برای خرید بهترین کارت گرافیک گیمینگ همواره باید کارت گرافیک‌های رده اول ای‌ام‌دی و انویدیا را مقایسه کرد. بعضی از مدل‌های خاص، قیمت سرسام‌آوری دارند و ممکن است به دلیل مصرف بالای برق و داغ شدن قطعات حساس و پورت‌ها، مشکلات عجیب پیدا کنند. به همین جهت گیمرها و افراد حرفه‌ای که آشنایی خوبی با سخت‌افزار دارند، سراغ قوی‌ترین مدل‌ها نمی‌روند بلکه مدل‌هایی که در رتبه‌های بعدی جداول رده‌بندی دیده می‌شود را انتخاب می‌کنند.
بنابراین مقایسه کارت گرافیک RTX 4080 Super انویدیا با کارت گرافیک RX 7900 XTX برای گیمرهایی مفید است که می‌خواهند کارت گرافیکی برای استفاده‌ی طولانی‌مدت تهیه کنند و البته هدفشان اجرا کردن بازی‌ها با رزولوشن 4K و بالاترین کیفیت گرافیکی است. در این مقاله به مقایسه عملکرد RTX 4080 Super با RX 7900 XTX در بازی‌ها و برنامه‌های طراحی و مهندسی و رندرینگ می‌پردازیم.
موضوع این مقاله مقایسه کردن دو کارت گرافیک ۱۰۰۰ دلاری است که طبعاً برای گیمرهایی که محدودیت بودجه نداشته باشند، مفید است. البته ممکن است در بازار ایران، قیمت کارت گرافیک RTX 4080 Super کم و بیش بالاتر از RX 7900 XTX باشد، به خصوص اگر سراغ برندهای مختلف این دو کارت گرافیک بروید که کیفیت قطعات و کولینگ متفاوتی دارند. اما به هر حال قیمت این دو کارت گرافیک به مراتب بیشتر از یک کنسول بازی قوی نظیر پلی استیشن ۵ یا ایکس باکس سری ایکس است و از نظر قدرت پردازشی نیز بیش از ۳ برابر قوی‌تر هستند.
نکات مهم در انتخاب برند کارت گرافیک
خلاصه بگوییم: کارت گرافیک مرجع مدلی است که انویدیا و ای‌ام‌دی معرفی می‌کنند. سایر کمپانی‌ها نظیر ایسوس و گیگابایت و غیره نیز بر اساس مدل مرجع، چندین مدل معرفی می‌کنند.
زمانی که از کارت گرافیک‌های مرجع صحبت می‌کنیم، منظور محصولاتی است که AMD و NVIDIA و Intel معرفی می‌کنند. کمپانی‌های بزرگ سخت‌افزار نظیر ایسوس و ام‌اس‌آی و گیگابایت و زوتاک و غیره نیز تراشه‌ی پردازنده گرافیکی را تهیه کرده و کارت گرافیک‌هایی با تراشه مشابه ولیکن بورد مدار چاپی و سیستم خنک‌کاری متفاوت روانه‌ی بازار می‌کنند. ممکن است کیفیت قطعات به کار رفته در برخی کارت گرافیک‌ها و همین‌طور کولینگ نصب شده روی آن، بسیار عالی باشد و هزینه‌ی تمام شده بیشتر شود. در مقابل عمر کارت گرافیک و قابلیت اورکلاک کردن آن بهتر می‌شود.
اگر قصد خرید کارت گرافیک ایسوس و گیگابایت و غیره را دارید، در مورد آن جستجو و تحقیق کنید و بنچ‌مارک‌های مربوط به دمای کارت گرافیک و صدای فن‌ها و ظرفیت اورکلاک کردن را بررسی کنید. در کنار این موارد، کیفیت قطعات روی بورد نیز مهم است ولیکن تخمین عمر مفید قطعات الکترونیکی نیاز به شناخت انواع قطعات دارد.
کارت گرافیک غیرمرجع از نظر ابعاد و اندازه و همین‌طور تعداد پورت‌های ویدیویی و پورت‌های برق، کم و بیش با مدل مرجع متفاوت است. لذا در اسمبل کردن سیستمی که پاور و کیس آن کوچک است، حتماً به ابعاد و اندازه‌های مدلی که می‌خرید توجه کنید.
مقایسه مشخصات کارت گرافیک RTX 4080 Super با RX 7900 XTX
خلاصه بگوییم: به دلیل تفاوت معماری کارت گرافیک‌های ای‌ام‌دی و انویدیا و حتی تفاوت نسل‌های مختلف، نمی‌توان ارقام روی کاغذ را ملاک قدرت کارت گرافیک در بازی یا برنامه‌های طراحی و رندرینگ دانست.
قبل از هر چیز دقت کنید که:
معماری تراشه‌های پردازنده گرافیکی انویدیا و ای‌ام‌دی به کلی متفاوت است، از این رو مقایسه کردن اعداد و ارقامی که در جداول مشخصات مشاهده می‌کنیم به صورت مستقیم امکان‌پذیر نیست و معمولاً نتیجه‌گیری اشتباه در خصوص عملکرد کارت گرافیک در بازی یا برنامه‌های طراحی و رندرینگ به دست می‌دهد.
