یا ویژگی دیگر یک مانیتور مخصوص بازی این است که ارگونومی خوبی دارد و در انواع زوایا و ارتفاع‌ها قرار می‌گیرد تا گیمر همواره احساس راحتی کند و خسته نشود. در ادامه به ویژگی‌های یک مانیتور خوب برای بازی‌ها اشاره می‌کنیم و در بخش دوم این مقاله به معرفی بهترین مانیتورهای گیمینگ در محدوده‌های مختلف قیمت می‌پردازیم.
مانیتور خوب برای هر کاربری ارزشمند است و برای بازی‌خورها هم اهمیت مانیتور کمتر از کارت گرافیک نیست. حتی بد نیست بخشی از هزینه‌ی کارت گرافیک را برای خرید مانیتوری که حداقل ویژگی‌های گیمینگ را داشته باشد، صرف کنیم و برای حل مشکل سرعت اجرای بازی‌ها، کمی جزئیات گرافیکی را کاهش دهیم.
این روزها تنوع مانیتورهای گیمینگ زیاد شده است. برخی رزولوشن بالایی مثل 4K دارند و برخی دیگر پنل IPS بسیار باکیفیت و برخی نیز پنل خمیده دارند. تمام این موارد بسته به سلیقه‌ی گیمر و هدف وی می‌تواند مفید یا مضر باشد. به عنوان مثال اگر رزولوشن بالاتر را در اولویت قرار دهیم، ممکن است از پس تهیه کردن کارت گرافیکی که مناسب این رزولوشن باشد، برنیاییم.
ویژگی‌های یک مانیتور گیمینگ یا مانیتور مناسب برای بازی‌ها
قبل از معرفی هر محصولی، بهتر است ویژگی‌های یک مانیتور خوب برای کاربری بازی را بررسی کنیم. شاید حین مراجعه به بازار کامپیوتر، مانیتوری را ببینیم که به دلیلی قیمت آن پایین‌تر از حد معمول است و در عین حال ویژگی‌هایی که برایمان مهم است را دارد. قطعاً خرید این محصول به جای بهترین مانیتورهایی که در ادامه معرفی می‌کنیم، بهتر است. بنابراین بیایید یک مانیتور گیمینگ عالی را بشناسیم.
اندازه‌ی نمایشگر
اندازه‌ی نمایشگر که در حقیقت قطر مانیتور برحسب اینچ (هر اینچ معادل ۲.۵۴ سانتی‌متر است) است، نباید کم باشد. مانیتور بزرگ حس غرق شدن گیمر در بازی را قوی‌تر می‌کند. به ویژه اگر مانیتور خمیده باشد و بخش بیشتری از زاویه‌ی دید شخص را احاطه کند. بنابراین مانیتوری با قطر نسبتاً زیاد تهیه کنید و توجه کنید که قیمت مانیتورهای بزرگ، بیشتر است.
اما صبر کنید! حتی اگر محدودیت بودجه هم ندارید، نباید مانیتور بسیار بزرگ بخرید. برای بازی‌ها نباید از مانیتوری با قطر بسیار زیاد مثل ۴۲ اینچ استفاده کرد. در حقیقت این مانیتور غول‌آسا یک تلویزیون است و گیمر می‌بایست در فاصله‌ای بیش از ۱ متر بنشیند و مشغول بازی شود. طبعاً کسی که در فاصله‌ی ۱ متری نشسته، منوها و نوشته‌ها و آیکون‌های کوچک را به سختی می‌بیند. به علاوه همیشه نمی‌توان فضای لازم و محل خوبی برای قرار دادن مانیتورهای غول‌آسا پیدا کرد.
نسبت تصویر یا Aspect Ratio
منظور از نسبت تصویر این است که نسبت عرض به ارتفاع مانیتور چه قدر است. به عنوان مثال رزولوشن فول اچ‌دی یا دقیق‌تر بگوییم 1080p، معادل ۱۰۸۰ پیکسل در ارتفاع تصویر و ۱۹۲۰ پیکسل در عرض است و نسبت تصویر ۱۶ به ۹ خواهد بود.
اغلب مانیتورها و تلویزیون‌های معمولی از نسبت تصویر ۱۶ به ۹ بهره می‌برند که نسبت تصویر خوبی است. برای امور آفیس و اداری می‌توان نسبت تصویر ۴ به ۳ را بهتر دانست. در بازی‌ها و همین‌طور برای تماشای فیلم نیز نسبت تصویر کشیده‌تر، بهتر است. به همین جهت است که این روزها مانیتورهای اولترا واید با نسبت تصویر ۲۱ به ۹ بیشتر و بیشتر می‌شوند. به هر حال تماشای محیط گرافیکی یک بازی در حالی که بخش زیادی از زاویه دید ما را پوشانده، جذاب‌تر است.
