یکی از قابلیت‌های سخت‌افزاری ایکس باکس سری ایکس، پشتیبانی از نرخ نوسازی متغیر یا VRR است. اما VRR چیست و چه کاری انجام می‌دهد؟ خلاصه بگوییم: تکنولوژی نرخ نوسازی متغیر به این صورت کار می‌کند که سرعت نوسازی تصویر در تلویزیون و مانیتور را با کارت گرافیک هماهنگ و یکسان می‌کند تا به این ترتیب گاهی اوقات نیمی از یک فریم تصویر به هم نیمی از فریم جدید که کارت گرافیک رندر کرده و برای مانیتور یا تلویزیون ارسال کرده، نمایش داده نشود. این شیوه‌ی قدیمی گاهی موجب ایجاد بریدگی افقی در تصویر می‌شود و مطلوب نیست.

موضوع این مقاله تنظیمات VRR ایکس باکس سری X است. با فعال کردن این ویژگی، کیفیت اجرای بازیهای ایکس باکس سری x بیشتر می‌شود و حس می‌کنید که تصویر روان‌تر است و وقفه یا تیک ندارد. با سیاره‌ی آی‌تی در ادامه‌ی مطلب همراه شوید.

VRR چیست؟

در حالت عادی که نرخ نوسازی تصویر ثابت است، تلویزیون یا مانیتور در یک ثانیه فرضاً ۶۰ یا ۵۰ بار تصویر را بروزرسانی می‌کند. بروزرسانی از بالای صفحه شروع شده و به صورت خط به خط پایین می‌آید و تصویر جدید جایگزین قبلی می‌شود. به این ترتیب در یک ثانیه، ۵۰ یا ۶۰ تصویر روی صفحه مشاهده می‌کنید و اگر تصاویر متفاوت باشد، حس می‌کنید که تصویر متحرک است. درست مثل یک فیلم یا بازی.

اما سرعت کارت گرافیک در آماده‌سازی تصویر ثابت نیست. زمانی که محیط پیچیده‌ است و پردازش بیشتری نیاز است تا تصویر آماده شود، سرعت پایین می‌آید و برعکس. بنابراین تصاویر با سرعت متغیر به مانیتور و تلویزیون فرستاده می‌شود. لذا ممکن است زمانی که مانیتور در اواسط نمایش فریم قبلی است، یک فریم رندر شده و کامل از راه برسد و مانیتور نمایش فریم جدید را در نیمه‌ی پایین صفحه آغاز کند. این کار موجب وقوع پدیده‌ی منفی بریدگی تصویر می‌شود. در صحنه‌های سریع مثل حرکت توپ در راستای افقی، به وضوح بریدگی تصویر را مشاهده می‌کنید.

قابلیت VRR چیست و چطور آن را در بازیهای ایکس باکس سری x فعال کنیم؟

در گذشته برای جلوگیری از پدیده‌ی بریدگی تصویر، از قابلیت همگام‌سازی عمودی یا Vertical Sync در بازی‌ها استفاده میشد و هنوز هم به این علت که هر مانیتور و تلویزیونی از قابلیت نرخ نوسازی متغیر پشتیبانی نمی‌کند، از VSync استفاده می‌شود. با فعال کردن این قابلیت در بازی‌ها، تلویزیون یا مانیتور هر زمان که تصویر جدیدی از کارت گرافیک دریافت کند، صبر می‌کند تا به نوسازی بعدی برسد و آن را نمایش دهد. اگر سرعت اجرای بازی کم باشد و کمتر از تعداد کافی تصویر به مانیتور برسد، فریم‌های قبلی را تکرار می‌کند. این حالت نیز مشکل وقفه یا تیک را به دنبال دارد و کاربر حس می‌کند که گاهی بازی لگ دارد.

این مشکلات با معرفی نرخ نوسازی متغیر یا به اختصار VRR حل شده است. منظور از Variable Refresh Rate این است که سرعت نوسازی تصویر در مانیتور یا تلویزیون با سرعتی که کارت گرافیک تصاویر را آماده می‌کند، یکسان و همگام شود. برای استفاده از این قابلیت، لازم است که کارت گرافیک و تلویزیون یا مانیتور و همین‌طور پورتی مثل HDMI، پشتیبانی سخت‌افزاری لازم را داشته باشد.

در ایکس باکس سری X چگونه VRR را فعال کنیم؟

روش کار بسیار ساده است اما قبل از هر چیز بررسی کنید که تلویزیون یا مانیتور شما از قابلیت VRR پشتیبانی می‌کند. برای فعالسازی VRR در پلی استیشن یا ایکس باکس باید صفحه تنظیمات را باز کنید. لذا آیکون چرخدنده در گوشه بالای صفحه را انتخاب کنید.

قابلیت VRR چیست و چطور آن را در بازیهای ایکس باکس سری x فعال کنیم؟

سپس گزینه‌ی تنظیمات عمومی یا General را انتخاب کنید و در صفحه‌ی باز شده TV & display را انتخاب کنید. اکنون در بخش Advanced یا تنظیمات پیشرفته، گزینه‌ی Video modes را انتخاب نمایید.

قابلیت VRR چیست و چطور آن را در بازیهای ایکس باکس سری x فعال کنیم؟

اکنون Variable refresh rate را انتخاب کنید و حالت Always On که به معنی همیشه فعال است را انتخاب نمایید. حالت دیگری که برای بازی‌ها طراحی شده، گزینه‌ی Gaming Only است که در واقع VRR را فقط حین اجرا کردن بازی‌ها فعال می‌کند و در زمان کار با برنامه‌های مختلف ایکس باکس آن را غیرفعال می‌کند.

قابلیت VRR چیست و چطور آن را در بازیهای ایکس باکس سری x فعال کنیم؟

اما سوال بعضی از گیمرها که نمی‌توانند VRR را فعال کنند:

چرا گزینه Variable refresh rate غیرفعال یا خاکستری است؟

پاسخ این است که در این حالت مانیتور یا تلویزیون یا کابل ارتباطی که انتخاب کرده‌اید، از VRR پشتیبانی نمی‌کند و لذا امکان فعال کردن آن وجود ندارد.

همان‌طور که متوجه شده‌اید قابلیت VRR بسیار مفید است و فعال کردن آن نیز به مانیتور VRR یا تلویزیونی با پشتیبانی از نرخ نوسازی متغیر نیاز دارد. اگر با عبارت VRR در سایر کنسول‌های بازی مواجه شده‌اید و برایتان سوال است که VRR ps5 چیست، مفهوم آن همان چیزی است که در بازی‌های کامپیوتری و بازی های ایکس باکس سری x مطرح شده است.