این روزها در محیط آشپزخانه‌های مدرن، استفاده از تبلت، نمایشگر هوشمند و حتی تلویزیون و کامپیوتر بدون کیس تدریجاً متداول شده است. یکی از وسایل خطرناک برای وسایل مجهز به وای-فای، اجاق مایکروویو است. با توجه به یکسان بودن باند فرکانسی، این سوال مهم مطرح می‌شود که آیا قرار دادن نمایشگر هوشمند در اطراف یا روی مایکروفر، خطرناک است یا خیر؟

در این مقاله به بررسی تداخل الکترومغناطیسی و همین‌طور اثرات احتمالی امواج رادیویی مایکروفر روی وسایلی مثل تبلت و نمایشگر هوشمند می‌پردازیم و به این سوال پاسخ می‌دهیم. با ما باشید.

برای آشنایی با کاربرد نمایشگرهای هوشمند به مقاله‌ای بخش دانش‌نامه توجه فرمایید:

امواج الکترومغناطیسی مایکروفر و شیلد آن

اجاق‌های مایکروویو برای گرم کردن مواد غذایی از امواج کوتاه استفاده می‌کنند. امواج در کانال‌های کوچکی که Waveguide گفته می‌شود، عبور کرده و به سمت بخش قرارگیری مواد غذایی هدایت می‌شود. میز چرخان نیز مواد غذایی را می‌چرخاند تا بخش‌های مختلف به صورت یکنواخت در معرض تابش موج قرار گرفته و گرم شود.

محفظه‌ی فلزی اجاق مایکروویو، سیگنال‌های رادیویی را بازتاب می‌کند و در واقع امواج در محفظه‌ی گرم کردن غذا تا زمانی که جذب شوند، از سطوح بازتاب می‌شوند. با جذب شدن موج توسط مولکول‌ها، لرزش مولکول‌ها و طبعاً گرم شدن غذا اتفاق می‌افتد.

بنابراین محفظه‌ی فلزی مایکروفر نوعی حفاظ الکترومغناطیسی محسوب می‌شود. در واقع اگر محفظه‌ی فلزی در کار نباشد، بخشی از امواج الکترومغناطیسی که به مواد غذایی برخورد نکرده، در محیط اطراف پراکنده می‌شود و لذا محیط پیرامون مایکروفر بسیار خطرناک خواهد بود. منظور از خطر صرفاً مضر بودن برای بدن انسان نیست بلکه امواج روی وسایل مجهز به وای-فای نیز اثراتی خواهد داشت.

نکته‌ی مهم این است که حفاظ الکترومغناطیسی به کار رفته در اجاق مایکروویو در گذر زمان ضعیف‌تر می‌شود و لذا اگر با روشن کردن اجاق مایکروویو، در شبکه‌ی وای-فای اختلالاتی مشاهده می‌کنید، قطعاً حفاظ الکترومغناطیسی به خوبی تمام امواج را محصور نمی‌کند و باید مراقب باشید.

چگونه حفاظ الکترومغناطیسی اجاق مایکروویو را تست کنیم؟

برای تست کردن حفاظ الکترومغناطیس یا به زبان دیگر، Microwave Shielding، بهترین روش استفاده از اپلیکیشن‌های آنالیزکننده‌ی وای-فای است. اپ‌های زیادی در این عرصه موجود است و یکی از موارد جالب، WiFi Analyzer نام دارد که می‌توانید آن را از Windows Store مایکروسافت دانلود کنید.

اپلیکیشن دیگری که قبلاً معرفی کردیم نیز برای تست مایکروفر در ویندوز و همین‌طور مک‌او‌اس اپل مناسب است:

در ادامه مراحل تست و بررسی را شرح می‌دهیم.

تنظیم باند فرکانسی روی باند ۲.۴ گیگاهرتز

دقت کنید که بیشتر وسایل بی‌سیم روی باند فرکانسی ۲.۴ گیگاهرتز عمل می‌کنند. بلوتوث، دانگل‌های موس یا کیبورد بی‌سیم و هدست‌های وایرلس و حتی اجاق مایکروویو! استفاده از باند ۵ گیگاهرتز کمتر متداول شده است.