توجه کنید که اگر تصویر را در حالت کشیده تنظیم نکنیم، حین تماشای فیلم‌های معمولی بخشی از بالا و پایین تصویر خالی می‌ماند و به همین جهت است که مانیتورهای اولترا واید برای تماشای ویدیو جالب‌تر هستند و مساحت کمتری سیاه می‌ماند.
رزولوشن یا تفکیک‌پذیری تصویر
رزولوشن تصویر به تعداد پیکسل‌های آن گفته می‌شود. رزولوشن فول اچ‌دی همان‌طور که اشاره کردیم چیزی در حدود ۲ میلیون پیکسل یا به بیان دیگر ۲ مگاپیکسل دارد. هر چقدر رزولوشن مانیتور بالاتر باشد، تصویر وضوح بالاتری دارد و در واقع تفکیک‌پذیری آن بیشتر است.
اما آیا روزولوشن سرسام‌آور 4K یا UHD گزینه‌ی خوبی برای بازی‌های سنگین امروزی است؟
توجه کنید که کارت گرافیک با افزایش رزولوشن اجرای بازی، کندتر بازی را اجرا می‌کند چرا که پردازش و رندر کردن فریمی که بزرگ‌تر است، زمان بیشتری لازم دارد. بنابراین هر چه رزولوشن مانیتور بیشتر باشد، اگر بخواهیم بازی را با نهایت رزولوشن مانیتور اجرا کنیم، کارت گرافیک قوی‌تری لازم داریم. شاید بگویید که می‌توان بازی را با رزولوشن پایین‌تر مثلاً با رزولوشن فول اچ‌دی در یک مانیتور 4K اجرا کرد و از قابلیت اسکیل کردن یا به بیان دیگر بزرگ و کوچک کردن تصویر استفاده کرد. اما چرا از ابتدا مانیتوری با رزولوشن 1080p نخریم که ارزان‌تر است؟
رزولوشنی که برای مانیتور گیمینگ خوب توصیه می‌شود، WQHD یا همان ۲۵۶۰ در ۱۴۴۰ پیکسل است. اگر بودجه‌ی کافی در اختیار ندارید، مانیتور فول اچ‌دی تهیه کنید اما بهتر است سراغ رزولوشن‌های پایین‌تر نروید!
نرخ نوسازی یا Refresh Rate
با کلید F5 می‌توان صفحه‌ی وب را ریفرش کرد تا از نو بارگذاری شود. مانیتور هم پس از نمایش یک فریم تصویر، نوسازی فریم انجام می‌دهد و این کار به صورت خط به خط انجام می‌شود اما به قدری سریع است که فکر می‌کنیم ناگهان تصویر غیب شده و تصویر بعدی ظاهر شده است.
حین تماشای فیلم و تصاویر متحرک و همین‌طور حین بازی، در هر ثانیه ۵۰ یا ۶۰ تصویر و حتی بیشتر نمایش داده می‌شود و آن قدر سرعت زیاد است که متوجه تغییر تصویر نمی‌شویم بلکه تصور می‌کنیم که همه چیز در حرکت است. در واقع چشم انسان فیلم‌های معمولی که با سرعت ۲۴ فریم بر ثانیه فیلم‌برداری شده‌اند و با تکثیر فریم‌ها، با سرعت ۶۰ فریم بر ثانیه پخش می‌شوند را کاملاً روان و متحرک می‌بیند. البته اگر دقیق شویم می‌توانیم تفاوت فیلم‌ها و بازی‌هایی که با سرعت ۳۰ و ۶۰ فریم بر ثانیه نمایش داده می‌شوند را تشخیص دهیم. ریفرش ریت را بر حسب هرتز بیان می‌کنیم که معادل یک بر ثانیه است. ۱ هرتز یعنی ۱ نوسازی در هر ثانیه و ۶۰ هرتز یعنی ۶۰ بار تغییر تصویر در یک ثانیه.
ریفرش ریت یا نرخ نوسازی مانیتور گیمینگ می‌بایست بالا باشد تا حرکات روان‌تر به نظر برسند. بنابراین در سال‌های اخیر مانیتورهایی با نرخ نوسازی بالاتر از ۶۰ هرتز بیشتر شده‌اند. ریفرش ریت مرسوم در مقال بهترین مانیتورهای گیمینگ، ۱۴۴ هرتز است و صد البته محصولاتی با نرخ نوسازی ۲۰۰ هرتز هم معرفی شده که به نظر بیش از حد سریع است!
اگر محدودیت بودجه ندارید و کارت گرافیک قدرتمندی در اختیار دارید که می‌تواند در یک ثانیه، ۱۴۴ فریم پیچیده را پردازش کند، مانیتور ۱۴۴ هرتز بخرید. البته می‌توانید جزئیات گرافیکی بازی را پایین بیاورید و سرعت اجرا را بیشتر کنید اما توجه کنید که بازی‌های امروزی سنگین هستند و به علاوه ۶۰ هرتز هم ریفرش ریت مطلوبی است. بنابراین بهتر است مانیتورهایی با نرخ نوسازی ۶۰ هرتز را هم جدی بگیرید.
