یکی از خرابی‌های موس به چرخ اسکرول موس مربوط می‌شود. اسکرول کردن با چرخ موس بسیار ساده و سریع است و اگر این بخش موس به کلی از کار بیافتد یا اسکرول‌ها با پرش ناگهانی به بالا و پایین انجام شود، احتمالاً اغلب افراد موس را کنار می‌گذارند و موس جدیدی تهیه می‌کنند. اما خوشبختانه چرخ موس و در واقع اینکودر آن قابل تعمیر است.
در این مقاله به روش تعمیر کردن اینکودر موجود موس‌ها می‌پردازیم. با ما باشید.
آشنایی با اینکودر چرخ موس و علت خرابی آن
زمانی که چرخ یا به زبان دیگر Wheel موس را می‌چرخانید، محور چرخ که در قطعه‌ای به اسم اینکودر مستقر شده، می‌چرخد و Encoder با استفاده از اتصالات فلزی درون آن که حین چرخش محور، اتصالشان مرتباً قطع و وصل می‌شود، میزان چرخش را تشخیص می‌دهد. در واقع قطع و وصل شدن اتصالات داخل اینکودر، پالس‌هایی ایجاد می‌کند و تراشه‌ی کنترلر که درون موس است، با توجه به تعداد و اختلاف فاز پالس‌ها متوجه می‌شود که شما موس را در چه جهتی و چقدر چرخانده‌اید.
ساختار اینکودرها متفاوت است اما در موس‌ها معمولاً از ارزان‌ترین نوع اینکودر که تعدادی کانتکت فلزی دارد، استفاده می‌شود. طبعاً اگر روی این کانتکت‌ها در گذر زمان، گرد و غبار و چربی جمع شود، اتصال به درستی قطع و وصل نمی‌شود! در نتیجه حین اسکرول کردن، ناگهان پرش‌هایی رخ می‌دهد یا حتی ممکن است اینکودر به کلی درست عمل نکند!
تعمیر اینکودر موس
اما در صورت خرابی چرخ موس چه باید کرد؟
چاره‌ی کار تمیز کردن است. برای این منظور باید ابتدا بدنه‌ی موس را باز کنید. معمولاً بدنه‌ی موس به دو بخش پایین و بالا تقسیم می‌شود و این دو بخش با تعدادی پیچ به هم متصل شده است. سایر تکه‌های موس که شامل کلید چپ و کلید راست و جایگاه دست است، پس از باز کردن دو بخش اصلی، دمونتاژ می‌شود. بنابراین ابتدا سراغ سطح زیر موس بروید. طرح‌های موس‌ها بسیار متنوع است اما معمولاً چند پیچ زیر موس قرار گرفته که باید باز شود.
ممکن است روی برخی از پیچ‌ها، برچسب صاف و لغزنده برای روان کردن حرکت موس روی موس‌پد چسبانده شده باشد! فراموش نکنید که این پیچ‌ها را باز کنید.
پس از جدا کردن بخش رو و زیر موس، می‌توانید بورد داخل موس را مشاهده کنید. نیازی به باز کردن سایر تکه‌های بدنه‌ی موس نیست و صرفاً باید سراغ اینکودر بروید. اینکودر داخل موس معمولاً سه پایه فلزی دارد و علاوه بر سه پایه، ممکن است جداره‌ی فلزی آن نیز روی بورد محکم لحیم شده باشد. مثل نمونه‌ای که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید:
نیازی به ذوب کردن لحیم و جدا کردن بدنه‌ی اینکودر از بورد نیست. با خم کردن جداره‌ی فلزی اینکودر به سمت خارج، بخش پلاستیکی وسط آن را خارج کنید.
با خارج کردن بخش پلاستیکی وسط اینکودر، کانتکت‌ها یا به زبان دیگر، سطوح فلزی نمایان می‌شود. می‌بایست با قلموی نرم نقاشی یا دستمال پارچه‌ای که پرزهای آن جدا نمی‌شود و البته کمی تینر فوری یا الکل، این سطوح را تمیز کنید. گردوخاک و چربی دو مشکل اصلی در اتصالات فلزی است که باید حذف شود!
به جای تینر فوری یا الکل، می‌توانید از اسپری تمیزکاری قطعات الکترونیکی استفاده کنید. نمونه‌ی معروف در بازار ایران، اسپری ناهید قرمز است. پس از تمیز کردن سطوح تماس فلزی داخل اینکودر، آن را مثل حالت اول مونتاژ کنید. می‌توانید از انبردست برای محکم کردن زبانه‌های فلزی روی قطعه‌ی پلاستیکی میانی استفاده کنید.
دقت کنید که زبانه‌های جداره‌ی فلزی را مثل حالت اول محکم کنید به طوری که محور چرخ موس کمی سفت و پله‌پله داخل اینکودر بچرخد. چرخش بسیار سفت یا بسیار نرم، هر دو مشکل‌ساز است!