برای تست مایکروفر و شیلد آن، می‌بایست باند فرکانسی وای-فای را روی حالت ۲.۴ گیگاهرتز تنظیم و محدود کنید. در واقع اگر باند فرکانسی ۵ گیگاهرتز باشد، طبعاً تداخل الکترومغناطیسی بسیار کم خواهد بود و تست نتیجه‌ی خاصی نخواهد داشت.

در ویندوز برای تنظیم کردن باند فرکانسی، روی آیکون منوی استارت راست‌کلیک کنید و گزینه‌ی Device Manager‌ را انتخاب نمایید.

آیا قرار دادن تبلت و نمایشگر هوشمند روی مایکروفر خطرناک است؟

در پنجره‌ی دیوایس منیجر شاخه‌ی مربوط به شبکه که Network Adapters نام دارد را با دبل‌کلیک، گسترش دهید. سپس روی آداپتور وایرلس راست‌کلیک کنید. اگر کارت شبکه‌ی بی‌سیم شما از نوعی باشد که دو باند فرکانسی را پشتیبانی می‌کند، معمولاً در نام آن از AC استفاده شده، مثل Intel(R) Dual Band Wireless-AC 8265 یا Wireless-AC Adapter و مانند آن. در منوی راست‌کلیک روی Properties کلیک کنید.

آیا قرار دادن تبلت و نمایشگر هوشمند روی مایکروفر خطرناک است؟

در پنجره‌ی خواص، روی تب Advanced کلیک کنید و سپس از منوی کرکره‌ای Value، گزینه‌ای که با عبارت 2.4GHz شروع می‌شود را انتخاب کنید و روی OK کلیک کنید تا تنظیمات ذخیره شود. اگر چجنین گزینه‌ای موجود نیست، در سمت چپ و لیست Property، گزینه‌ای حاوی عبارت Wireless Mode را انتخاب کنید و سپس از منوی Value استفاده کنید.

آیا قرار دادن تبلت و نمایشگر هوشمند روی مایکروفر خطرناک است؟

برای اثرگذاری تنظیمات نیازی به ری‌استارت کردن سیستم نیست. صرفاً وای-فای را بررسی کنید و به شبکه‌ی خانگی متصل شود.

استفاده از WiFi Analyzer برای تست شبکه

اکنون اپلیکیشن WiFi Analyzer را اجرا کنید. شبکه‌ی وای-فای اصلی شما و فرکانس ارتباطی که باند ۲.۴ گیگاهرتز است را در تب اول مشاهده می‌کنید. روی تب Analyze کلیک کنید.

آیا قرار دادن تبلت و نمایشگر هوشمند روی مایکروفر خطرناک است؟

و سپس در پایین و سمت راست روی Graph کلیک کنید.

آیا قرار دادن تبلت و نمایشگر هوشمند روی مایکروفر خطرناک است؟

نمودار وضعیت شبکه و در واقع Signal Strength بر حسب دسی‌بل به صورت زنده نشان داده می‌شود. اگر تداخلی وجود داشته باشد و به عبارت دیگر اجاق مایکروویو مشکلی ایجاد کرده باشد، متوجه خواهید شد چرا که قدرت سیگنال شبکه‌ی خانگی شما حین روشن بودن اجاق مایکروویو، کاهش پیدا می‌کند. توجه کنید که شبکه‌ی وای-فای خانگی شما با خط آبی‌رنگ و نشانه‌ی خاصی در سمت چپ نمودار، مشخص می‌شود. سایر خطوط به دیگر شبکه‌های وایرلس اطراف مربوط می‌شود.

