کالیبره کردن باتری برای تصحیح کردن درصد شارژ باتری کاربرد دارد و برای حل کردن مشکلاتی مثل تخلیه شدن ناگهانی شارژ باتری یا اشتباهاتی که در مدار شارژ باتری رخ می‌دهد، کاربرد دارد. کالیبره کردن به صورت خالی کردن شارژ باتری به صورت کامل و پر کردن شارژ انجام می‌شود و با این روش، تراشه‌ای که در حقیقت حسگر تشخیص سطح شارژ است، عدد دقیق و صحیحی ارسال می‌کند.
در گوشی‌ها و تبلت‌های اندرویدی که از باتری‌های لیتیوم-یونی و لیتیوم-پلیمری استفاده می‌شود، گاهی کالیبراسیون باتری ضروری است و در سایر اوقات نباید باتری را کالیبره کرد چرا که عمر مفید آن را کاهش می‌دهد.
در ادامه به مفهوم کالیبراسیون و بایدها و نبایدهای آن می‌پردازیم. با سیاره‌ی آی‌تی همراه شوید.
کالیبراسیون باتری چیست؟
برای درک مفهوم کالیبره کردن باتری، می‌بایست با اساس کار باتری‌ها آشنایی داشته باشید. در باتری‌ها یک تراشه‌ی کوچک برای مانیتور کردن سطح شارژ باتری وجود دارد که سیگنالی ارسال می‌کند. گوشی‌های اندرویدی هم مثل دیگر وسایل مجهز به باتری، این سیگنال را دریافت کرده و از آن برای نمایش سطح شارژ باتری استفاده می‌کنند.
ترکیب شیمیایی داخل باتری که انرژی را ذخیره می‌کند، معمولاً دارای لیتیوم یا نیکل است. این تراشه همیشه در تلاش است که میزان انرژی ذخیره‌شده را بسنجد. برای اینکه دقت سنجش سطح شارژ باتری بیشتر شود، تراشه می‌بایست ظرفیت باتری را با داده‌های اندازه‌گیری شده تخمین بزند و در واقع یادگیری ظرفیت باتری اتفاق بیافتد. اگر باتری به صورت کامل خالی شود یا سطح شارژ به ۰ درصد برسد و سپس به صورت کامل تا ۱۰۰ درصد شارژ شود، تراشه درک دقیقی از میزان ظرفیت باتری به دست می‌آورد.
زمانی که از گوشی استفاده می‌کنید و باتری مرتباً پر و خالی می‌شود اما هیچ‌گاه تا سطح صفر دشارژ نشده و سپس تا سطح ۱۰۰ درصدی شارژ صورت نمی‌گیرد، تراشه دقتی که داشته را تدریجاً از دست می‌دهد و سطح شارژ را اشتباه تخمین می‌زند. در این حالت گفته می‌شود که تراشه یا باتری از حالت کالیبره و دقیق خارج شده است. لذا می‌بایست تراشه درک دقیقی از میزان ظرفیت باتری پیدا کند و به این عمل، کالیبراسیون باتری گفته می‌شود.
چگونه باتری گوشی، تبلت و دیگر وسایل همراه را کالیبره کنیم؟
فرآیند کالیبره کردن باتری بسیار ساده است و شامل یک مرتبه دشارژ یا به زبان دیگر خالی شدن کامل باتری و پر شدن مجدد باتری به صورت کامل می‌شود.
کالیبره کردن می‌تواند مشکلاتی مثل عدم شارژ یا شارژ شدن آهسته را حل کند. قبلاً در این خصوص مقالاتی منتشر کردیم:
بنابراین بهتر است هر از گاهی، بگذارید تا سطح شارژ باتری به صفر برسد و کاملاً تخلیه شود و در زمان تخلیه شدن، آن را شارژ نکنید. دقت کنید که گوشی ممکن است پس از رسیدن میزان شارژ به ۱ یا ۲ درصد برای جلوگیری از آسیب دیدن باتری، خاموش شود. در این صورت می‌بایست آن را مجدداً روشن کنید و تلاش کنید که مقدار اندکی که از شارژ باتری باقی مانده هم تخلیه شود و سطح شارژ باتری کاملاً صفر شود به طوری که دیگر گوشی با فشار دادن کلید پاور روشن نشود.
پس از کاملاً خالی شدن باتری، باتری را تا سطح ۱۰۰ درصدی شارژ کنید و برای اطمینان از کامل شدن شارژ، پس از تکمیل شارژ نیز کمی صبر کنید و بگذارید که عملیات شارژ ادامه پیدا کند. بد نیست کابل شارژ را جدا کرده و مجدداً وصل کنید. می‌توانید ادامه‌ی شارژ را در منوی ریکاوری یا حالت دانلودینگ انجام بدهید چرا که در این حالت اندروید اجرا نشده و مدیریت باتری توسط سیستم عامل فعال نیست. برای فعال کردن این دو حالت خاص، روش کار بسته به مدل گوشی و سازنده‌ی آن متفاوت است. در مقالات قبلی به برخی روش‌ها و اصول کلی اشاره کردیم:
عمر باتری و سلامت باتری و ارتباط آن با کالیبراسیون
کالیبره کردن باتری صرفاً برای دریافت اطلاعات صحیح در مورد میزان شارژ باتری کاربرد دارد. با این کار معمولاً عمر باتری بیشتر نمی‌شود هر چند برخی تصور می‌کنند که عمر باتری‌های لیتیوم-یونی با کالیبراسیون بیشتر می‌شود.
