دکمه‌ی پیش‌نمایش عمق میدان یا Depth of Filed Preview که معمولاً در کنار محل اتصال لنز روی دوربین‌های DSLR قدیمی موجود است، یکی از دکمه‌های مفید و کاربردی است که شاید تاکنون از آن استفاده‌ی حرفه‌ای نکرده‌اید. عمق میدان بیشتر به معنی در فوکوس قرار گرفتن بخش بیشتری از منظره است.
در این مقاله با کارکرد این دکمه آشنا می‌شویم که قطعاً جدا کردن لنز نیست و دکمه‌ی متفاوتی برای جدا کردن لنز روی بدنه موجود است. در ادامه به ارتباط بین عمق میدان و عدد F و مقوله‌ی فوکوس می‌پردازیم و کاربرد این دکمه‌ی مفید را توضیح می‌دهیم.
در تصویر زیر یکی از دوربین‌های حرفه‌ای کانن یعنی EOS 5D Mark III را مشاهده می‌کنید و دکمه‌ای که در سمت دیگر دکمه‌ی جدا کردن لنز موجود است نیز علامت‌گذاری شده است. سوال این است که کارکرد دقیق این دکمه چیست؟
مفهوم Depth of Field یا DoF یا عمق میدان در عکاسی چیست؟
منظور از عمق میدان یا Depth of Filed در عکاسی این است که چقدر فوکوس کامل است. عکسی که عمق میدان کمی داشته باشد، تنها بخشی از منظره را واضح نمایش می‌دهد و سایر نواحی که دورتر یا نزدیک‌تر هستند، تار می‌شوند. به این افکت که گاهی در عکاسی از اجسام نزدیک بسیار مفید واقع می‌شود، افکت بوکه می‌گوییم.
حالت مخالف این است که عمق میدان زیاد باشد و بیشتر نواحی دور و نزدیک در فوکوس کامل قرار بگیرند. دو نمونه عکس زیر را مقایسه کنید:
همان‌طور که می‌بینید در عکاسی پرتره از تار کردن بک‌گراند استفاده‌ی مثبتی شده در حالی که در عکاسی از منظره‌های وسیع، معمولاً هیچ بخشی را تار نمی‌کنند تا زیبایی عکس دوچندان شود.
کنترل کردن عمق میدان با استفاده از دریچه‌ی دیافراگم دوربین انجام می‌شود. همان‌طور که قبلاً بحث و بررسی کردیم، هر چه عدد F بزرگ‌تر باشد، دریچه بسته‌تر می‌شود و تمرکز پرتوها بیشتر می‌شود. به همین علت است که فوکوس روی ناحیه‌ی وسیع‌تری قابل تنظیم است اما در حالتی که دریچه بازتر باشد و به عبارت دیگر عدد F کوچک‌تر انتخاب شود، پرتوها روی یک نقطه‌ی کوچک متمرکز نشده و در نتیجه بیشتر بخش‌های عکس تار می‌شود.
اثر دیافراگم نسبی یا Aperture روی عمق میدان
دیافراگم یا دریچه‌ی عبور نور که Aperture گفته می‌شود، دریچه‌ای با قطر قابل‌تنظیم است. البته ممکن است در دوربین‌های کامپکت، تنظیمات آن خودکار و ساده باشد اما در دوربین‌های حرفه‌ای، عکاس می‌تواند به صورت دلخواه آن را تنظیم کند. با توجه به اینکه قطر دریچه می‌بایست نسبت به ابعاد لنز مطرح شود، از دیافراگم نسبی استفاده می‌کنیم که در حقیقت نسبت قطر دریچه به فاصله‌ی کانونی لنز است.
عدد F و به بیان دیگر، گشادگی نسبی دیافراگم یکی از سه رأس مثلث عکاسی است و هر عکاسی نیمه‌حرفه‌ای و حتی مبتدی باید با مفهوم آن آشنایی داشته باشد.
دقت کنید که حتی با دیافراگم کاملاً باز هم می‌توان عکسی تهیه کرد که همه‌ی نقاط واضح هستند! در واقع اگر فاصله‌ی اجسام موجود در عکس، کم باشد و به بیان دیگر برخی نزدیک دوربین و برخی دور نباشند، می‌توان روی فاصله‌ی خاصی فوکوس کرد تا همه‌چیز واضح در عکس ثبت شود. با این روش نور زیادی نصیب حسگر می‌شود و عکس روشنایی عالی و نویز کمی خواهد داشت.
بنابراین به یک جمع‌بندی کلی می‌رسیم:
عدد F بزرگ‌تر به معنی عمق میدان بیشتر و کوچک شدن دریچه‌ی عبور نور است و عکس تاریک‌تر می‌شود مگر آنکه مدت زمان عبور نور یا Shutter Speed بیشتر شود و حساسیت نورسنجی یا ISO افزایش پیدا کند. در این حالت فوکوس گسترده‌تر است.
