راهنمای خرید کابل دیسپلی پورت و HDMI مناسب برای تلویزیون و مانیتور 4K

یکی از سوالات پرتکرار افرادی که تلویزیون 4K یا مانیتور 4K و یا مانیتور رزولوشن بالا دارند این است که Displayport بهتر است یا hdmi؟ اگر مانیتور یا تلویزیون معمولی داشته باشید و به خصوص هدف شما بازی کردن نباشد، شاید خرید کابل display port که گران‌تر است، انتخاب خوبی نباشد اما برای سیستم گیمینگ که معمولاً مانیتوری با ریفرش ریت یا به اصطلاح هرتز بالا به آن متصل است، خرید کابل دیسپلی پورت با توجه به سرعت بالاتری که دارد، توصیه می‌شود.

در ادامه به مقایسه سرعت کابل HDMI و DisplayPort می‌پردازیم تا تفاوت‌ها روشن شود. توجه کنید که کابل HDMI 2.1 یا DisplayPort برای تلویزیون 4K که قابلیت HDR دارد، ضروری است و علت این است که سرعت بالاتری برای تبادل اطلاعات موردنیاز است.

مشکل استفاده از HDMI یا دیسپلی‌پورت قدیمی چیست؟

خلاصه بگوییم: لازم است که سرعت کابل HDMI یا DisplayPort با رزولوشن مانیتور یا تلویزیون و نرخ نوسازی یا هرتز آن متناسب باشد. برای 4K و ۶۰ هرتز و پشتیبانی از HDR به HDMI 2.1 یا DisplayPort 1.3 نیاز دارید.

کارت گرافیک کامپیوتر یا سایر وسایل که سیگنال ویدیویی برای تلویزیون و مانیتور ارسال می‌کنند، متناسب با اینکه تعداد پیکسل‌های تصویر چقدر است و در هر ثانیه باید چند فریم تصویر ارسال می‌شود و به اصطلاح هرتز چقدر است، ارسال اطلاعات را با سرعت خاصی انجام می‌دهند. طبعاً هر چقدر رزولوشن تلویزیون یا مانیتور بالاتر باشد و هرتز آن بیشتر باشد، لازم است که پورت ویدیویی و کابلی که استفاده می‌کنید، سرعت بالاتری داشته باشد.

اما اگر سرعت HDMI یا DisplayPort کافی نباشد و به عنوان مثال از ورژن‌های قدیمی استفاده کنید، چه مشکلی پیش می‌آید؟

اولین مشکل کاهش هرتز یا به عبارت دقیق‌تر نرخ نوسازی تصویر است. به عنوان مثال اگر تلویزیون 4K را با کابل HDMI 1.4 یا HDMI 1.4a به کارت گرافیک وصل کنید، متوجه می‌شوید که در ویندوز امکان فعال کردن حالت 60 هرتزی وجود ندارد و باید نرخ‌نوسازی را روی ۳۰ هرتز تنظیم کنید. تفاوت این دو حالت بسیار زیاد است و با حرکت موس متوجه پرک و تیک زدن تصویر می‌شوید.

اگر مانیتور یا تلویزیون با نرخ نوسازی بالاتر از ۱۰۰ هرتز داشته باشید، استفاده از کابلی که سرعت بالاتری داشته باشد، ضروری می‌شود و در غیر این صورت نمی‌توانید از حداکثر نرخ نوسازی تصویر بهره‌مند شوید.

مشکل بعدی کاهش کیفیت رنگ و عدم فعال شدن HDR به شکل بهینه است. به عنوان مثال اگر تلویزیون 4K با کابل HDMI 2.0 به کارت گرافیک وصل شود، با وجود اینکه حالت ۶۰ هرتز به خوبی فعال می‌شود، قابلیت HDR در ویندوز به درستی فعال نمی‌شود.