در جدول زیر مشخصات دو کارت گرافیک رده اول RTX 4080 Super و RX 7900 XTX ذکر شده است:
| کارت گرافیک | RTX 4080 Super | RX 7900 XTX |
|---|---|---|
| معماری | AD103 | Navi 31 |
| لیتوگرافی | TSMC 4N | TSMC N5 + N6 |
| ترانزیستور (میلیارد) | 45.9 | 45.6 + 6 × 2.05 |
| مساحت تراشه (میلی‌متر مربع) | 378.6 | 300 + 225 |
| گروه پردازشی | 80 | 96 |
| شیدر | 10240 | 6144 |
| هسته تنسور و هوش مصنوعی | 320 | 192 |
| هسته Ray Tracing | 80 | 96 |
| سرعت بوست (مگاهرتز) | 2550 | 2500 |
| سرعت رم (گیگابیت بر ثانیه) | 23 | 20 |
| مقدار رم ویدیویی (گیگابایت) | 16 | 24 |
| پهنای باس رم (بیت) | 256 | 384 |
| کش سطح ۲ و بالاتر | 64 | 96 |
| خروجی رندر | 112 | 192 |
| واحد نگاشت بافت | 320 | 384 |
| قدرت پردازشی (محاسبات ۳۲ بیتی) | 52.2 | 61.4 |
| قدرت پردازشی (محاسبات ۱۶ و ۸ بیتی) | 418 (836) | 122.8 |
| پهنای باند حافظه (گیگابایت بر ثانیه) | 736 | 960 |
| توان طراحی حرارتی | 320 | 355 |
| تاریخ معرفی | Jan 2024 | Dec 2022 |
| قیمت در زمان معرفی (دلار) | 999 | 999 |
همان‌طور که در جدول فوق مشاهده می‌کنید، کارت گرافیک AMD RX 7900 XTX از نظر تعداد هسته‌های محاسباتی رهگیری پرتو یا Ray Tracing و تعداد خروجی رندر و تعداد واحد نگاشت بافت برتری دارد در حالی که از نظر تعداد هسته‌های محاسبات هوش مصنوعی و تنسور، ضعیف‌تر است. در خصوص تعداد شیدرها، برتری RTX 4080 Super قابل توجه است.
رم ویدیویی RX 7900 XTX دقیقاً ۱.۵ برابر است و پهنای باند آن نیز بیشتر است. اما همان‌طور که در بررسی و مقایسه سایر کارت گرافیک‌های نسل جدید ای‌ام‌دی و انویدیا مشخص شده، ممکن است ۲۴ گیگابایت رم این مدل، منجر به برتری آن در برابر RTX 4080 Super نشود، حتی اگر صحبت از بازی‌های گرافیکی و سنگین و رزولوشن 4K باشد. علت تفاوت معماری است، به طور کلی انویدیا در توسعه تکنولوژی فشرده‌سازی بافت عملکرد بهتری داشته و این تکنولوژی نیاز به رم و پهنای باند بالای حافظه رم را کاهش می‌دهد.
در نهایت مهم‌ترین مشخصه، قدرت خام پردازشی است که بر حسب تعداد محاسبات اعشاری ۳۲ بیتی در ثانیه بیان می‌شود، RTX 7900 XTX قدرت خام محاسباتی 61.4 ترافلاپس دارد در حالی که کارت گرافیک انویدیا RTX 4080 Super قدرت محاسباتی 52.2 ترافلاپس دارد.
بررسی بنچ‌مارک‌ها: RTX 4080 Super بهتر است یا RX 7900 XTX؟
خلاصه بگوییم: کارت گرافیک RTX 4080 Super با وجود اینکه مصرف برق کمتری دارد، در بازی‌ها حدود ۱۰ درصد سریع‌تر است و اگر Ray Tracing را فعال کنید، اختلاف به ۳۰ درصد افزایش پیدا می‌کند.
اینکه کدام کارت گرافیک در دنیای واقعی عملکرد بهتری دارد، چیزی است که با بررسی سرعت اجرا کردن بازی‌ها و برنامه‌های گرافیکی و مهندسی روشن می‌شود و این کاری است که وب‌سایت‌های تخصصی نظیر تامزهاردور انجام می‌دهند.
با توجه به اینکه هر دو کارت گرافیک برای سنگین‌ترین بازی‌ها و رزولوشن 4K طراحی شده، سرعت اجرا کردن بازی‌های گرافیکی و محبوب امروزی را مقایسه می‌کنیم. منظور از Game Geomean، میانگین هندسی سرعت اجرای بازی‌ها بر حسب فریم بر ثانیه است. RTX 4080 Super به طور متوسط 12 درصد سریع‌تر از RX 7900 XTX عمل می‌کند، البته در صورتی که تنظیمات گرافیک بازی روی حالت حداکثری تنظیم شده باشد و Ray Tracing در بازی‌هایی که از این قابلیت پشتیبانی می‌کنند، غیرفعال باشد.