عدد F کوچک‌تر به معنی عمق میدان کمتر است که فوکوس را محدودتر می‌کند اما جذب روشنایی بهتر شده و نیازی به افزایش زمان شاتر یا ISO نیست.
کاربرد دکمه‌ی Depth of Field Preview در عکاسی با دوربین‌های DSLR
زمانی که برای عکاسی و تنظیمات لازم قبل از فشار دادن دکمه‌ی شاتر، از منظره‌یاب آپتیکال یا چشمی دوربین استفاده می‌کنید، آنچه می‌بینید دقیقاً همان چیزی است که در عکس نهایی ثبت می‌شود. در واقع منظره‌یاب آپتیکال نمایش زنده‌ای از نگاه حسگر دوربین است. در نتیجه اثری از گشادگی نسبی دیافراگم که Aperture گفته می‌شود، در عکس نمی‌بینید.
اما زمانی که شاتر را فشار می‌دهید تا عکس ثبت شود، بسته به زمان انتخاب شده برای سرعت شاتر، ممکن است عکس در کسری از ثانیه یا طی چند ثانیه گرفته شود. در این صورت روشنایی عکس ممکن است به مراتب بیشتر از چیزی باشد که در منظره‌یاب آپتیکال رویت کرده‌اید! به همین ترتیب ممکن است حین فشار دادن دکمه‌ی شاتر، اتفاقی که می‌افتد این باشد که دریچه‌ی دیافراگم بسیار بسته‌تر از حالت کاملاً باز شود و عکس تاریک‌تر از چیزی که دیده‌اید به نظر برسد.
برای حل کردن مشکل دیافراگم نسبی و اثری که روی عکس می‌گذارد، دکمه‌ی پیش‌نمایش عمق میدان روی برخی محصولات حرفه‌ای موجود است. اگر دکمه‌ی Depth of Field Preview را فشار بدهید و از منظره‌یاب آپتیکال نگاهی به سوژه و منظره بیاندازید، متوجه تفاوت در فوکوس و البته روشنایی عکس می‌شوید. تصویر تاریک‌تر می‌شود و فوکوس گسترده‌تر شده و نواحی بیشتری واضح دیده می‌شود.
در تصویر زیر که حاصل یک شبیه‌سازی ساده است، حالت تاریک‌تر همان حالتی است که با فشار دادن دکمه‌ی پیش‌نمایش عمق میدان می‌بینیم. مقایسه کنید:
طبعاً هر چه تنظیمات دیافراگم نسبی را با عدد F کوچک‌تری فعال کرده باشید، پیش‌نمایش تاریک‌تر خواهد بود و فوکوس گسترده‌تر می‌شود. در حالتی که دکمه‌ی موردبحث را فشار نداده باشید، طبعاً فوکوس محدودتر است و روشنایی حداکثر است.
پیش‌نمایش عمق میدان روی LCD دوربین‌های مدرن
در دوربین‌های امروزی که منظره‌یاب الکترونیکی است و حتی یک نمایشگر بزرگ روی دوربین موجود است، دیگر از منظره‌یاب آپتیکال استقبال گرمی نمی‌شود و اغلب کاربران ترجیح می‌دهند که از LCD استفاده کنند. حتی نمایشگرها هم لمسی شده و کار با دوربین را ساده‌تر کرده است.
نکته‌ی جالب این است که در روش جدید، اثر افزایش و کاهش عمق میدان یا به عبارت دیگر اثر تغییر Aperture را می‌توان به صورت زنده و آنی روی نمایشگر LCD مشاهده کرد! این تغییر در منظره‌یاب الکترونیکی یا همان چشمی الکترونیکی نیز قابل‌مشاهده است.
بنابراین می‌توانید در اغلب شرایط از LCD استفاده کنید و اگر روشنایی محیط زیاد بود، سراغ چشمی یا منظره‌یاب الکترونیکی بروید.
howtogeekسیاره‌ی آی‌تی
سلام عزیزان دل که بسیار زحمت می کشید تا ما بهترین عکسها رو بگیریم. مطالبتون عالی بود و درود خدا برشما و آرزو دارم که خدا به همه ی دستندرکاران این سایت سلامتی و عافیت بده . اما من یه تقاضا دارم بنده در یک شرکتی در روابط عمومی کار میکنم و دوربین من نیکون D810 است هیچی از این دوربین نمیدونم و متاسفانه آموزشگاه یا شهرستان نزدیکی در اطرافم نیست که برم سر کلاسهای آموزشی حالا از شما عزیزان دل تقاضا دارم اگه میتونید سی دی آموزش کامل نیکون D810 در اختیار دارید به بنده بدید تا حرفه ای تر عکسامو بگیرم پولش هرچی باشه میدم لطفا با بنده همکاری کنید . داریوش آزاد از شهرستان دهلران استان ایلام …… متشکرم شماره تماس 9189425077