آشنایی با IMSI و تفاوت آن با IMEI و نکات امنیتی در استفاده از گوشی و سیم‌کارت

بیشتر کاربران گوشی و تبلت به شماره سریال دیوایس و سیم‌کارت یا به زبان دیگر IMEI و IMSI توجه نمی‌کنند در حالی که توجه به این اعداد برای خرید محصولات اصلی و همین‌طور اجتناب از خرید دیوایسی که به سرقت رفته، بسیار مهم است. از طرفی اگر گوشی یا تبلت شما گم شده یا احتمال دزدی وجود دارد، می‌توانید برای پیگیری و حفظ حریم خصوصی از IMEI استفاده کنید.

در این مقاله به معرفی IMEI و IMSI و اهمیت این اعداد در حفظ امنیت و حریم خصوصی می‌پردازیم.

شماره سریال یا IMEI چیست؟

شناسه‌ی بین‌المللی وسایل همراه یا به زبان دیگر International Mobile Equipment Identity را به اختصار IMEI می‌گویند. IMEI همان شماره سریال محصولات نیست اما در ایران اصطلاحاً به آن شماره سریال نیز گفته می‌شود. IMEI یکتا است و نمی‌توانید دو گوشی یا هر دیوایس دیگری با IMEI یکسان پیدا کنید مگر آنکه نوعی دستکاری تخصصی توسط هکرها یا حتی کاربران حرفه‌ای صورت گرفته باشد.

هر گوشی و تبلت سیم‌کارت‌خور و همین‌طور مودم پرتابل که سیم‌کارت در آن قرار می‌گیرد و به شبکه‌ی مخابراتی تلفن همراه متصل می‌شود، دارای یک IMEI است. محصولاتی که دو یا سه سیم‌کارتی هستند نیز دو یا سه IMEI دارند. برای پیدا کردن IMEI می‌توانید تنظیمات اندروید، روی جعبه محصول و همین‌طور زیر باتری را چک کنید. قبلاً به روش‌های یافتن IMEI اشاره کردیم:

IMEI یک شناسه‌ی بین‌المللی است لذا در هر کشوری که بخواهید به شبکه‌ی مخابراتی تلفن همراه متصل شوید، IMEI دیوایس شما بررسی و اعتبارسنجی می‌شود. در واقع IMEI مثل شناسنامه‌ی دیوایس شما عمل می‌کند و اگر نامعتبر باشد، نمی‌توانید در هیچ کشوری از سرویس شبکه‌ی تلفن همراه استفاده کنید. با توجه به یکتا بودن IMEI می‌توان از آن برای یافتن گوشی یا وسیله‌ای که سرقت شده، استفاده کرد.

معنی IMSI چیست؟

IMSI هم یک شماره سریال دیگر است که برای ثبت و ملحق شدن به شبکه‌های مخابراتی به کار می‌رود. در واقع International Mobile Subscriber Identity یا همان IMSI به سیم‌کارت اختصاص پیدا می‌کند و هر سیم‌کارتی دارای IMSI منحصر به فرد است. IMSI معمولاً یک عدد ۱۵ رقمی است و با استفاده از آن می‌توان اپراتور تلفن همراه و کشور را شناسایی کرد.به سیم

توجه داشته باشید که برخی وسایل دارای سیم‌کارت مستقل نیستند و در واقع سیم‌کارت درونشان تعبیه می‌شود. از طرفی اپراتورهای تلفن همراه برای ارایه کردن سرویس به دارندگان سیم‌کارت، از شناسه‌ی دیگری به اسم TMSI استفاده می‌کنند که نوعی شناسه‌ی موقت است. این شناسه کوتاه‌تر است و تبادل اطلاعات با آن سریع‌تر انجام می‌شود.

چگونه IMEI و IMSI گوشی و سیم‌کارت را پیدا کنیم؟

همان‌طور که قبلاً در مقاله‌ای به چند روش یافتن IMEI اشاره کردیم، می‌توانید زیر باتری دیوایس را چک کنید. شاید زیر باتری یا جایی روی جعبه‌ی محصول، IMEI ذکر شده باشد.

روش دیگر برای یافتن IMEI، شماره‌گیری عبارت زیر در اپلیکیشن تماس تلفنی است:

این راهکار در اغلب محصولات پاسخ می‌دهد و شماره سریال نمایش داده می‌شود.

ممکن است به جای یک IMEI، دو یا سه مورد نمایان شود و این به دلیل دو سیم‌کارته و سه سیم‌کارته بودن دیوایس است.

در محصولات اندرویدی می‌توانید به اپلیکیشن تنظیمات مراجعه کنید و عبارت IMEI را جستجو کنید. اگر قابلیت جستجو در تنظیمات وجود ندارد، به بخشی مثل About Phone یا About Tablet رجوع کنید و گزینه‌ها و اطلاعات را با دقت و حوصله بررسی کنید.

اما شماره‌ی IMSI که شاید کاربرد کمتری برای کاربران عادی داشته باشد: برای یافتن این شماره نیز می‌توانید به تنظیمات و بخش About Phone یا درباره‌ی گوشی مراجعه کنید چرا که اطلاعات مرتبط با سخت‌افزار و نرم‌افزار در این بخش لیست می‌شود.

