یکی از قابلیت‌های مفید سرویس گوگل آنالیتیکس، ابعاد سفارشی یا Custom Dimensions است. اگر بخواهید آمار بازدیدکنندگان برخی مطالب و صفحات سایت را بررسی کنید، می‌توانید بعد سفارشی جدیدی تعریف کنید. به عنوان مثال می‌توانید خواصی مثل نوع مطلب، نوع محصول، نام نویسنده یا مؤلف، تاریخ انتشار مطلب یا موارد جزئی‌تر مثل سال انتشار را به عنوان بعد سفارشی تعریف کنید و به بررسی و تحلیل آمار بپردازید.

در ادامه به روش تعریف کردن ابعاد سفارشی در Google Analytics و شیوه‌ی استفاده از آن در بررسی آمار بازدیدکنندگان سایت می‌پردازیم.

کاربرد بعد سفارشی در گوگل آنالیتیکس

یکی از سرویس‌های رایگان و قدرتمند برای بررسی آمار بازدیدکنندگان سایت و اپلیکیشن، سرویس گوگل آنالیتیکس است. در این سرویس ابعاد یا Dimensions پیش‌فرض شامل مواردی مثل عنوان صفحه، منبع ترافیک، رویدادها و بسیاری موارد دیگر می‌شود اما در عین حال می‌توانید موارد جدیدی را اضافه کنید. 

آموزش استفاده از Custom Dimensions در گوگل آنالیتیکس

به عنوان مثال اگر بخواهید بررسی کنید که میزان بازدید و کیفیت بازدید از مقالات یا صفحه‌ی محصولات که در سال خاصی منتشر شده، چگونه است، به صورت پیش‌فرض راه ساده‌ای وجود ندارد. البته می‌توانید یک گزارش سفارشی یا Custom Report ایجاد کنید و آدرس صفحات موردنظر را به عنوان فیلتر تعریف کنید که وقت‌گیر است.

برای این نوع بررسی‌ها، بهترین روش این است که از Custom Dimensions استفاده کنید. به عبارت دیگر ویژگی خاصی مثل سال انتشار یک مطلب را به عنوان یک بعد جدید تعریف کنید و حین بررسی‌ها، مثل دیگر ابعاد از آن استفاده کنید.

آموزش ایجاد بعد سفارشی جدید در گوگل آنالیتیکس

برای شروع کار به وب‌سایت گوگل آنالیتیکس مراجعه کنید و وارد حساب کاربری خویش شوید و سپس روی آیکون چرخدنده در گوشه‌ی بالای پایین صفحه کلیک کنید. اکنون سایت موردنظر را از لیست انتخاب کنید و سپس روی گزینه‌ی Custom Definitions و در نهایت Custom Dimensions کلیک کنید.

آموزش استفاده از Custom Dimensions در گوگل آنالیتیکس

همان‌طور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید، به صورت پیش‌فرض بعد سفارشی خاصی موجود نیست. برای ایجاد مورد جدید، روی New Custom Definition کلیک کنید.

آموزش استفاده از Custom Dimensions در گوگل آنالیتیکس

نام بعد جدید را متناسب با هدف خویش انتخاب کنید. در این مثال می‌خواهیم بازدید از مطالبی که در سال خاصی منتشر شده‌اند را بررسی کنیم لذا نام year مناسب است. 

آموزش استفاده از Custom Dimensions در گوگل آنالیتیکس

با توجه به اینکه سال انتشار هر صفحه یا مقاله متفاوت است و می‌خواهیم بازدیدها را بررسی و تحلیل کنیم، نوع Scope را روی Hit تنظیم می‌کنیم. اگر مقصود بررسی نشست یا Session و به عنوان مثال بخواهیم بررسی کنیم که بازدیدکننده در حساب کاربری لاگین کرده یا خیر، می‌بایست این گزینه را انتخاب کرد. گزینه‌های دیگر مثل User و Product نیز کاربری خاص خود را دارد.

آموزش استفاده از Custom Dimensions در گوگل آنالیتیکس

در نهایت روی دکمه‌ی Save کلیک کنید تا بعد جدید ایجاد شود. همان‌طور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید، گوگل در سرویس Google Analytics توضیحاتی در مورد نحوه‌ی استفاده از بعد سفارشی جدید ارایه می‌کند. حداکثر تعداد بعدهای سفارشی، ۲۰ عدد است و هر یک از این ابعاد با عددی مشخص می‌شوند. در این مثال با توجه به اینکه اولین بعد سفارشی تعریف شده، عدد ۱ به آن اختصاص داده شود و شناسه‌ی آن dimension1 است.

آموزش استفاده از Custom Dimensions در گوگل آنالیتیکس

تغییر دادن شماره‌ی ابعاد سفارشی امکان‌پذیر نیست. در لیست ابعاد سفارشی، ستون Index شماره‌ی هر بعد را مشخص می‌کند:

آموزش استفاده از Custom Dimensions در گوگل آنالیتیکس

 

اکنون نوبت به استفاده از خواص مطالب و صفحات سایت می‌رسد. می‌بایست مقدار بعد سفارشی را برای هر صفحه یا هر بازدید و غیره، به صورت یک متغیر جاوااسکریپت تعریف کنیم و سپس آن را از طریق تابع گوگل آنالیتیکس که ga نام دارد، برای ارسال به سرورهای گوگل آماده کنیم.

