باتری لپ‌تاپ بسته به میزان استفاده و نوع استفاده، دیر یا زود فرسوده می‌شود. طبعاً اگر در لپ‌تاپی نرم‌افزار سنگین و بازی‌های گرافیکی اجرا نکنید، عمر مفید باتری بیشتر می‌شود اما به هر حال دیر یا زود باتری به وضعیت غیرقابل‌استفاده می‌رسد.

گاهی مواقع باتری از کار افتاده را می‌توان با روش‌هایی مثل سرد کردن و شوک الکتریکی دادن، زنده کرد و کمی بیشتر از آن استفاده کرد. در این مقاله به سه روش زنده کردن باتری از کار افتاده می‌پردازیم. با ما باشید.

روش اول: منجمد کردن و در یخچال گذاشتن باتری

اگر در لپ‌تاپ شما یا هر وسیله‌ی دیگری از باتری‌های نیکل متال هیدرید یا به اختصار NiMH و نوع دیگر که نیکل کادمیوم یا به اختصار NiCd است، استفاده شده، بد نیست روش یخ زدن باتری را تست کنید.

در مورد باتری‌های لیتیومی که در اغلب لپ‌تاپ‌ها و مک‌بوک‌ها و گوشی‌ها و تبلت‌ها به کار می‌رود، این روش را امتحان نکنید!

با منجمد کردن باتری‌های نیکل متال هیدرید یا نیکل کادمیومی، دو اتفاق مثبت رخ می‌دهد:

  • الکترولیت به اندازه‌ای که برای شارژ کردن باتری کافی باشد، حالت ژلی پیدا می‌کند و مشکل کریستالی شدن آن تا حدی رفع می‌شود.
  • حرکت الکترون‌های آزاد کم می‌شود و به این ترتیب الکترون‌های کمتری به جریان ملحق می‌شوند.

البته این روش در مورد باتری‌های شارژی که بسیاری قدیمی هستند، پاسخ‌گو نیست و احتمالاً تمام الکترون‌ها نشت کرده‌اند.

و اما روش کار: ابتدا وسیله‌ی الکترونیکی مثل لپ‌تاپ یا کامپیوتر و غیره را از پریز برق جدا کنید. باتری‌ها را از آن خارج کنید و توجه کنید که اگر وسیله‌ای دارای باتری جداشدنی نباشد، معمولاً با باز کردن وسیله و خروج باتری‌ها، گارانتی آن باطل می‌شود. قدم بعدی قرار دادن باتری‌ها در کیف یا بسته‌ی پارچه‌ای و پلاستیکی است به طوری که مانع نفوذ یا خروج مواد شود و سپس می‌توانید آن را در فریزر قرار دهید.

حدود ۱۰ ساعت صبر کنید و باتری‌ها را خارج کنید. مدتی صبر کنید تا باتری به آرامی خنک شود و البته بهتر است در محیط گرم قرار نگیرد تا خنک شدن کاملاً آرام و تدریجی انجام شود. زمانی که باتری کاملاً خنک شد، می‌توانید آن را در وسیله‌ی الکترونیکی قرار بدهید و وضعیت کارکرد و شارژ شدن آن را بررسی کنید.

دقت کنید که بسته‌بندی کاملاً غیرقابل‌نفوذ باشد چرا که حتی نفوذ بخار و در ادامه میعان شدن آن، به معنی نفوذ رطوبت است و می‌تواند باتری را از بین ببرد.

این روش کاملاً علمی است و معمولاً در مورد باتری‌هایی که بسیار فرسوده نباشند، جواب می‌دهد اما دقت کنید که نباید باتری مرطوب شود و همین‌طور نباید باتری‌های جدیدتر که از نوع لیتیوم پلیمری یا لیتیوم یونی هستند را با این روش آماده به کار کرد. در فضای مجازی ممکن است با این ادعا که منجمد کردن باتری موجب شارژ شدن آن یا بیشتر شدن ظرفیت شارژ می‌شود، روبرو شوید که این ادعا صحت ندارد. قرار دادن در یخچال صرفاً برای زنده کردن باتری‌ها در مواقع خاص است و نوعی شوک محسوب می‌شود.

شوک الکتریکی با استفاده از ولتاژ بالا

شوک الکتریکی روشی است که برای زنده کردن باتری‌های لیتیومی مناسب است. توجه کنید که باتری لیتیومی در صورتی که ماه‌ها استفاده نشود، از کار می‌افتد و می‌بایست چند روز یک بار وسیله‌ای که چنین باتری‌ای دارد را به شارژر متصل کرده و روشن کنید تا باتری از کار نیافتد.

توجه کنید که این روش معمولاً جواب می‌دهد اما اگر Over Voltage طولانی مدت باشد، باتری منفجر می‌شود!! بهتر است دستکش و عینک محافظ تهیه کنید و اور ولتاژ را در جایی که اشتعال ادامه پیدا نکند، انجام بدهید.

