بسته‌های دبیان معروف‌ترین بسته‌های نرم‌افزاری در سراسر دنیای لینوکس هستند. ۹ نفر از هر ۱۰ نفری که می‌خواهند برنامه‌ی خودشان را به لینوکس بیاورند، آن را به صورت بسته‌ی دبیان یعنی فایل DEB قرار می‌دهند.

با این حال همه‌ی توزیع‌های لینوکسی قادر به اجرای این بسته‌ها نیستند. اما نباید فراموش کرد که پشتیبانی از لینوکس توسط یک نرم‌افزار به خودی خود برای همه‌ی توزیع‌ها خوب است.

در ادامه‌ی مطلب با سیاره‌ی آی‌تی همراه باشید تا روشی برای نصب بسته‌های Debian و راه انداختن این برنامه‌ها در سایر توزیع‌های لینوکسی را به شما آموزش بدهیم.

در این آموزش هیچ تبدیلی صورت نمی‌گیرد. فقط اطلاعات را اکسترکت یا از حالت فشرده خارج می‌کنیم و آن‌ها را انتقال می‌دهیم. برای شروع یک بسته‌ی دبیان دانلود کنید. ما در این مطلب از بسته‌ی گوگل کروم استفاده می‌کنیم. اما روش کار برای همه‌ی بسته‌ها یکسان است.

استخراج اطلاعات بسته‌های Debian

اکثر کاربران لینوکس نمی‌دانند که بسته‌های دبیان فایل‌های فشرده‌ای هستند که قابل اکسترکت می‌باشند. ما در این آموزش بسته‌ی کروم را دانلود و آن را بر روی سیستم اکسترکت کردیم. برای انجام این کار به سراغ ترمینال رفته و با استفاده از دستور mkdir یک پوشه‌ی جدید می‌سازیم. این پوشه همه‌ی اطلاعاتی که لازم داریم را در خود نگهداری می‌کند.

mkdir -p ~/deb-extracted

با استفاده از دستور mv فایل فشرده‌ی کروم را به پوشه‌ی جدید منتقل می‌کنیم.

mv google-chrome-stable_current_amd64.deb ~/deb-extracted

حالا با دستور cd وارد پوشه‌ی جدیدمان می‌شویم و به کمک ar بسته‌ی کروم را بررسی می‌کنیم.

آموزش نصب بسته‌های نرم‌افزاری لینوکس Debian در سایر توزیعات لینوکس

cd ~/deb-extracted

ar tv google-chrome-stable_current_amd64.deb

دستور ar فایل DEB کروم را بررسی کرده و به ما می‌گوید که سه فایل فشرده درون این بسته وجود دارد. این فایل‌ها debian-binary، control.tar.gz و data.tar.xz هستند. تمام اطلاعات مورد نیاز ما در فایل data.tar.xz قرار دارد، اما control.tar.gz هم مهم است.

دستور ar فقط ابزاری برای بررسی فایل‌های فشرده نیست بلکه می‌تواند آن‌ها را اکسترکت هم بکند. پس با استفاده از دستور ar xv سه آیتم موجود در بسته‌ی کروم را اکسترکت کنید.

ar xv google-chrome-stable_current_amd64.deb

حالا این سه آیتم باید درون مسیر ~/deb-extracted قرار گرفته باشد. با دستور rm فایل debian-binary را حذف کنید، چون ما از توزیع دبیان استفاده نمی‌کنیم و به این فایل نیازی نداریم.

اکنون لازم است اطلاعات فایل را از data.tar.xz اکسترکت کنیم. این فایل هر آنچه که برای اجرای کروم به عنوان یک برنامه بر روی لینوکس لازم است را در خود دارد. پس آن را با دستور tar اکسترکت کنید.

tar -xvf data.tar.xz

حالا سه پوشه به اسامی opt، usr و etc در اختیار دارید.

با استفاده از دستور rm -rf پوشه‌ی etc را حذف کنید. اطلاعاتی که در این پوشه وجود دارد به کار ما نمی‌آید.