برای یافتن ساده‌تر IMEI و IMSI حتی می‌توانید اپلیکیشن‌های خاصی که به این منظور طراحی شده را نصب و استفاده کنید اما واقعاً نیازی به نصب کردن اپ‌های اضافی نیست.

کاربردهای IMSI و IMEI

همان‌طور که اشاره کردیم این دو عدد برای حفظ امنیت و حریم خصوصی بسیار مهم است چرا که تکراری نبوده و قابلیت تغییر دادن وجود ندارد. به عبارت دیگر اگر کسی سیم‌کارت شما را به سرقت برده، می‌توانید با سوزاندن سیم‌کارت، جلوی سوء استفاده‌های مختلف را بگیرید.

به همین ترتیب اگر دیوایس شما گم شده یا احتمال دزدی وجود دارد، می‌توانید استفاده از آن را مسدود کنید تا سارق نتواند با تغییر سیم‌کارت و هر روش دیگری، از آن برای اتصال به شبکه‌های مخابراتی استفاده کند. البته سارق می‌تواند از وای-فای برای اتصال به اینترنت استفاده کند و لذا گوشی یا تبلتی که سرقت شده، کاملاً بی‌استفاده نخواهد بود.

می‌توانید از IMEI برای یافتن موقعیت تقریبی گوشی به سرقت رفته استفاده کنید. در حقیقت پلیس و دستگاه‌های امنیتی با استفاده از IMEI موقعیت گوشی یا تبلتی که سرقت شده را روی نقشه پیدا می‌کنند و با مراجعه به محل، سارق را بازداشت می‌کنند!

متأسفانه هکرها راه‌ها و نرم‌افزارهایی برای تغییر دادن IMEI به صورت دستی ساخته و منتشر کرده‌اند! به این کار اصطلاحاً Unblock کردن گفته می‌شود و انجام این کار در اغلب کشورها جرم محسوب می‌شود. در این حالت اتصال به شبکه امکان‌پذیر می‌شود و اگر سیم‌کارت جدیدی در دیوایس قرار داده شده باشد، عملاً پیدا کردن سارق و محل تقریبی گوشی یا تبلت دزدی، ممکن نیست.

همان‌طور که اشاره کردیم شناسه‌ی IMSI کاربرد زیادی ندارد و تنها برای برخی پیگیری‌های خاصی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

نکات مهم در حفظ حریم خصوصی و امنیت

هکرها می‌توانند از IMEI برای چک کردن موقعیت جغرافیایی دیوایس استفاده کنند! پلیس نیز می‌تواند همین کار را انجام بدهد تا دزد گوشی شما را پیدا کند. اگر با گوشی یا تبلت یا هر وسیله‌ی سیم‌کارت خور دیگری مواجه شده‌اید که فاقد IMEI است، احتمال تقلبی بودن یا دزدی بودن وجود دارد! حتی اگر قیمت بسیار جذاب و پایین است و اطمینان دارید که کیفیت محصول خوب است، از خرید آن اجتناب کنید.

نکته‌ی دیگر این است که پس از خرید دیوایس، حتماً یکی بودن IMEI روی جعبه و زیر باتری با آنچه در اندروید نمایش داده می‌شود را بررسی کنید. نباید این اعداد متفاوت باشند. اگر تفاوتی می‌بینید، احتمالاً یک متخصص یا هکر دست به کار شده و IMEI را تغییر داده است و همان‌طور که اشاره کردیم، این کار جرم محسوب می‌شود. لذا پای شما نیز در این قضیه به نوعی گیر خواهد بود!

اگر در حفظ امنیتی و حریم خصوصی حساس جدی هستید، فراموش نکنید که هکرها از IMSI برای رهگیری شما، چک کردن تماس تلفنی و پیامک‌ها و شاید در نهایت باج‌گیری و سوء استفاده‌های دیگر استفاده کنند. به عنوان مثال هکر می‌تواند وسیله‌ای بسازد که IMSI سیم‌کارت شما را دارد و مثل گوشی شما اطلاعات را از شبکه‌ی مخابراتی تلفن همراه دریافت می‌کند. در این صورت شنود مکالمات و دیدن SMSها امکان‌پذیر می‌شود. بود البته این کار بسیار پیچیده است و مثل چیزی که در برخی فیلم‌ها می‌بینید، ساده نیست. بنابراین نباید IMSI سیم‌کارت را در اختیار کسی قرار بدهید.

نکته‌ی دیگر Permissions‌ یا دسترسی‌ها است. دادن دسترسی به اپلیکیشن‌هایی است که با استفاده از IMEI و IMSI، موقعیت جغرافیایی شما را به شرکت‌های فروش کالا یا خدمات گزارش می‌کنند و در نتیجه آن شرکت می‌تواند تبلیغات هدف‌گیری شده به شما نمایش بدهد. به عنوان مثال اگر شما اخیراً در بازار لباس تردد زیادی داشته‌اید، تبلیغات مربوط به فروش لباس به شما نمایش داده می‌شود!

GuidingTechسیاره‌ی آی‌تی