت عکاسی دستی و Manual Focus است. فوکوس را با توجه به روش تنظیم فوکوس در اپ یا دوربین خود، روی اجسام نزدیک تنظیم کنید و آن قدر آن را تغییر دهید که پس‌زمینه کاملاً مات شود و سوژه کاملاً واضح و شفاف.
تنظیم دیافراگم نسبی یا Aperture برای عکاسی بوکه
در بخش قبلی از فوکوس دستی استفاده کردیم و در حقیقت با تنظیم فواصل سوژه و پس‌زمینه کار کردیم. روش دیگر این است که دریچه‌ی دیافراگم دوربین را گسترده‌تر کنید یا به عبارت دیگر از عدد F کمتر استفاده کنید. به عنوان مثال F/2.0 برای عکاسی بوکه عالی است و F/20 برای عکاسی معمولی که تمام محیط در فوکوس است، به کار می‌رود.
اما چرا با F/2.0 و دیافراگم باز، پس‌زمینه مات می‌شود؟
لنز دوربین مثل بخشی از یک کره عمل می‌کند. هر چه قطاع کوچک‌تری انتخاب کنیم، تمرکز پرتوی نور در نقطه‌ای به اسم کانون لنز بیشتر می‌شود و طبعاً تصویر واضح‌تر می‌شود. اگر دیافراگم را باز در نظر بگیریم، تمرکز پرتوها کمتر است و نمی‌توان تمام نواحی تصویر را به صورت واضح مشاهده کرد. لذا در عکاسی بوکه همواره از دیافراگم باز یا عدد F کوچک استفاده می‌شود. توجه کنید که عدد F در مخرج کسر است و هر چه کوچک‌تر باشد به این معنی است که دیافراگم بیشتر باز شده است.
برای تنظیم گشادگی نسبی دیافراگم می‌بایست دوربین را در حالت عکاسی Aperture Priority که به معنی اولویت داشتن اندازه‌ی دیافراگم بر پارامترهای دیگر است، قرار دهیم. دیافراگم بازی مثل F/2.0 و حتی بازتر مثل F/1.8 را انتخاب کنید. اگر دوربین شما معمولی‌تر است، از حالت عکاسی پرتره که برای عکاس از چهره‌ها در نظر گرفته شده استفاده کنید.
توجه کنید که حالت اولویت دیافراگم در اپ‌ها و دوربین‌ها با حرفی مثل A یا AV مشخص می‌شود:
با ترکیب‌بندی خوب منابع نور و تنظیم گشادگی نسبی دیافراگم و در عین حال انتخاب فاصله‌ی خوب دوربین با سوژه و پس‌زمینه، می‌توان تصاویر بوکه‌ی بسیار عالی تهیه کرده و بدون استفاده از فتوشاپ آنها را منتشر کرد.
سلام.
مطالبتون خلاصه و مفید و بسیار کاربردی بود.سپاس از لطفتون