مقایسه ورژن‌های مختلف HDMI و DisplayPort

در کارت گرافیک‌های جدید انویدیا که سری RTX 30 و RTX 40 است و کارت گرافیک‌های RX 6000 و RX 7000 ای‌ام‌دی استفاده از HDMI 2.1 با توجه به پشتیبانی کامل از 4K و نرخ نوسازی بالاتر از ۱۰۰ هرتز، متداول است. می‌توانید به جای دیسپلی‌پورت از کابل HDMI 2.1 استفاده کنید ولیکن دقت کنید که مانیتور یا تلویزیون شما، مجهز به پورت HDMI 2.1 باشد و نه HDMI 2.0 و ورژن‌های قبلی.

دیسپلی پورت 1 و 1.1a

• حداکثر سرعت: ۸.۶۴ گیگابیت بر ثانیه
• حداکثر رزولوشن پشتیبانی شده با عمق رنگ ۸ بیتی: 1080p با نرخ نوسازی ۱۴۴ هرتز یا 4K با نرخ نوسازی ۳۰ هرتز
• کارت گرافیک موردنیاز: سری HD 3000 ای‌ام‌دی یا سری ۹۰۰۰ انویدیا با معماری تسلا

دیسپلی پورت 1.2 و 1.2a

• حداکثر سرعت: ۱۷.۲۸ گیگابیت بر ثانیه
• حداکثر رزولوشن پشتیبانی شده با عمق رنگ ۸ بیتی: 1080p با نرخ نوسازی ۲۴۰ هرتز یا 4K با نرخ نوسازی ۷۵ هرتز
• کارت گرافیک موردنیاز: سری HD 6000 ای‌ام‌دی یا سری GTX 600 انویدیا با معماری کپلر

دیسپلی پورت 1.3

• حداکثر سرعت: ۲۵.۹۲ گیگابیت بر ثانیه
• حداکثر رزولوشن پشتیبانی شده با عمق رنگ ۸ بیتی: 1080p با نرخ نوسازی ۳۶۰ هرتز یا 4K با نرخ نوسازی ۹۸ هرتز یا 5K با نرخ نوسازی ۶۰ هرتز و 8K با نرخ نوسازی ۳۰ هرتز
• کارت گرافیک موردنیاز: سری RX 400 ای‌ام‌دی با معماری پولاریس یا برخی مدل‌های سری GTX 700 و سری GTX 900 انویدیا با معماری مکسول

دیسپلی پورت 1.4 و 1.4a

• حداکثر سرعت: ۲۵.۹۲ گیگابیت بر ثانیه
• حداکثر رزولوشن پشتیبانی شده با عمق رنگ ۸ بیتی: 4K با نرخ نوسازی ۹۸ هرتز یا 8K با نرخ نوسازی ۳۰ هرتز
• کارت گرافیک موردنیاز: سری RX 400 ای‌ام‌دی با معماری پولاریس یا برخی مدل‌های سری GTX 900 انویدیا با معماری مکسول ۲

دیسپلی پورت 2.0 و 2.1

• حداکثر سرعت: ۷۷.۳۷ گیگابیت بر ثانیه
• حداکثر رزولوشن پشتیبانی شده با عمق رنگ ۸ بیتی: 4K با نرخ نوسازی ۲۴۰ هرتز یا 8K با نرخ نوسازی ۸۵ هرتز
• کارت گرافیک موردنیاز: سری RX 7000 ای‌ام‌دی یا Intel Arc سری A

HDMI 1.0 الی HDMI 1.2a

• حداکثر سرعت: ۳.۹۶ گیگابیت بر ثانیه
• حداکثر رزولوشن پشتیبانی شده با عمق رنگ ۸ بیتی: 1080p با نرخ نوسازی ۶۰ هرتز
• کارت گرافیک موردنیاز: سری HD 2000 ای‌ام‌دی یا سری GT 9000 انویدیا با معماری تسلا