بهتر است قبل از بستن موس، آن را تست کنید تا نیازی به دمونتاژ مجدد نباشد! با چند بار باز و بسته کردن، ممکن است پیچ‌هایی که بیش از حد سفت می‌کنید، هرز شوند! بنابراین قبل از مونتاژ، موس را به کامپیوتر متصل کنید و عملکرد آن را تست کنید. اگر وضعیت مطلوب بود، بدنه‌ی موس را مونتاژ کنید و پیچ‌های زیر بدنه را سفت کنید.
در پایان توجه شما را به ویدیوی آموزش باز و بسته کردن موس و باز کردن اینکودر و تمیزکاری و تعمیر آن جلب می‌کنیم:
در صورت مشکل در پخش ویدیو، آن را از لینک زیر دریافت کنید
تجربیات خود در ارتباط با تعمیرات موفق موس و همین‌طور اشتباهات احتمالی خویش را در بخش نظرات با ما و خوانندگان سیاره‌ی آی‌تی در میان بگذارید.
سیاره‌ی آی‌تی
عالی بود. من با فوت کردن هم به نتیجه رسیدم
سلام ممنون برای من موسم پرش خلاف جهت اسکرول رو داشت که با تمیز کردنش حل شد، ممنون
سلام خیلی ممنون دقیقا چیزی بود که احتیاج داشتم و موسم پرش زیاد داشت که با ویدیو به نتیجه رسیدم البته مال من لحیم شده بود و یکم مشکل بود ولی درست شد در هر صورت
سلام خیلی خیلی ممنونم 60 تومن به ماوس داده بودم و از روز اولش مشکل داشت. کمی نگهدارنده های اینکودر رو سفت تر کردم. البته الکل هم زدم ولی چون ماوسم آکبند بود به نظرم رسید باید محکمتر بشه. خدا همگی دست اندرکاران سایت آ تی پلانت رو در پناه خودش سلامت و برقرار بفرماید. صمیمانه ممنونم
برای من نشد چه کنم؟
دمتون گرم مشکل منم با تمیز کردنش حل شد
الهی که خبر دنیا و آخرت ببینین که من رو نجات دادین
خدا خیرتون بده
واقعا مطلب به درد بخوری بود
نمی دونین چقدر حرص می خوردم وقتی اسکرول موسم کار نمی کرد
جدو آباد فروشنده رو همیشه مورد عنایت قرار می دادم.
خلاصه خیلی خیلی سپاس
یعنی واقعا خدا خیرتون بده
دو تا موس داشتم هر دوتاش اسکرولشون خراب شده بود انداخته بودم کنار
جفتش درست شد
واقعا دمتون گرم
ممنون خیلی خیلی به من کمک کرد و مشکل موس من رفع شد خداروشکر -{-@
سلام منم مشکل پرش داشتم با تمیز کردن اسکرول خوب شد. ولی یکی از پایه های نگه دارنده شکسته شد ولی با این حال بقیه را سفت کردم و جواب داد.
سلام به شما
دمتون گرم فکر نمیکردم واقعا کار کنه از روز اولشم بهتر شد.
واییییییییییییییییی عرض سلام و خسته نباشی خدمتت شما ممنون عالی خیلی خوب شد ولی راهی نداره که مدام باز نکنیم چون به قول این دوستمون که یکی از پایه هاش شکسته مثلا چیزی بزنیم که دیگه چربی و گرد و خاک نگیره؟ لطفا پاسخ دهید. ممنون از شما
خدا خیرت بده از منم با فوت درست شد
من بازش کردم کمی وازلین زدم خیلی بهتر شد دیگه دست نزدم بهش
خیلی ممنون از مطلب خوبتون خیلی کار راه بنداز بود
عمل کرد
من این کارو کردم با الکل اسکرول از اولشم بهتر شد در حالی که اول میپرید.عالی شد.من اون قطعه هایی که جدا شده بودن رو یه عالمه الکل زدم اون قسمتی هم که رو موس مونده بود رو یکم الکل زدم و با گوش پاک کن مالیدم بهش.فوت هم حتما بکنید که گرد و خاکش بره.
سلام
ممنون از کامنتی که ثبت کردید. در متن مقاله هم گفتم که با تینر یا الکل باید تمیز کرد تا چربی‌ها از بین بره. گاهی این کار ضروریه و گاهی بدون این کار و صرفاً با فوت کردن، درست میشه. بسته به میزان کثیف شدن داره در واقع.
عالی. متشکرم از راهنمایی خوبتون
با سلام
ممنون عالی بود، با اسپری کردن کمی الکل قسمت اسکرول بدون باز کردن درست شد.
با سلام
موس تسکو 180 هزار تومان خریده بودم بعد از دو ماه این مشکل را پیدا کرد با این که گارنتی داشت ولی با شناختی که از فرهنگ مزخرف مردم این شهر داشتم خودمو برای یک جنگ اعصاب آماده کرده بودم ولی گفتم بزار اول یه سرچی بکنم تا این ویدیو برادر عربینگلیش را دیدم و خدا رو شکر دقیقا قدم به قدم جلو رفتم و مشکلم حل شد پولش مهم نیست همینکه منو از این جنگ اعصاب نجات دادید ممنونم