با فعال کردن Ray Tracing برتری RTX 4080 Super بیشتر می‌شود و به ۳۶ درصد می‌رسد! به عبارت دیگر سرعت اجرای بازی‌ها به طور متوسط 52 فریم بر ثانیه در برابر ۳۸.۲ فریم بر ثانیه است. علت روشن است: انویدیا از چند سال قبل روی توسعه واحدهای پردازشی اختصاصی برای رهگیری پرتو فعالیت کرده و بهینه‌سازی‌های بیشتری انجام داده است.
با توجه به اینکه سرعت اجرا کردن بازی‌های گرافیکی و بسیار سنگین امروزی توسط این دو کارت گرافیک، گاهی کمتر از ۳۰ فریم بر ثانیه است، بهتر است بنچ‌مارک مربوط به رزولوشن 1440p را نیز بررسی کنیم. با کاهش رزولوشن، سرعت اجرا کردن بازی‌ها لااقل به بالای ۳۰ فریم بر ثانیه می‌رسد و اختلاف عملکرد در حالتی که Ray Tracing فعال نباشد و باشد، به ترتیب حدود ۱۰ و ۲۹ درصد است.
مقایسه کارت گرافیک RTX 4080 Super با RX 7900 XTX در رندرینگ و برنامه‌های طراحی و مهندسی
خلاصه بگوییم: در رندرینگ و محاسبات هوش مصنوعی برتری نسبی با RTX 4080 Super است در حالی که در برنامه‌های طراحی و مهندسی، معمولاً RX 7900 XTX عملکرد بهتری دارد.
بررسی قدرت رندرینگ بسته به نرم‌افزاری که استفاده می‌کنید، نتایج ضد و نقیض دارد چرا که بعضی از برنامه‌ها به شکل بهینه‌تری از قدرت پردازشی کارت گرافیک استفاده می‌کنند. در بنچ‌مارک رندرینگ به کمک Blender، عملکرد RTX 4080 Super در حد زیادی بهتر است.
در ساخت تصاویر به کمک هوش مصنوعی و برخی امور محاسباتی دیگر نیز می‌توان به بنچ‌مارک SPECviewperf استناد کرد. در این بنچ‌مارک نتایج گاهی به نفع انویدیا و گاهی به نفع ای‌ام‌دی است.
اگر هدف شما خرید کارت گرافیک RTX 4080 Super یا RX 7900 XTX برای سیستم مهندسی و طراحی است، بسته به اینکه از کدام برنامه استفاده می‌کنید، نتیجه متفاوت است ولیکن در نسخه 2020 اغلب برنامه‌های طراحی و مهندسی، برتری با کارت گرافیک RX 7900 XTX است. به عنوان مثال در کتیا یا سالیدورکس و مایا، وضعیت اینگونه است در حالی که در تری‌دی‌مکس RTX 4080 Super کمی بهتر است.
مقایسه توان مصرفی RTX 4080 Super با RX 7900 XTX
در دو جدول زیر توان مصرفی کارت گرافیک حین اجرا کردن بازی‌های مختلف بر حسب وات ذکر در ستون Avg Power ذکر شده است. کارت گرافیک RTX 4080 Super به طور متوسط در بازی‌های 4K به توان الکتریکی ۲۸۸ وات نیاز دارد در حالی که در رزولوشن 1080p با تنظیمات متوسط، توان مصرفی آن به صورت متوسط ۱۹۹ وات است.
بازدهی کارت گرافیک که حاصل تقسیم کردن سرعت اجرای بازی بر حسب فریم بر ثانیه بر توان مصرفی بر حسب وات است، نشان می‌دهد که معماری و طراحی کارت گرافیک چقدر بهینه است. RTX 4080 Super هم از نظر سرعت اجرا برتری دارد و هم توان مصرفی آن کمتر است، لذا بازدهی آن بیشتر است. به عبارت دیگر با هر وات مصرف برق، تعداد فریم بیشتری رندر می‌کند.
کارت گرافیک RX 7900 XTX در بازی‌های 4K به طور متوسط ۳۵۳ وات و در حالتی که رزولوشن پایین‌تر و تنظیمات متوسط باشد، ۳۰۵ وات مصرف می‌کند که حدود ۱.۵ برابر کارت گرافیک RTX 4080 Super است. لذا در خصوص خرید پاور برای سیستمی که RX 7900 XTX روی مادربورد آن نصب شده، دقت کنید.
بنابراین اگر مصرف برق و هزینه برق برایتان مهم است، RTX 4080 Super برتری قابل توجه دارد. دقت کنید که توان مصرفی بیشتر به معنی داغ‌تر شدن کارت گرافیک است و لذا کولینگ بهتری موردنیاز است و ممکن است قطعات خاصی از بورد کارت گرافیک که به خوبی خنک نمی‌شوند، زودتر آسیب ببیند.