HDMI 1.3 الی HDMI 1.4b

• حداکثر سرعت: ۸.۱۶ گیگابیت بر ثانیه
• حداکثر رزولوشن پشتیبانی شده با عمق رنگ ۸ بیتی: 1080p با نرخ نوسازی ۱۴۴ هرتز و 4K با نرخ نوسازی ۳۰ هرتز یا 4K با نرخ نوسازی ۶۰ هرتز و نمونه‌برداری 4:2:0 رنگ
• کارت گرافیک موردنیاز: سری HD 2000 ای‌ام‌دی یا سری GTX 600 انویدیا با معماری کپلر

منظور از نمونه برداری رنگ این است که برای پیکسل‌های مجاور داده‌های مجزا ارسال شود و یا برعکس، برای چند پیکسل مجاور، برخی داده‌ها مشترک ارسال شود. نمونه‌برداری کامل یا 4:4:4 بالاترین کیفیت را دارد در حالی که نمونه برداری 4:2:0 کیفیت رنگ و خوانایی متن ریز را کاهش می‌دهد.

HDMI 2.0 الی HDMI 2.0b

• حداکثر سرعت: ۱۴.۴ گیگابیت بر ثانیه
• حداکثر رزولوشن پشتیبانی شده با عمق رنگ ۸ بیتی: 1080p با نرخ نوسازی ۲۴۰ هرتز و 4K با نرخ نوسازی ۶۰ هرتز یا 8K با نرخ نوسازی ۳۰ هرتز و نمونه‌برداری 4:2:0 رنگ
• کارت گرافیک موردنیاز: سری RX 400 ای‌ام‌دی با معماری پولاریس یا برخی مدل‌های سری GTX 900 انویدیا با معماری مکسول ۲

HDMI 2.1

• حداکثر سرعت: ۴۲.۶ گیگابیت بر ثانیه
• حداکثر رزولوشن پشتیبانی شده با عمق رنگ ۸ بیتی: 4K با نرخ نوسازی ۱۴۴ هرتز یا 8K با نرخ نوسازی ۳۰ هرتز
• کارت گرافیک موردنیاز: سری RX 5000 ای‌ام‌دی با معماری RDNA یا سری RTX 30 انویدیا با معماری آمپر

رزولوشن‌های مختلف و سرعت کابل موردنیاز

جدول زیر سرعت یا پهنای باند کابل موردنیاز متناسب با رزولوشن تصویر و عمق رنگ و نرخ نوسازی است. توجه داشته باشید که عمق رنگ ۱۰ بیت برای تلویزیون یا مانیتوری که از قابلیت HDR پشتیبانی می‌کند، کاربرد دارد.

همان‌طور که در جدول زیر مشاهده می‌کنید، برای رزولوشن 4K و ۶۰ هرتز و فعال کردن HDR به کابلی با سرعت ۱۵.۶۸ گیگابیت بر ثانیه احتیاج دارید که این سرعت بالاتر از سرعت HDMI 2.0 است و حداقل به کابل HDMI 2.1 یا کابل دیسپلی پورت 1.2 نیاز پیدا می‌کنید. پورت HDMI متداول‌تر است اما به هر حال ممکن است با توجه قیمت کابل displayport و وسایلی که در اختیار دارید، خرید این نوع کابل منطقی‌تر باشد.

اگر به فکر استفاده از تبدیل hdmi به displayport هستید، توجه کنید که با تبدیل کردن یک پورت که ورژن پایین‌تر و سرعت کمتری دارد به پورتی با سرعت بیشتر، محدودیت حفظ می‌شود و نمی‌توانید هرتز تصویر یا رزولوشن را افزایش دهید. به طور کلی استفاده از تبدیل برای تبدیل کردن DisplayPort به HDMI و یا برعکس، توصیه نمی‌شود. بهتر است از همان ابتدا حین خرید تلویزیون یا مانیتور 4K، تلویزیون یا مانیتور با پورت displayport خریداری کنید تا از نظر نرخ نوسازی و فعال کردن قابلیت HDR در ویندوز و بازی‌ها، محدودیتی نداشته باشید.

‌سیاره‌ی آی‌تی