نکته: حواستان باشد که در مقابل دستور زیر علامت / اضافه نکنید، چون ممکن است به طور اتفاقی به جای پوشه‌ی etc که در مسیر ~/deb-extracted  قرار دارد، بخش /etc/ سیستم را حذف کنید.

rm -rf etc

سپس فایل‌هایی که داخل دو پوشه‌ی usr و opt وجود دارد را به محل مربوطه منتقل کنید. مثلاً برای نصب گوگل کروم در توزیع‌های غیردبیانی باید به صورت دستی دستورات زیر را اجرا کنید:

cd opt

sudo -s

mv google /opt/

ln -snf /opt/google/google-chrome /usr/bin/

cd .. share

mv -f * /usr/share/

مثال بالا دقیقاً نشان می‌دهد که باید با فایل‌هایی که از data.tar.xz اکسترکت شده چه کار کنیم. پر واضح است که ممکن است محتوای این پوشه برای سایر بسته‌های دبیانی با مثال بالا تفاوت داشته باشد. به همین خاطر باید شخصاً داخل این پوشه را ببینید و به اسامی آن دقت کنید. نام پوشه‌های داخل این پوشه با نام پوشه‌های فایل سیستم لینوکس شما یکسان است، بنابراین این فایل‌ها باید به همان آدرس‌ها انتقال داده شود.

یافتن دستورالعمل نصب بسته‌های دبیان

گاهی اوقات دیکامپایل کردن بسته‌های دبیان و اکسترکت فایل فشرده‌ی data.tar.xz کافی نیست. خوشبختانه همه‌ی بسته‌های دبیان همراه با مجموعه‌ای از دستورالعمل‌ها منتشر می‌شوند. این دستورالعمل‌ها داخل control.tar.gz قرار دارند.

پس control.tar.gz را با استفاده از دستور tar داخل پوشه‌ی ~/deb-extracted اکسترکت کنید.

tar -xvzf control.tar.gz

فایل فشرده‌ی control.tar.gz اسکریپت‌های زیادی دارد که به بسته‌ی دبیان می‌گوید چه کار باید بکند. اسکریپتی که ما می‌خواهیم postinst نام دارد. postinst مخفف post installation یا «پس از نصب» است؛ یک اسکریپت Bash که همه چیز را درست همان جا که باید قرار می‌دهد.

آموزش نصب بسته‌های نرم‌افزاری لینوکس Debian در سایر توزیعات لینوکس

برای مشاهده‌ی فایل‌های متنی در ترمینال از دستور cat استفاده کنید. اگر این دستور را با more ترکیب کنید، می‌توانید محتوای فایل را به صورت خط به خط ببینید. حالا فایل postinst را بررسی کنید و ببینید اسکریپت چه کار می‌کند، و فایل‌ها را کجا قرار می‌دهد. از این طریق می‌توانید بفهمید آیتم‌های داخل data.tar.xz به کجا تعلق دارند و چه کار می‌کنند.

cat postinst | more

بسته‌های مورد نیاز برای اجرا کردن برنامه‌های دبیان

گاهی اوقات دیکامپایل کردن بسته‌های دبیان و انتقال فایل‌های اطلاعاتی به محل‌های مربوطه کافی نیست. در این صورت، تنها راهی که برای اجرای صحیح برنامه‌ها پیش رو دارید نصب بسته‌های مورد نیاز آن‌هاست. خوشبختانه، همه‌ی بسته‌های دبیان فایل کوچکی در control.tar.gz دارند که این بسته‌ها را مشخص کرده است. برای مشاهده‌ی این فایل از cat استفاده کنید.

cat control | more

مثلاً برای استفاده از گوگل کروم باید ca-certificates و fonts-liberation، libappindicator1 و libappindicator1 و libatk-bridge2.0-0 و چند بسته‌ی دیگر را داشته باشید.

آموزش نصب بسته‌های نرم‌افزاری لینوکس Debian در سایر توزیعات لینوکس

این فایل را به دقت بخوانید و از آن برای نصب کتابخانه‌های مربوطه استفاده کنید. وقتی همه‌ی برنامه‌های مورد نیاز نصب شد، نرم‌افزار شما به خوبی کار خواهد کرد.