نوع پنل و مقایسه‌ی کوتاهی بین IPS و TN
در مجموع دو گونه‌ی کلی پنل در مانیتورها به کار می‌رود. گونه‌ی قدیمی‌تر TN است که ارزان‌تر است و نرخ نوسازی بالاتر و تأخیر کمتری در تعویض تصویر دارد. نوع امروزی نیز انواع پنل‌های IPS است. پنل IPS کنتراست بالاتر و کیفیت رنگ بالاتری دارد و صد البته گران‌تر است. زاویه دید پنل‌های IPS با توجه به جهت‌گیری متفاوت ساب‌پیکسل‌ها، بیشتر است و معمولاً در مشخصات مانیتورها به زاویه دید ۱۷۸ درجه‌ای این پنل‌ها اشاره می‌شود. مقایسه کنید:
اما IPS یک عیب کوچک هم دارد و آن واکنش کندتر و تأخیر بیشتر است. به عبارت دیگر پنل‌های IPS از نظر ریفرش ریت یا نرخ نوسازی تصویر، مثل پنل‌های TN عالی نیستند. خوشبختانه در سال‌های اخیر پیشرفت‌های زیادی صورت گرفته و اکنون می‌توان پنل‌های IPS سریع و عالی برای بازی‌ها تهیه کرد.
زمان پاسخ‌گویی یا Response time
همان‌طور که که در مقایسه‌ی IPS و TN اشاره کردیم، سرعت عمل پنل‌ها متفاوت است. برخی سریع رد پای فریم قبلی را پاک می‌کنند و فریم جدید را نمایش می‌دهند و برخی به کندی این کار را انجام می‌دهند. در واقع تعویض تصویر چیزی نیست که به صورت آنی اتفاق بیافتد و همواره تأخیری کوچک وجود دارد. چند سال پیش زمان پاسخ‌گویی مانیتورهای IPS در حد ۱۶ میلی‌ثانیه بود اما اکنون این تأخیر به ۴ میلی‌ثانیه کاهش پیدا کرده است و می‌توان IPSها را برای بازی‌های سریع استفاده کرد.
گاهی تفاوت ۲ میلی‌ثانیه و ۱ میلی‌ثانیه را اندکی حس می‌کنیم هر چند برای دیدن تفاوت‌ها می‌بایست از دوربین‌های سریع استفاده کرد و نه چشم معمولی آدمی.
نرخ نوسازی متغیر یا G-Sync و FreeSync
کارت گرافیک صحنه‌های شلوغ و پیچیده را کندتر از صحنه‌های ساده و یک‌دست پردازش و رندر می‌کند. بنابراین کارت گرافیک منبعی است که فریم‌های تصویر را گاهی سریع و گاهی کند به مانیتور تحویل می‌دهد.
مانیتوری که نرخ نوسازی ثابت دارد، گاهی فریم قبلی را تکرار می‌کند تا فریم جدید حاضر شود و گاهی در زمانی که فریم نصفه و نیمه به تصویر کشیده شده، فریم بعدی را نمایش می‌دهد! بنابراین در صحنه‌های شلوغ حس می‌کنیم که تصویر تیک می‌زند و وقفه دارد و در صحنه‌های ساده گاهی برش‌های افقی در تصویر رویت می‌کنیم.
برای حل مشکل وقفه و در عین حال بریدگی فریم‌ها، نرخ نوسازی متغیر ابداع شده است. مانیتور و کارت گرافیک می‌بایست از G-Sync انویدیا و یا به جای آن FreeSync ای‌ام‌دی پشتیبانی کنند و در ادامه تنظیمات لازم را انجام دهیم تا این دو قطعه‌ی سخت‌افزاری با هم هماهنگ شوند.
پشتیبانی از فری‌سینک و جی-سینک به سخت‌افزار خاص نیاز دارد و هزینه‌ی تمام‌شده‌ی مانیتور گیمینگ بیشتر می‌شود اما نتیجه این است که حس می‌کنیم بازی روان‌تر و بدون بریدگی‌های وسط تصویر و بدون وقفه و تیک اجرا می‌شود.
ارگونومی یا تنظیمات فیزیکی به کمک استند مانیتور
آخرین ویژگی مهم یک مانیتور خوب برای بازی‌ها، ارگونومی آن است. بهتر است مانیتور استندی داشته باشد که بتوان به کمک آن ارتفاع را به خوبی کم و زیاد کرد و همین‌طور پنل را به جلو و عقب و یا کناره‌ها تا حد زیادی چرخاند. حتی برخی مانیتورهای گیمینگ استندی با قابلیت چرخش مانیتور و عمودی کردن آن دارند که برای استفاده از مانیتور حین وب‌گردی یا اموری مثل آفیس و تایپ عالی است.
دست شما درد نکنه
مطلب بسیار مفید و عالی بود