و اما روش کار: سه وسیله نیاز دارید که شامل سیم معمولی و البته بی‌استفاده، گیره‌ی سوسماری و منبع تغذیه یا شارژر می‌شود. ابتدا قطب مثبت و منفی باتری را پیدا کنید. معمولاً علامت + و - کنار قطب‌ها یا کنار پین‌هایی که باتری به آن وصل می‌شود، وجود دارد و وضعیت مشخص است اما اگر اینگونه نباشد، باید از مولتی‌متر استفاده کنید یا سراغ گوگل بروید و در فروم‌ها و سایت‌ها در مورد مدل باتری یا وسیله‌ی الکترونیکی سرچ کنید تا قطب‌ها مشخص شود.

قدم بعدی بریدن دو قطه سیم است. هر یک می‌بایست در حد ۵ یا ۱۰ سانتی‌متر طول داشته باشد تا به راحتی اتصالات را برقرار کنید. دو سر سیم‌ها را به قدری که کافی باشد و البته زیاد نباشد، لخت کنید و دو قطب مثبت و منفی شارژ یا منبع تغذیه را به دو قطب مثبت و منفی باتری متصل کنید. می‌توانید از گیره‌های سوسماری نیز کمک بگیرید تا اتصالات شل نباشد و مرتباً شاهد جرقه زدن نباشید که البته خطرناک است.

و اما انتخاب ولتاژ شارژ: اگر منبع تغذیه دارید و قرار است باتری گوشی و تبلت را زنده کنید، اور ولتاژ را ۱.۵ تا ۲ برابر ولتاژ معمولی باتری که ۳.۶ الی ۴.۲ ولت است، در نظر بگیرید. به عنوان مثال ۶ یا ۷ ولت انتخاب خوبی است. اگر منبع تغذیه نداشته باشید، می‌توانید شارژرهای USB که ولتاژ خروجی‌شان حدود ۵ ولت است را مستقیماً به باتری متصل کنید. در مورد لپ‌تاپ‌ها معمولاً ولتاژ باتری معادل ۳ برابر یک سلول باتری و حدود ۱۱ ولت است. بنابراین می‌توانید شارژر را که ولتاژ خروجی آن بسته به برند و سازنده‌ی محصول بین ۱۴ الی ۱۹ ولت است را مستقیماً به باتری متصل کنید.

بسته به ظرفیت باتری مرده و همین‌طور اور ولتاژ، ممکن است ۵ دقیقه الی ۲ ساعت برای زنده کردن باتری زمان لازم باشد. به عنوان مثال برای باتری ۲ هزار میلی‌آمپرساعتی یک گوشی رده‌پایین، اگر ولتاژ را ۷ ولت در نظر بگیرید، ۵ دقیقه انتظار کافی است و پس از آن می‌توانید کمی صبر کرده و سپس باتری را در گوشی قرار بدهید. اکنون اگر باتری شارژ نمی‌شود، اور ولتاژ را دقایق بیشتری اعمال کنید.

این روش عملاً خطرناک‌تر از روش منجمد کردن است اما در مورد باتری‌های لیتیومی نیز جواب می‌دهد و احتمال موفقیت آن در مورد باتری‌هایی که بسیار کهنه نباشند، بیشتر است.

تعویض برخی سلول‌های باتری‌های چند سلولی

گاهی مواقع باتری به این دلیل کار نمی‌کند و شارژ نمی‌شود که یکی از سلول‌ها خراب شده است و در عین حال سایر سلول‌ها سالم هستند. بنابراین راهکار اصلی این است که سلول معیوب را تعویض کنید که البته کار ساده‌ای نیست.

هشدارهای زیر را در مورد این روش جدی بگیرید:

سلول‌هایی که تعویض می‌شود می‌بایست ترکیب و ساختار مشابهی داشته باشند. مثلاً به جای لیتیوم یون نباید از سلول لیتیوم پلیمری استفاده کنید.

سلول‌های جدید می‌بایست ولتاژ و ظرفیتی مثل سلول قدیمی داشته باشند و البته می‌توانید سلولی با ظرفیت بالاتر انتخاب کنید.

سلول جدید می‌بایست از نظر ابعادی مشابه سلول قدیمی باشد.

به لحیم کاری نیاز است، لذا تجربه و ابزار لحیم‌کاری مناسب در این روش ضروری است.

در مورد باتری‌های چند سلولی که به راحتی باز نمی‌شوند، به متخصصین امر مراجعه کنید.

روش کار ساده و روشن است اما جدا کردن سلول خراب از باتری لپ‌تاپ که معمولاً چند سلولی است و سپس لحیم کاری کردن و اسمبل کردن آن به شکل اول، کار ساده‌ای نیست. روی هر سلول باتری یک برد کوچک وجود دارد که با لحیم‌کاری به برد دیگر سلول‌های مربوط شده است. می‌بایست برد روی سلول خراب را از بقیه جدا کنید و سلول را با سلول جدید جایگزین کنید و در نهایت سلول‌ها را با چسب یا اتصالات فیزیکی، به هم متصل کنید.

دقت کنید که پس از انجام تعویض سلول، باید تا ۴۸ ساعت صبر کرد تا لحیم‌کاری ثبات حداکثری را پیدا کند و سپس باتری را استفاده کرد.

این روش مشکل است و با توجه به سخت بودن شناسایی سلول خراب شده و نیاز به تجهیزات، بهتر است توسط افراد مجرب انجام شود.

makeuseofسیاره‌ی آی‌تی