برای تست دقیق، می‌بایست اجاق مایکروویو را در مجاورت کامپیوتر خویش قرار بدهید. در واقع اگر شیلد الکترومغناطیسی مایکروفر خوب و کامل نباشد، در ارتباط کارت شبکه‌ی بی‌سیم کامپیوتر شما و مودم وای-فای، اختلالاتی ایجاد خواهد کرد اما اگر فاصله آن زیاد باشد و به خصوص بین کامپیوتر و مودم قرار نگرفته باشد، طبعاً تداخل الکترومغناطیسی بسیار کم خواهد بود و متوجه نمی‌شوید که آیا مایکروفر حفاظ الکترومغناطیسی خوبی دارد یا خیر.

آیا قرار دادن تبلت و نمایشگر هوشمند روی مایکروفر خطرناک است؟

همان‌طور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید، در حالتی که مایکروفر خاموش است، قدرت سیگنال بررسی شده است:

آیا قرار دادن تبلت و نمایشگر هوشمند روی مایکروفر خطرناک است؟

و پس از روشن کردن اجاق مایکروویو نیز مجدداً قدرت سیگنال برای مدت زمان حدود دو دقیقه، توسط WiFi Analyzer مانیتور شده است:

آیا قرار دادن تبلت و نمایشگر هوشمند روی مایکروفر خطرناک است؟

با مقایسه کردن قدرت سیگنال در این دو حالت، مشخص می‌شود که اجاق مایکروویو از نظر حفاظ الکترومغناطیسی، وضعیت خوبی دارد. اگر اختلاف قابل‌توجه بود و نوسانات زیادی مشاهده شد، حفاظ الکترومغناطیسی در گذر زمان فرسوده شده یا از ابتدا خوب نبوده است و نباید وسایلی با فرکانس ۲.۴ گیگاهرتز را در مجاورت آن قرار داد.

قرار دادن لپ‌تاپ، تبلت، گوشی یا نمایشگر هوشمند بی‌سیم در اطراف مایکروفر خطرناک است یا خیر؟

با توجه به تستی که روش آن را توضیح دادیم، می‌توانید میزان پراکنده شدن امواج الکترومغناطیسی در اطراف مایکروفر را به سادگی بررسی کنید. اگر میزان پراکنش این امواج زیاد است، نباید وسایل بی‌سیم مجهز به وای-فای و حتی بلوتوث را در اطراف مایکروفر قرار دهید چرا که علاوه بر تداخل الکترومغناطیسی و کاهش سرعت ارتباط، ممکن است جذب امواج قوی اثر بدی داشته و آسیب سخت‌افزاری ایجاد شود.

در مورد وسایل مجهز به وای-فای که از باند فرکانسی ۵ گیگاهرتز پشتیبانی می‌کنند، مشکلی از نظر تداخل الکترومغناطیسی وجود ندارد اما برای رعایت احتیاط، بهتر است وسایل بی‌سیم را در اطراف مایکروفری که به خوبی امواج را مهار نمی‌کند، قرار ندهید.

صرف‌نظر از بحث امواج، توجه کنید که مایکروفرها ونت خروجی هوای داغ دارند و معمولاً اگر غذایی مرطوب یا چرب باشد، اطراف خروجی هوا کمی مرطوب یا چرب می‌شود. به همین علت نباید بی‌جهت هر نوع وسیله‌ی الکترونیکی را روی مایکروفر یا کنار آن قرار داد. بهتر است با حفظ فاصله و به خصوص دور از مسیر خروجی هوا، نمایشگر هوشمند را مستقر کنید.

بهترین موقعیت برای تبلت یا نمایشگر هوشمند و یا لپ‌تاپ، دور از وسایلی مثل اجاق گاز یا اجاق مایکروویو است. می‌توانید تبلت یا نمایشگر هوشمند را روی دیوار یا روی درب فلزی یخچال توسط آهنربای قوی ثابت کنید. بد نیست بین مایکروویو و وسیله‌ی بی‌سیم، حفاظ فلزی قرار بگیرد تا جلوی امواج الکترومغناطیسی را کم و بیش بگیرد و در واقع آنها را بازتاب کند.