کالیبره کردن باتری لزوماً نباید در مورد باتری‌های فرسوده انجام شود! حتی یک باتری سالم هم ممکن است از حالت کالیبره خارج شود و به عبارت دیگر سنسور تشخیص میزان شارژ باتری، گزارش اشتباه در مورد سطح شارژ بدهد.
حذف کردن BatteryStats.Bin کار مفیدی نیست!
یکی دیگر از باورهای اشتباه در مورد کالیبره کردن باتری به خصوص در محصولات اندرویدی، حذف کردن فایلی خاص است. در اندروید اپلیکیشن‌هایی برای حذف کردن فایلی به اسم BatteryStats.Bin موجود است که سازندگان ادعا می‌کنند پاکسازی این فایل موجب بهبود سلامت باتری می‌شود!
فایل BatteryStats.Bin یکی از فایل‌های سیستمی اندروید است و حذف کردن آن ارتباطی با فرسایش باتری ندارد. مهندسین گوگل می‌گویند حذف کردن این فایل اثری روی سطح شارژ باتری که در اندروید نمایش داده می‌شود و همین‌طور اثری روی عمر باتری گوشی یا تبلت اندرویدی ندارد. این فایل صرفاً پس از هر بار شارژ کردن کامل باتری، ریست می‌شود. لذا آن را حذف نکنید.
باتری گوشی یا تبلت اندرویدی را بیهوده کالیبره نکنید!
اغلب کاربران محصولات اندرویدی تصور می‌کنند که باتری گوشی یا تبلت نیازی به کالیبره کردن ندارد و حتی به کلی با مفهوم کالیبراسیون بیگانه‌اند. اندروید مکانیزم هوشمندانه‌ای برای خواندن میزان شارژ باتری و مدیریت کردن آن دارد و در واقع کالیبراسیون چندان ضروری به نظر نمی‌رسد.
برخی کاربران تصور می‌کنند که باید هر هفته یا هر ماه، یک بار باتری را کالیبره کرد. باور این گروه از کاربران نیز اشتباه است چرا که در حال حاضر سیستم عامل‌های موبایل محبوب یعنی اندروید گوگل و iOS اپل، مقوله‌ی کالیبراسیون را با مکانیزم‌های هوشمندانه و حسگرها به شکل متفاوتی انجام می‌دهند و حتی بدون کاملاً خالی کردن شارژ باتری و پر کردن کامل آن نیز عمل کالیبره کردن انجام می‌شود. بنابراین نباید باتری را مرتباً کالیبره کرد.
اما آیا کالیبره کردن ضرری دارد؟
پاسخ مثبت است! کالیبره کردن پیاپی عمر مفید باتری را کمتر می‌کند.
خالی شدن کامل شارژ باتری، به سلول‌های الکتروشیمیایی فشار اضافی می‌آورد و در صورتی که واقعاً ضروری نباشد، نباید باتری را کالیبره کرد. در واقع اگر حین استفاده از گوشی و تبلت یا لپ‌تاپ، قبل از تخلیه‌ی کامل باتری، وسیله را به شارژ متصل نکنید، هر بار اندکی از عمر مفید باتری کم می‌شود!
توصیه می‌شود که تلاش کنید سطح شارژ باتری همواره بین ۴۰ تا ۸۰ درصد و نهایتاً ۲۰ تا ۹۰ درصد باشد تا عمر مفید باتری حداکثر شود.
کالیبراسیون در مواقعی ضرورت پیدا می‌کند که سطح شارژ باتری به غلط گزارش می‌شود. به عنوان مثال اگر گوشی شما سطح شارژ را ۳۰ درصد نشان می‌دهد و چند دقیقه بعد ناگهان متوجه می‌شوید که سطح شارژ ۵ درصد شده! و گوشی کمی بعد خاموش می‌شود، احتمالاً باتری کالیبره نیست و باید اقدام کرد.
البته در مورد باتری‌های فرسوده، طبیعی است که شارژ باتری به سرعت تخلیه شود اما در این باتری‌ها، میزان شارژ تدریجاً از ۶۰ درصد به ۳۰ درصد و از ۳۰ درصد به ۵ درصد می‌رسد. در واقع اگر سرعت خالی شدن باتری گاهی کم و معمولی است و گاهی بسیار زیاد می‌شود، احتمالاً مشکل به کالیبره نبودن باتری تراشه‌ی سنجش سطح شارژ مربوط می‌شود. در مورد سرعت شارژ هم همین مسأله مصداق دارد، باتری کالیبره حتی اگر فرسوده باشد، حین شارژ شدن سرعت شدیداً متغیر ندارد.
به جز موردی که ذکر شد، توصیه می‌شود که باتری گوشی یا تبلت یا لپ‌تاپی که چندین ماه استفاده نشده را کالیبره کنید چرا که معمولاً در این شرایط، باتری از حالت کالیبره خارج شده است.
makeuseofسیاره‌ی آی‌تی