در حالت عادی برای استفاده از گوگل آنالیتیکس، کدی به صورت زیر در بخشی از سایت مثل هدر یا فوتر قرار می‌گیرد:

اما برای استفاده از بعد سفارشی جدید، می‌بایست یک خط جدید به کد فوق استفاده کنید که ga('set', 'dimension1', dimensionValue) است. این خط ماقبل خط آخر اضافه می‌شود:

در خط جدید دو پارامتر موجود است:

  • شناسه‌ی بعد سفارشی که در این مثال dimension1 یا اولین بعد سفارشی تعریف شده برای یک سایت است.
  • مقدار بعد سفارشی که فرضاً dimensionValue است و باید در کدهای قالب سایت آن را تعریف کرد.

در مورد مثال ما که می‌خواهیم سال انتشار مطلب را به عنوان بعد سفارشی تعریف کنیم، می‌بایست متغیر مربوطه را به صورت بخشی از کدهای جاوااسکریپت هر صفحه از سایت تعریف کنیم.

تعریف متغیر جاوااسکریپت برای مطالب وردپرس

اگر از نرم‌افزار مدیریت سایت WordPress استفاده می‌کنید، تابع ساده‌ای برای دریافت سال انتشار مطلب وجود دارد. در وردپرس یک حلقه‌ی ساده با ساختار زیر آغاز می‌شود و در این حلقه قرار است پست‌هایی فراخوانی شده و به شکل دلخواهی در صفحه قرار بگیرد:

و در انتها نیز حلقه با ساختاری مثل نمونه‌ی زیر بسته می‌شود:

و اما در مورد کدهای جاوااسکریپت موردنیاز برای تعریف سال به عنوان بعد سفارشی: می‌بایست در حلقه‌ی موردبحث خطوط زیر را اضافه کنید:

در مورد برخی از صفحات سایت که صفحه‌ی مقاله یا محصول یا موارد دیگر نیستند، می‌بایست استثناء قائل شوید و به عبارت دیگر خاصیتی که به عنوان بعد سفارشی در نظر گرفته‌اید را با دستور شرطی یا if به شکل متفاوتی تعریف کنید. روش دیگر این است که در کد مربوط به گوگل آنالیتیکس، این موارد را در نظر بگیرید. در کد زیر در صورت موجود نبودن مقداری به اسم سال انتشار، عبارت articleYear ارسال می‌شود.

به این ترتیب بعد سفارشی در سایت تعریف شده است و نوبت به چک کردن گزارشات گوگل آنالیتیکس می‌رسد.

بررسی بازدیدکنندگان سایت و استفاده از Custom Dimensions

بعدها در گزارش‌های مختلف گوگل آنالیتیکس قابل استفاده است. به عنوان مثال می‌توانید در ستون کناری روی Behavior و سپس Site Content و در نهایت گزارش تمام صفحات یا All Pages کلیک کنید تا جدولی از تمام صفحات و وضعیت بازدید، تعداد صفحه در هر بازدید، تعداد بازدیدهای یکتای صفحات و مواردی از این دست باز شود.

آموزش استفاده از Custom Dimensions در گوگل آنالیتیکس

در بالای جدول روی منوی Secondary dimension کلیک کنید. در دسته‌ی Custom Dimensions آنچه تعریف کرده‌اید، موجود است که در مثال بعدی به اسم year است.

آموزش استفاده از Custom Dimensions در گوگل آنالیتیکس

با انتخاب بعد سفارشی، ستون جدیدی به جدول اضافه می‌شود. برخی صفحات سایت که این بعد را ندارند، مثل صفحه‌ی اصلی، از لیست حذف می‌شوند و سال انتشار هر مقاله روبروی آن در جدول ذکر می‌شود.

آموزش استفاده از Custom Dimensions در گوگل آنالیتیکس

کاربردهای متنوع Custom Dimensions گوگل آنالیتیکس

همان‌طور که اشاره کردیم استفاده از بعدهای سفارشی بسیار متنوع است و با اهداف مختلفی انجام می‌شود. به عنوان مثال اگر بخواهید بررسی کنید که مطالب کدام نویسنده در یک سایت بازدید بیشتری دارد، می‌توانید از بعد سفارشی نویسنده یا Author استفاده کنید. می‌توانید نوع مطلب سایت را نیز به عنوان یک بعد سفارشی در نظر بگیرید. اگر وب‌سایت شما مبتنی بر WordPress باشد، ذخیره کردن نوع مطلب به عنوان یک متغیر جاوااسکریپت بسیار ساده خواهد بود:

و به سادگی میزان بازدید از انواع پست‌های سایت شما قابل بررسی است:

آموزش استفاده از Custom Dimensions در گوگل آنالیتیکس